Orta Karadeniz Geçit İklim Kuşağında İkinci Ürün Silajlık Mısır Tarımında Farklı Toprak İşleme ve Ekim Yöntemlerinin Toprak Özellikleri ve Verim Üzerine Etkileri

Yıl 2007, Cilt: 4 Sayı: 3, 283 - 293, 01.09.2007

E. Altuntaş S. Dede S. Dede

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Orta Karadeniz Geçit İklim Kuşağında İkinci Ürün Silajlık Mısır Tarımında Farklı Toprak İşleme ve Ekim Yöntemlerinin Toprak Özellikleri ve Verim Üzerine Etkileri

Öz

Bu çalışmada, Orta Karadeniz Geçit İklim Kuşağında bulunan Tokat yöresinde ikinci ürün silajlık mısır tarımında geleneksel toprak işleme yöntemi (kulaklı pulluk + kültüvatör + dişli tırmık) ve azaltılmış toprak işleme yöntemi (çizel + dişli tırmık) ile düze ve sırta ekim yöntemlerinin toprağın fiziksel özelliklerine, (toprak nem içeriği, hacim ağırlığı ve penetrasyon direnci), bitki çıkış (ortalama çimlenme süresi (OÇS), çimlenme oranı indeksi (ÇOİ) ve tarla filiz çıkış derecesi (TFÇD)) ve bitki gelişme parametreleri (bitki boyu, bitki sap çapı, yeşil ot ve kuru madde verimi) üzerine etkileri incelenmiştir. Nem içeriği, hacim ağırlığı ve penetrasyon değerleri, 0-10 cm derinlikte, % 24,39-% 25,42; 1,24-1,33 g/cm3 ve 0,58–1,18 MPa arasında değişirken, 10-20 cm derinlikte ise, % 25,65- % 25,95; 1,25–1,34 g/cm3; 0,95 – 1,60 MPa arasında değişmiştir. Bitkisel özellikler açısından, OÇS, ÇOİ ve TFÇD değerleri sırasıyla, 12,80-12,85 gün, 0,34–0,35 adet/m.gün ve % 86,11-88,61 arasında bulunmuştur. Bitki boyu, gövde çapı, yeşil ot ve kuru madde verimleri de sırasıyla 244,7-266,2 cm; 2,9-3,1 cm; 7525,9–7580,8 kg/da ve 1523,4–1534,4 kg/da arasında değişmektedir. Sonuç olarak, toprak nem, hacim ağırlığı ve penetrasyon değerleri, geleneksel yönteme göre, azaltılmış toprak işleme yönteminde daha yüksek, fakat sırta ekim yönteminde düze ekime göre daha düşük düzeyde bulunmuştur. Bitkisel özellikler açısından ÇOİ ve TFÇD değerleri, geleneksel toprak işleme ve düze ekim yöntemine göre azaltılmış toprak işleme ve sırta ekim yönteminde daha yüksek çıkmıştır. Bitki boyu, gövde çapı, yeşil ot ile kuru madde verimi değerleri açısından da, geleneksel toprak işleme ve düze ekim yöntemine göre azaltılmış toprak işleme ve sırta ekim yöntemi daha yüksek değerler vermiştir. Bu çalışmanın bir sonucu olarak azaltılmış toprak işleme ve sırta ekim yöntemleri ikinci ürün silajlık mısır üretiminde önerilebilir

Anahtar Kelimeler

Geleneksel ve azaltılmış toprak işleme yöntemi, sırta ve düze ekim yöntemi, toprak özellikleri, silajlık mısır verimi

