Endüstri-İçi Ticaretin Ölçümü: MIKTA Ülkeleri Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 1, 17 - 27, 14.01.2018

Güçgeldi Bashimov

Öz

Endüstri-içi ticaret dış ticaret
teorisinde önemli bir kavramlardan birini oluşturmaktadır. Endüstri-içi ticaret
aynı endüstriye ait malların eşanlı olarak ihraç ve ithal edilmesidir.
Endüstri-içi ticaret son 40 yıldır hızla artmaktadır. Bu çalışmada MIKTA
ülkelerinin 2002-2015 yılları için endüstri-içi ticaret düzeyi analiz
edilmiştir. Çalışmada, Uluslararası Ticaret Merkezi’nin verileri kullanılmakta
ve Uyumlaştırılmış (Armonize) Mal Tanım ve Kod Sistemi (HS Code) dikkate
alınmıştır. Verilerin analizinde standart Grubel-Lloyd indeksi kullanılmıştır.
Çalışma sonucunda Meksika ve Türkiye’nin daha yüksek endüstri-içi ticaret
düzeyine sahip olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, son 15 yıllık süreçte MIKTA
ülkelerinin EİT düzeyinin artış eğilimi gösterdiği saptanmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Dış Ticaret, Endüstri-İçi Ticaret

Measuring of Intra-Industry Trade: An Analysis of MIKTA Countries

Öz

Intra-industry
trade is an important concept in the foreign trade theory. Intra-industry trade
is the simultaneous export and import of goods within the same industry.
Intra-industry trade has risen rapidly in the past four decades. In this study
analyzed the intra-industry trade level of MIKTA countries for the period
2002-2015. The study, International Trade Centre database and Harmonized
Commodity Description and Coding System were used. Standard Grubel-Lloyd index
was used in this study. Results show that the intra-industry trade level high
in Mexico and Turkey. Also, it was seen that the intra-industry level is
increasing in the last 15 years.

Anahtar Kelimeler

Foreign Trade, Intra-Industry Trade

Kaynakça

• Amador, J. ve Cabral, S. (2009). Intra-Industry Trade in the Portuguese Economy: Products and Partners, Economic Bulletin, 101-117.
• Başkol, M.O. (2010). Türkiye ile Orta Asya Türk Cumhuriyetleri Arasındaki Endüstri-İçi Ticaretin Analizi, International Conference on Eurasian Economies, 386-391.
• Benavides, A. (2011). The Intra-Industry Structure of the United States’ in International Trade with Selected Industrialized and Developing Nations, International Journal of Business and Social Science, 2 (22), 1-6.
• Brülhart, Marius. (2009). An Account of Global Intra-Industry Trade, “1962-2006”, The World Economy, 32 (3), 401-459.
• Çeştepe, H. (2012). Türkiye’nin Seçilmiş Ortadoğu Ülkeleriyle Ticaretinin Analizi, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (2), 23-43
• Erlat, G. ve Erlat, H. (2004). Türkiye’nin Orta Doğu Ülkeleri ile Olan Ticareti, 1990-2002, içinde GAP Bölgesinde Dış Ticaret ve Tarım, Editör E. Uygur ve İ. Civcir, Türkiye Ekonomi Kurumu Yayını, s. 33-56
• Erün, G. (2010). Türkiye ile AB, Gıda ve Canlı Hayvan Sektörü Dış Ticaretinde Endüstri-İçi Ticaret Analizi, Ekonomi Bilimleri Dergisi, 2 (1), 71-78.
• Eşiyok, B.A. (2010). İmalat Sanayinde Dış Ticaret, Net İthalatçı ve İhracatçı Sektörler, Rekabet Gücü ve Endüstri-İçi Ticaret, Kalkınma Dergisi, 57, 17-33.
• Fullerton, T.M., Sawyer, W.C. ve Sprinkle, R.L. (2011). Intra-Industry Trade in Latin America and the Caribbean, International Trade Journal, 25, 74-111.
• Hazners, J. ve Jirgena, H. (2013). Intra-industry trade in Latvian agricultural commodities and food products, International Conference on Economics and Business Administration, 16-19 July, Greece.
• Hosein, R., Khadan, J. ve Deonarine, A. (2014). Intra Industry Trade in Trinidad and Tobago: Evidence from Static and Dynamic Measures, Journal of International and Global Economic Studies, 7(1), 82-112.
• Leitão, N.C. ve Faustino, H.C. (2008). Intra-industry trade in the food processing sector: the Portuguese case, Journal of Global Business and Technology, 4(1), 49-58.
• Luka, O. ve Levkovych, I. (2004). Intra-Industry Trade in Agricultural and Food Products: The Case of Ukraine, IAMO Discussion Paper No: 78.
• Salvatore D, (1995), International Economics, Prentice Hall International Editions, New Jersey, USA.
• Saraçoğlu, S. ve Kortan, I. (2014). Türkiye ve Seçilmiş Geçiş Ekonomilerinin İkili Ticaret Bazında Endüstri-içi Ticaretinin Analizi, Pamukkale Journal of Eurasian Socioeconomic Studies, 1 (2), 45-70.
• Saraçoğlu, D.Ş. (2017). Çin Halk Cumhuriyeti ile Türkiye Arasında Dış Ticaretin Gelişimi ve Türkiye’de İmalat Sanayinde Sektörel İstihdama Etkisi, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 72 (1), 151-182.
• Sattayanuwat, W. (2014). A Review of Thailand’s Intra-Industry Trade with ASEAN, International Conference on Trends in Economics, Humanities and Management, 13-14 August, Pattaya, Thailand. 44-47.
• Şahin D, (2015a), Türk Tekstil ve Hazır Giyim Sektörünün Endüstri-İçi Ticaretinin Statik Analizi: AB-15 Ülkeleri ile Karşılaştırma, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (2), 49-66.
• Şahin, D. (2015b). Türkiye’nin ve G-8 Ülkelerinin Endüstri-İçi Ticaretinin Statik Analizi, İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 3 (3), 98-107.
• Şentürk, C. (2014). Türkiye’nin Seçilmiş Ülkeler ile Endüstri İçi Ticaretinin Endeks Yöntemine Dayalı Analizi, SDÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2 (20), 207-230.
• Xing, Y. (2007). Foreign Direct Investment and China’s Bilateral Intra-Industry Trade with Japan and the US, Journal of Asian Economics, 18, 685-700.
• Yılmaz, Ş.E. (2014), Dış Ticaret Kuramlarının Evrimi, 3. Baskı, Ankara: Efil Yayınevi.
• Yükseler, Z. ve Türkan, E. (2006). Türkiye’nin Üretim ve Dış Ticaret Yapısında Dönüşüm: Küresel Yönelimler ve Yansımalar, TÜSİAD-Koç Üniversitesi Ekonomik Araştırma Forumu, 1-98.
• Zhang, Z. (2004). Country Specific Factors and The Pattern of Intra-Industry Trade in China’s Manufacturing, Korea Institute for International Economic Policy CNAEC Research Series, 1-31.