PARK VE BAHÇE İŞLERİNDE KULLANILAN MAKİNELERDE ÇALIŞANLARA YÖNELİK RİSKLER VE ÖNLEME YOLLARI

Yıl 2018, Cilt: 6 , 83 - 91, 24.12.2018

Muvaffak Osman Engür

https://doi.org/10.21923/jesd.364492

Öz

Bu çalışmanın amacı, park ve bahçe işlerinde kullanılan makinelerde,
çalışanlara yönelik tehlikeleri ve riskleri belirlemek ve önleme yollarını
ortaya koymaktır. Bu kapsamda İstanbul Büyükşehir Belediyesine bağlı Emirgân
parkında yürütülen hizmetler sırasında motor manuel makinelerle yapılan
çalışmalar incelenmiştir. Bu makineleri kullanan çalışanlar da gürültü ve
titreşim maruziyeti TS EN ISO 9612 ve TS EN ISO 5349-1 standartlarında
belirtilen metotlar kullanılarak ölçülmüştür. Araştırmaya konu saha içinde
kullanılan farklı model ve yaşlarda makinelerde gerçekleştirilen gürültü
ölçümlerinde örneğin çalı tırpanı için ortalama gürültü seviyesi 84,1 - 86,5
dB(A) arasında iken çim biçme traktörlerinde bu değer 100,4 - 102,0 dB (A)
arasında olmuştur. El kol titreşim maruziyeti çalı tırpanları için 3,68 - 5,75
m/s² iken çim biçme makinelerinde bu değer 6,64 - 7,55 m/s² arasında olmuştur.
Makinelerin kullanımı, bakımı ve onarımı sırasında yapılan işler incelediğinde
karşılaşılabilecek başlıca riskler; kesikler, el yaralanmaları, kimyasal
maruziyeti sonucu sağlık problemleri, göz yaralanmaları, işitme kaybı, kas
iskelet rahatsızlıkları, yanıklar, araç kazaları sonucu ortaya çıkan ezilme,
sıkışma ve travmalar olarak sıralanabilir. Bu risklerden bazıları, yeni nesil robotik
çim biçme makineleri ya da akülü modellerin kullanımı ile azalacaktır. Mevcut
benzinli makineler ile çalışmaya devam edildiğinde ise alınabilecek önlemler;
güvenlik eğitimleri, çalışanların rotasyonu, düzenli molalar, güvenli
kullanım/bakım uygulamaları ve kişisel koruyucu donanım kullanımı olarak
sıralanabilir. 

Anahtar Kelimeler

Park ve bahçe makineleri, sağlık ve güvenlik riskleri, koruyucu önlemler

RISKS TO WORKERS EMPLOYED IN THE MACHINES USED IN PARK AND GARDENING WORKS AND RISK PREVENTION MEASURES

Öz

The aim of this study is to determine the risks to workers using machinery and equipment for park and gardening works and to introduce risk prevention measures in such works. In this context, the works with motor-manual machines at Emirgan Park under Istanbul Metropolitan Municipality were evaluated. Exposure degree to noise and vibration in the workers using the machines at the park was measured by the methods stated in the standards TS EN ISO 9612 and TS EN ISO 5349-1. In the noise measurements in the machines in different models and ages at the study area, mean noise level for brush-cutters was found as 84,1 - 86,5 dB(A); however, riding lawn mowers produced noise levels of 100,4 – 102,0 dB(A). Hand arm vibration exposure was 3,68 - 5,75 m/s² for brush-cutters, while it was 6,64 - 7,55 m/s² in push mowers. Cuts, hand injuries, health issues due to chemical exposure, eye injuries, hearing loss, musculoskeletal discomfort, burns, bruise, and trauma are determined as main risks during using the machines, maintenance and repair. Some of those risks can be decreased by use of new generation robotic lawnmowers or battery-powered models. In case of continuing use of gasoline-powered machines, measure to be taken can be considered as rotation of workers, regular breaks, safe usage and maintenance practices and use of personal protective equipment