Kaynakça

• Akpolat, D., Güzel, E. (1994). Anızlı Toprak İşlemeye Yönelik Önceki Çalışmalar ve Yapılan Bir Anketin Değerlendirilmesi. 15. Ulusal Tarımsal Mekanizasyon Kongresi. s:44-56. 1994, Antalya.
• Altuntas, E., Ozgoz, E., Taser, O.F. (2005). Silage Maize Emergence is Reduced by Wheel Traffic Due to İncreased Soil Bulk Density and Penetration Scandinavica B-Soil and Plant, 2005; 55:30-35. Acta Agriculture
• Anonim (1990). Equipment for Soil Research. Eijelkamp Co., The Netherlands, 240 p.
• Anonim (2002). Tarımsal Yapı. Devlet İstatistik Enstitüsü, Ankara. Anonim (2006). Tokat Meteoroloji Bölge Müdürlüğü Verileri. Tokat.
• Aquino, P. (1998). The Adoption of Bed Planting of Wheat in the Yaqui Valley, Sonora, Mexico. CIMMYT Wheat Program- Special–Report WPSR No: 17 A.
• Aydın, İ. Albayrak, S., 1995. Samsun Ekolojik Şartlarında II.Ürün Olarak Yetiştirilen Bazı Bitkilerin Farklı Biçim Zamanlarında Ot ve Kuru Protein Verimleri Üzerinde Bir Araştırma. OMÜ. Ziraat fakültesi 10(3), s:71-81, Samsun.
• Aykas, E., Önal, I. (2004). Effects of Different Tillage Techniques on Cotton Yield and Quality. Asian Journal of Plant Sciences 3 (4), 403-405.
• Aykas, E., Yalçın, H., Çakır, E. (2003). Günümüzde Koruyucu Toprak İşleme ve Doğrudan Ekim. Koruyucu Toprak işleme ve Doğrudan Ekim Çalıştayı, 23-24 Ekim 2003, İzmir.
• Bayhan, Y., Gönülol, E., Yalçın, H., Kayışoğlu, B. (2001). İkinci Ürün Silajlık Mısır Tarımında Azaltılmış Toprak İşleme ve Doğrudan Ekim Uygulamaları, Tarımsal Mekanizasyon 20. Ulusal Şanlıurfa. Eylül, s.96-101,
• Çakır,, E., Yalçın, H., Aykas, E., Gülsoylu, E., Okur, B., Delibacak, S., Ongun, A.R., 2006. Koruyucu Toprak İşleme ve Doğrudan Ekimin İkinci Ürün Mısır Verimine Etkileri:Birinci Yıl Sonuçları. Tarım Makinaları Bilim Dergisi, 2006, 2(2), s:139-146.
• Çetin, M., Özgöz, E., Gürhan, R. (2005). İkinci Ürün Yetiştiriciliğinde Sistemlerinin Toprağın Bazı Fiziko-Mekanik Özelliklerine Etkisi. GOP Ziraat Fakültesi Dergisi, s.31-36, 2005. Toprak İşleme
• Erbach, D.C. (1982). Tillage for Continue Corn and Soybean Rotation. Transactions of the ASAE 25(4), 906-911.
• Erbach, D. C., 1987. Measurement of Soil Bulk Density and Moisture. Transactions of the ASAE, 30 (4): s. 922-931.
• Gençsoylu, I., Yalçın, I. 2004. The Effect of Different Tillage Systems on Cotton Pests and Predators in Cotton Fields. Asian Journal of Plant Sciences 3 (1), 39-44.
• Gönülol, E., Yalçın, H., Bayhan, Y., Kayışoğlu, B., Sungur, N. (2000). Trakya Bölgesinde İkinci Ürün Silajlık Mısır Tarımında Farklı Toprak İşleme Yöntemleri, Tarımsal Mekanizasyon 19. Ulusal Kongresi 1-2 Haziran, s.121-126, Erzurum.
• Husnjak, S., Filipovic, D., Kosutic, S. (2002). Influence of Different Tillage Systems on Soil Physical Properties and Crop Yield. Rostlinna Vyroba, 48,2002 (6):s.249-254.
• Kasap, A. (2006). Tokat Yöresinde II. Ürün Silajlık Mısır Yetiştiriciliğinde Uygulanan Geleneksel Toprak İşleme Yönteminin Toprağın Bazı Fiziksel Özelliklerine Etkisi. GOÜ, Fen Bil. Ens. Tarım Mak.. Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Tokat.
• Kirişci, V., Say, S., Işık, A., Akıncı, İ. (1995). Tarım Makinaları Özellikleri. Tarımsal Mekanizasyon 16. Ulusal Kongresi, s.490-501, Bursa.
