Ankara İlinde Avrupa Ayçiçeği Güvesi [Homoeosoma nebulellum (Den.&Schiff)]’nin Yabani Konukçu Bitkileri

Yıl 2016, Cilt: 13 Sayı: 4, 0 - 0, 29.11.2016

Cenk Yücel Sultan Çobanoğlu

Öz

Çerezlik ayçiçeği (Helianthus annuus L.) üretimi Ankara ilinde yaygın olarak yapılmaktadır. Palearktik bir tür olan Avrupa ayçiçeği güvesi, Homoeosoma nebulellum (Den. & Schiff.), ayçiçeğinin ana zararlılarındandır. Çerezlik ayçiçekleri yapısında fitomelanin miktarının az olması nedeniyle Avrupa ayçiçeği güvesi tarafından tercih edilerek yoğun bir zarara maruz kalmaktadırlar. Zararlının ayçiçeği dışındaki diğer konukçularını belirlemek amacıyla 2013-2014 yıllarında yabani bitkilerde surveyler yapılmıştır. Çalışmada tespit edilen yabani bitkiler ve bulaşma oranları; Eşekdikeni, Carduus nutans L. (%11); Galagan, Onopordum acanthium L. (%7); Kanaryaotu, Senecio vernalis Waldst. & Kit, (%1) ve Avusturya papatyası, Anthemis austriaca Jacq., (%1), olarak bulunmuştur. Avrupa ayçiçeği güvesi larvalarının belirlenen bu yabani bitkilerde beslendiği tespit edilmiştir. Bilhassa zararlının C. nutans (%11) ve O. acanthium’u (%7) konukçu olarak tercih ettiği ve beslendiği belirlenmiştir. Anthemis austriaca Jacq. ülkemizde bu zararlı için konukçu bitki olarak yeni kayıttır.

Kaynakça

• Amsel, H.G., F. Gregor, H. Reiser, 1973. Microlepidoptera Paleartica. Vol. 4, VerlagGeorg Fromme und Co., Wien, Austria, 532 p.
• Beirne, B. P. 1952. British Pyralid and Plume Moths. Warne, London, England, 208 p.
• Beregovoy, V.H. 1985. Appearance of First Generation Larvae of the Sunflower Moth, Homoeosoma electllum (Hulst) (Lepidoptera: Pyralidae), in the Central United States. Journal of the Kansas Entomological Society. 58(4): 739-742.
• Dozet, B., M. Bedov, J. Atlagic, and R. Marinkovic, 1993. Wild sunflower species-sources of resistance to the sunflower moth (Homoeosoma nebulella Hubner, Homoeosoma electellum Hulst.). Helia. 16 (19): 55-59.
• Maron, J.L., J.K. Combs & S.M. Louda, 2002. Convergent Demographic Effects of Insect Attack on Related Thistles in Coastal vs. Continental Dunes. Ecology. 83 (12): 3382-3392.
• Lamp., W. O. & M. K. McCarty, 1982. Biology of Predispersal Seed Predators of the Platte Thistle, Cirsium canescens. Journal of the Kansas Entomological Society. 55 (2): 305-316.
• Permana A.D., F. Leclant & Y. Pivot, 1993. Sex pheromone of The European sunflower moth. Homoeosoma nebulella (Den. & Schiff.)(Lepidoptera: Pyralidae) a field study. Biotrop Spec. Publ. 50: 195-201.
• Reymonet C., J.V. Falco Gari & J. MorenoMari, 1993. Survey of the parasitoids of the European sunflower moth. Homoeosoma nebulella (Lep.: Pyralidae) in Palearctic region. Entomophaga. 38 (3): 355-358.
• Szabo B., M. Szabo, Cs. Varga, F. Toth & S. Vagvölgyi, 2009a. Relationships between sunflower vaiıety sowing date and the extent of damage caused by the european sunflower moth (Homoeosoma nebulellum Den.&Schiff.). Helia. 33: 37-46.
• Szabo B., M. Szabo, Cs. Varga, F. Toth & S. Vagvölgyi, 2009b. Feral host plant range as a reservoir of European sunflower moth (Homoeosoma nebulellum Den. et Schiff.) populations in Nyírség region. North-Western Journal of Zoology. 5 (2): 290-300.
• Zagatti P., M. Renou, C. Malosse, B. Frerot, C. Pavis, M. Lettere, C. Descoins, A. Permana, Y. Pivot, F. Leclant, 1991. Sex pheromone of The European sunflower moth, Homoeosoma nebulella (Den. & Schiff.)(Lepidoptera: Pyralidae). Journal of Chemical Ecology. 17 (7): 1399-1413.
• Zeki H. & Y. Öneş, 1993. Orta Anadolu Bölgesi ayçiçeği (Helianthus annus L.) ekim alanlarında görülen zararlı ve faydalı böcekler üzerinde faunistik çalışmalar. Bitki Koruma Bülteni. 33 (3-4): 119-145.
• Zeki H., A. Özdem, V. Bozkurt & N. Sezer, 2007. Orta Anadolu bölgesinde ayçiçeklerinde zararlı Avrupa ayçiçeği güvesi [Homoeosoma nebulellum (Den.& Schiff.)] (Lepidoptera: Pyralidae)’nin bulaşma oranı, zarar şiddeti ve ergin uçuş aktiviteleri üzerinde araştırmalar. Bitki Koruma Bülteni. 47 (1-4): 31-61.
• Zong-Ze Z., L. ShuangPing, L. LiZhi, J. XingFu & W. Kai, 2010. Population dynamics and life history of the European sunflower moth. Homoeosoma nebulellum (Lepidoptera: Pyralidae) in Bayannur. Inner Mongolia.Acta Entomologica Sinica. 53 (6): 708-714.