Bireysel Emeklilik Planı Seçiminde Karar Verme Yöntemlerinin Uygulanması: COPRAS Ve TOPSIS Örneği

Yıl 2016, Cilt: 7 Sayı: 2, 165 - 186, 10.12.2016

İrfan Ertuğrul Tayfun Öztaş

Öz

Bu
çalışmada bireysel emeklilik sistemine katılması muhtemel olan kişiler için en
uygun emeklilik planının seçiminde COPRAS ve TOPSIS yöntemleriyle bir uygulama
yapılmıştır. Bir karar verme problemi olarak ele alınan seçim sürecinde
bilimsel bir yaklaşımla optimal alternatifin belirlenmesi hedeflenmiştir.
Uygulamada on alternatif, beş kriter altında incelenmiştir. Çalışmada
kullanılan çok kriterli karar verme yöntemleri hangi kriterin ne kadar önemli
olduğunu ağırlıklar yardımıyla sürece yansıtmaktadır. Bu nedenle kriterlerin
ağırlıklarının belirlenmesinde üç karar vericinin değerlendirmeleri dikkate
alınmıştır. COPRAS ve TOPSIS yöntemlerine ait algoritmalar ayrı ayrı
kullanılarak sonuçlar elde edilmiştir. Daha sonra her iki yönteme ait sonuçlar
karşılaştırılarak elde edilen bulguların tutarlı olduğu görülmüştür. Bu
noktadan hareketle katılımcılar açısından en iyi ve en kötü emeklilik planları
belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bireysel Emeklilik Sistemi, Emeklilik Planları, COPRAS, TOPSIS, Çok Kriterli Karar Verme, Yatırım

Application of the Decision Making Methods in the Individual Pension Scheme Selection: The Case Of COPRAS And TOPSIS

Öz

In this study, an application was performed with COPRAS and TOPSIS methods in the optimal pension scheme selection for people who are likely to participate in the individual pension system. It was aimed to determine the optimal alternative with a scientific approach in the selection process which was considered as a decision making problem. In application ten alternatives were analyzed under five criteria. The multi-criteria decision making methods used in this study reflect how important the criteria with the help of weights. Therefore, the reviews of three decision makers were taken into consideration in determining the weights of criteria. The results were obtained using the algorithm related to COPRAS and TOPSIS methods separately. Then, by comparing the results of both methods, it has been seen that the finding is consistent. From this point, the best and the worst pension schemes are determined in terms of participants.

Anahtar Kelimeler

Individual Pension System, Pension Scheme, COPRAS, TOPSIS, Multi-Criteria Decision Making, Investment