• Korucu, T., Kirişci, V. (2001). Çukurova Bölgesinde İkinci Ürün Mısır Üretiminde Farklı Toprak İşleme ve Ekim Sistemlerinin Teknik Yönden Karşılaştırmaları: Bölüm 1.Tarımsal Mekanizasyon 20. Ulusal Kongresi, Bildiri Kitabı, s. 102-108, 12, 13-15 Eylül 2001, Şanlıurfa.
• Korucu, T., Say, M.S., Cerit, İ., Ülger, A.C., Kirişci, V., Turkay, M.A., Sarıhan, H., Şen, H.M. (2004). Farklı Toprak İşleme Yöntemlerinin Toprak Sıkışıklığı ve Verim Üzerindeki Etkileri. Tarımsal Mekanizasyon 22. Ulusal Kongresi, Bildiri Kitabı, s. 12, 08-10 Eylül 2004, Aydın.
• McKyes, E., Negi, S., Douglas, E., Taylor, F., Raghavan, V. (1979). The Effect of Machinery Traffic and Tillage Operations on The Physical Properties of a Clay and on Yield of Silage. J. Agric. Engng. Res., 24:143-148.
• Ozpinar, S., Isik, A. (2004). Effects of Tillage, Ridging and Row Spacing on Seedling Emergence and Yield of Cotton. Soil and Tillage Research 75, 19-26.
• Pınar, Y., Kevseroğlu, K., Tekgüler, A., Sessiz, A. (1993). Yöntemlerinin Silajlık Mısırın Bazı Önemli Özelliklerine Etkileri. 5th Int. Cong. On Mechanization and Energy in Agriculture, 11- 14 Oct. 1993, Kuşadası, TURKEY. Hazırlama
• Pikul Jr., J.L., Carpenter Boggs, L., Vigil, M., Schumacher, T.E., Lindstrom, M. J., Riedel, W.E. (2001). Crop Yield and Soil Condition under Ridge and Chisel-Plow Tillage in the Northern Corn Belt, USA. Soil and Tillage Research 60, s.21-33.
• Sağlam, R., Polat, R., Kızıl, A. (1996). Harran Ovasında İkinci Ürün Mısırda Farklı Toprak İşleme Yöntemlerinin Toprağa ve Verime Olan Etkilerinin Belirlenmesi üzerine Bir Araştırma. 6th Uluslararası Tarımsal Mekanizasyon ve Enerji Kongresi, s: 462-471, Ankara.
• Sağlam., R., Polat, R., Kızıl, A., Sağlam.,C. 2000. Harran Ovasında İkinci Ürün susamda Farklı Toprak İşleme Ve Ekim Yöntemlerinin Verime etkilerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma 1-2 Haziran 2000. Tarımsal Mekanizasyon 19. Ulusal Kongresi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları Böl., ERZURUM.
• Sayre, K.D., Moreno Ramos, O.H. (1997). Application of Raised Bed Planting Systems to Wheat. CIMMYT Wheat Program- Special– Report WPSR No: 31.
• Sayre, K.D. (1998). Ensuring the Use of Sustainable Crop Management Strategies by Small Wheat Farmers in the 21st Century. CIMMYT Wheat Program- Special–Report, WPSR No: 48.
• Sungur, N., Ulusoy, E., Yalçın, H., 1994. Ege Bölgesi Koşullarında Buğday ve İkinci Ürün Mısır Elde Etmede Mekanizasyon Olanakları. Tarımsal Mekanizasyon 15.Ulusal Kongresi s.582-591, 20-22 Eylül 1994, Antalya.
• Taser, O.F., Kara, O. (2005). Silage Maize (Zea Mays L.) Seedlings Emergence as Influenced by Soil Compaction Treatments and Contact Pressures. Plant, Soil and Environment, Plant Soil Environ., 2005/7, s.289-295.
• Ulusoy, E., Uçkan, U. (1986). İkinci Ürün Mısır Üretiminde Uygulanan Bazı Toprak İşleme ve Ekim Yöntemlerinin Karşılaştırılması. Tarımsal Mekanizasyon 10. Ulusal Kongresi, s:70-77, 05- 07 Mayıs 1986, Adana.
• Yalçın, H., Çakır, E., Akdemir, H., Öcel, T., Soya, H. (2003). Doğrudan Ekim ve Dipkazan Uygulamalarının İkinci Ürün Mısırda Verime Etkileri. Tarımsal Mekanizasyon 21. Ulusal Kongresi. s. 167-171, 03-05 Eylül 2003, Konya.