Anahtar Kelimeler

Park and gardening machinery, health and safety risks, protective measures

Kaynakça

• Altay, F., Gürler, B. 2016: Bahçıvanlar için İş sağlığı ve Güvenliği. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve Araştırma Merkezi (ÇASGEM) Yayını, 30 s., Ankara.
• ÇSGB, 2012: İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, Resmi Gazete Sayısı:28339, Resmi Gazete Tarihi: 30/06/2012. http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6331.pdf (erişim tarihi: 16 Eylül 2017)
• ÇSGB, 2012: İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliği, Resmi Gazete Sayısı:28509, Resmi Gazete Tarihi: 26/12/2012, T.C. Resmi Gazete, Ankara.
• ÇSGB, 2013: Çalışanların Titreşimle İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönetmelik. Resmi Gazete Sayısı: 28743, Resmi Gazete Tarihi: 22 Ağustos 2013, T.C. Resmi Gazete, Ankara.
• ÇSGB, 2013: Çalışanların Gürültü İle İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönetmelik. Resmi Gazete Sayısı: 28721, Resmi Gazete Tarihi: 28 Temmuz 2013 , T.C. Resmi Gazete, Ankara.
• Husqvarna, 2010: Global Garden Report. http://corporate.husqvarna.com/files/Husqvarna_garden_report_2010_en.pdf (erişim tarihi: 10 Ekim 2016)
• Husqvarna 2012: Global Garden Report. http://www.husqvarnagroup.com/afw/files/press/husqvarna/Husqvarna_Global_Garden_Report_2012.pdf (erişim tarihi: 10 Ekim 2016)
• ILO, 2013: Training package on workplace risk assessment and management for small and medium-sized enterprises. International Labour Organization Publications, ISBN 978-92-2-127064-5, Geneva.
• Ko Y. H, Ean O. L, Ripin Z. M, 2011: The design and development of suspended handles for reducing hand-arm vibration in petrol driven grass trimmer, International Journal of Industrial Ergonomics, Issue: 41; p. 459-470.
• László H. E. 2010: The Vibration Exposure of Small Horticultural Tools and Its Reduction, Budapest Corvinus University Phd thesis.
• Mauschbaugh,A.J. 2006: Just How Safe Is Your Garden Center? OFA Bulletin, ıssue: 897; 5-6.
• NIOSH, 2008: Fact Sheet Fatal Injuries Among Landscape Services Workers http://www.cdc.gov/niosh/docs/2008-144/pdfs/2008-144.pdf) (erişim tarihi: 16 Eylül 2017)
• OSHA, 2005: Bureau of Labor Statistics, https://www.osha.gov/dep/industry_profiles/p_profile-078.html) (erişim tarihi: 30 Kasım 2017)
• Rosskam, E. 1996. Controlling Hazards. International Labour Organization publications, ISBN 92-2-108025-0, Geneva.
• Sarıöz, İ. 2016: Belediyelerin Park ve Bahçe İşlerinin İş Sağlığı ve Güvenliği Yönünden İncelenmesi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü,146 s., Ankara.
• SGK,2015: Sosyal Güvenlik Kurumu Kaza ve Meslek Hastalıkları İstatistikleri, http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/tr/kurumsal/istatistikler/sgk_istatistik_yilliklari (erişim tarihi: 10 Ekim 2017)
• Smith, D. 2005; Lawn Maintenance Safety. The Texas A&M University System, Extension Safety Program, http://aglifesciences.tamu.edu/baen/wp-content/uploads/sites/24/2017/01/E-356.-Lawn-Maintenance-Safety.pdf (erişim tarihi: 20 Eylül 2017)
• Tint P, Tarmas G, Koppel T, Reinhold K, Kalle S, 2012: Vibration and Noise Caused by Lawn Maintenance Machines in Association with Risk to Health, Agronomy Research Biosystem Engineering Special Issue, Sayı: 1; p. 251-260.
• TSE, 2009: Türk Standartları Enstitüsü, TS EN ISO 9612: Akustik çalışma ortamında maruz kalınan gürültünün ölçülmesi ve değerlendirilmesi için prensipler, Ankara.
• TSE, 2005: Türk Standartları Enstitüsü, TS EN ISO 5349-1: Mekanik titreşim – Kişilerin maruz kaldığı, elle iletilen titreşimin ölçülmesi ve değerlendirilmesi – Bölüm 1: Genel kurallar, Ankara.
• UN, 2014: World Urbanization Prospects: The 2014 Revision, Highlights, Published by the United Nations, Department of Economic and Social Affairs, ISBN 978-92-1-151517-6, New York.
• Worksafe, 2011: Health and safety for landscaping and lawn maintenance companies : crew training talks and employer guide to occupational health and safety programs. ISBN 978-0-7726-6544-7, British Columbia.
• Yeh, C., Lu, S., Lin, K., Lee, C., 2015: An Investigation of Vibration Exposure for Use of Brushcutter, Proceedings 19th Triennial Congress of the IEA, Melbourne.