Kaynakça

• Aksoy, E., Ömürbek, N., Karaatlı, M. (2015). AHP temelli MULTIMOORA ve COPRAS yöntemi ile Türkiye Kömür İşletmeleri’nin performans değerlendirmesi. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33(4): 1-28.
• Alptekin, N., Şıklar, E. (2009). Türk hisse senedi emeklilik yatırım fonlarının çok kriterli performans değerlendirmesi: TOPSIS metodu. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25: 185-196.
• Antucheviciene, J., Zakarevicius, A., Zavadskas, E. K. (2011). Measuring congruence of ranking results applying particular MCDM methods. Informatica, 22(3): 319-338.
• Behzadian, M., Otaghsara, S. K., Yazdani, M., Ignatius, J. (2012). A state-of-the-art survey of TOPSIS applications. Expert Systems with Applications, 39(17): 13051-13069.
• Chatterjee, P., Chakraborty, S. (2012). Material selection using preferential ranking methods. Materials & Design, 35: 384-393.
• Chatterjee, P., Athawale, V. M., Chakraborty, S. (2011). Materials selection using complex proportional assessment and evaluation of mixed data methods. Materials & Design, 32(2): 851-860.
• Çalışkan, H., Kurşuncu, B., Kurbanoğlu C., Güven, Ş. Y. (2012). TOPSIS metodu kullanılarak kesici takım malzemesi seçimi. Makine Teknolojileri Elektronik Dergisi, 9(3): 35-42.
• Ege, İ., Topaloğlu, E. E., Coşkun, D. (2011). Türkiye’deki emeklilik yatırım fonlarının yatırım performanslarının analizi. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 3(1): 79-89.
• Emeklilik Gözetim Merkezi, BES Temel Göstergeleleri. Erişim Tarihi 31.03.2016, URL: http://www.egm.org.tr/weblink/BESgostergeler.htm.
• Emeklilik Gözetim Merkezi, Devlet Katkısı. Erişim Tarihi 31.03.2016, URL: http://www.egm.org.tr/?pid=771.
• Ertugrul I., Oztas, T. (2014). Business mobile-line selection in Turkey by using fuzzy TOPSIS, one of the multi-criteria decision methods. Procedia Computer Science, 31: 40-47.
• Feng, C. M., Wang, R. T. (2000). Performance evaluation for airlines including the consideration of financial ratios. Journal of Air Transport Management, 6(3): 133-142.
• Fouladgar, M. M., Yazdani-Chamzini, A., Lashgari, A., Zavadskas, E. K., Turskis, Z. (2012). Maintenance strategy selection using AHP and COPRAS under fuzzy environment. International Journal of Strategic Property Management, 16(1): 85-104.
• Genç, T., Kabak M., Köse, E., Yılmaz, Z. (2015). Bireysel emeklilik sistemi seçimi problemine ilişkin MACBETH yaklaşımı. Ekonometri ve İstatistik e-Dergisi, 22: 47-65.
• Hashemkhani Zolfani, S., Bahrami, M. (2014). Investment prioritizing in high tech industries based on SWARA-COPRAS approach. Technological and Economic Development of Economy, 20(3): 534-553.
• Hwang, C. L., Yoon, K. (1981). Multiple Attribute Decision Making Methods and Applications A State-of-the-Art Survey. Berlin: Springer-Verlag.
• Işıklar, G., Büyüközkan, G. (2007). Using a multi-criteria decision making approach to evaluate mobile phone alternatives. Computer Standards & Interfaces, 29(2): 265-274.
• Jahanshahloo, G. R., Lotfi, F. H., Izadikhah, M. (2006). An algorithmic method to extend TOPSIS for decision-making problems with interval data. Applied Mathematics and Computation, 175(2): 1375-1384.
• Kaklauskas, A., Zavadskas E. K., Banaitis, A., Šatkauskas, G. (2007). Defining the utility and market value of a real estate: A multiple criteria approach. International Journal of Strategic Property Management, 11(2): 107-120.
• Kaklauskas, A., Zavadskas, E. K., Raslanas, S., Ginevicius, R., Komka, A., Malinauskas, P. (2006). Selection of low-e windows in retrofit of public buildings by applying multiple criteria method COPRAS: A Lithuanian case. Energy and Buildings, 38(5): 454-462.
• Karakaya, A., Kurtaran A., Dağlı, H. (2014). Bireysel emeklilik şirketlerinin veri zarflama analizi ile etkinlik ölçümü: Türkiye örneği. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 22: 1-23.
• Kelemenis, A., Askounis, D. (2010). A new TOPSIS-based multi-criteria approach to personnel selection. Expert Systems with Applications, 37(7): 4999-5008.
• Kılıç, E. (2014). Ekonomik öncü göstergelerinin BES katılımcı sayısı üzerindeki etkisi. Maliye Finans Yazıları, 102: 65-84.
• Lin, M. C., Wang, C. C., Chen, M. S., Chang, C. A. (2008). Using AHP and TOPSIS approaches in customer-driven product design process. Computers in Industry, 59(1): 17-31.
• Maity, S. R., Chatterjee, P., Chakraborty, S. (2012). Cutting tool material selection using grey complex proportional assessment method. Materials & Design, 36: 372-378.
• Mazumdar, A., Datta, S., Mahapatra, S. S. (2010). Multicriteria decision-making models for the evaluation and appraisal of teachers’ performance. International Journal of Productivity and Quality Management, 6(2): 213-230.
• Olson, D. L. (2004). Comparison of weights in TOPSIS models. Mathematical and Computer Modelling, 40(7): 721-727.
• Opricovic, S., Tzeng, G. H. (2004). Compromise solution by MCDM methods: A comparative analysis of VIKOR and TOPSIS. European Journal of Operational Resarch, 156(2): 445-455.
• Önüt, S., Soner S. (2008). Transshipment site selection using the AHP and TOPSIS approaches under fuzzy environmet. Waste Management, 28(9): 1552-1559.
• Özçil, A., Ertuğrul, İ., Öztaş, T., Öztaş, G. Z. (2015). Combi boiler system modeling with fuzzy inference mechanism and fuzzy COPRAS method. Fuzzy Systems (FUZZ-IEEE), 2015 IEEE International Conference on: 1-8.
• Özdağoğlu, A. (2013a). Çok ölçütlü karar verme modellerinde normalizasyon tekniklerinin sonuçlara etkisi: COPRAS örneği. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 8(2): 229-252.
• Özdağoğlu, A. (2013b). İmalat işletmeleri için eksantrik pres alternatiflerinin COPRAS yöntemi ile karşılaştırılması. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 4(8): 1-22.
• Palevičius, V., Paliulis, G. M., Venckauskaite, J., Vengrys, B. (2013). Evaluation of the requirement for passenger car parking spaces using multi-criteria methods. Journal of Civil Engineering and Management, 19(1): 49-58.
• Podvezko, V. (2011). The comparative analysis of MCDA methods SAW and COPRAS. Engineering Economics, 22(2): 134-146.
• Ribeiro, R. A. (1996). Fuzzy multiple attribute decision making: A review and new preference elicitation techniques. Fuzzy Sets and Systems, 78(2): 155-181.
• Sancak E., Demirci N. (2012). Ulusal tasarruflar ve Türkiye’de sürdürülebilir büyüme için tasarrufların önemi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(2): 159-198.
• Shanian, A., Savadogo, O. (2006). TOPSIS multiple-criteria decision support analysis for material selection of metallic bipolar plates for polymer electrolyte fuel cell. Journal of Power Sources, 159(2): 1095-1104.
• Shih, H. S., Shyur, H. J., Lee, E. S. (2007). An extension of TOPSIS for group decision making. Mathematical and Computer Modelling, 45(7): 801-813.
• Shyur, H. J., Shih, H. S. (2006). A hybrid MCDM model for strategic vendor selection. Mathematical and Computer Modelling, 44(7): 749-761.
• Tupenaite, L., Zavadskas, E. K., Kaklauskas, A., Turskis, Z., Seniut, M. (2010). Multiple criteria assessment of alternatives for built and human environment renovation. Journal of Civil Engineering and Management, 16(2): 257-266.
• Tzeng, G. H., Lin, C. W., Opricovic, S. (2005). Multi-criteria analysis of alternative-fuel buses for public transportation. Energy Policy, 33(11): 1373-1383.
• Viteikienė, M., Zavadskas, E. K. (2007). Evaluating the sustainability of Vilnius city residential areas. Journal of Civil Engineering and Management, 13(2): 149-155.
• Zavadskas, E. K., Kaklauskas, A., Vilutiene, T. (2009). Multicriteria evaluation of apartment blocks maintenance contractors: Lithuanian case study. International Journal of Strategic Property Management, 13(4): 319-338.
• Zavadskas, E. K., Turskis, Z., Tamošaitienė, J. (2010). Risk assessment of construction projects. Journal of Civil Engineering and Management, 16(1): 33-46.