Türkiye’deki Kadrosuz Öğretmen İstihdamının Kadrosuz İstihdam Edilen Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi

Yıl 2012, Cilt: 11 Sayı: 3, 797 - 818, 01.12.2012

Murat Tuncer

Öz

Bu araştırmada sözleşmeli ve ücretli öğretmenlik uygulamaları kapsamında istihdam edilen öğretmenlerin bu istihdam biçimlerine yönelik görüşleri araştırılmıştır. Bu bağlamda öğretmenlerin kadrosuz öğretmenlik uygulamalarına yönelik ürettikleri metaforların yanı sıra görev yaptıkları okul yönetimi, öğretmen ve öğrencilerle olan iletişimleri tartışılmış, Milli Eğitim Bakanlığı İl ve İlçe teşkilatlarında görev yapan idari personelin bu öğretmenlere karşı tutumları ele alınmıştır. Araştırmanın ana çerçevesini 16 farklı ilde kadrosuz öğretmenlik uygulamaları kapsamında görev alan 53 öğretmenden elde edilen bulgular oluşturmaktadır. Bu bulgular nitel analize tabi tutularak kadrosuz öğretmenlik uygulamalarına yönelik önemli sonuçlara ulaşılmıştır. Öğretmenlerin kadrosuz öğretmenlik uygulamalarını “Kölelik”, “Sömürü” gibi olumsuz metaforlarla tanımlamaları, okul yönetimi ve kadrolu öğretmenlerin kendilerine mesafeli yaklaştıklarını ifade etmeleri, MEB teşkilatlarında çalışanların olumsuz tutum sergilemeleri ulaşılan sonuçlardan birkaçıdır

Anahtar Kelimeler

Sözleşmeli Öğretmenlik, Ücretli Öğretmenlik, Öğretmen Sorunları, Öğretmen İstihdamı, Kadrosuz öğretmenlik

According to the Views of Non-contracted Teachers' Evaluation of the Employment of Non-contracted Employed in Turkey

Öz

In this research, we researched opinions of teachers employed under applications for contracted and paid teachers regarding this form of employment. Within this context, management of school where they serve, their communication with teachers and students were discussed in addition to metaphors created by teachers for non-contracted teacher applications and attitudes of administrative personnel serving in the Ministry of Education Provincial and District organizations towards these teachers were dealt with. Main framework of the research is formed by findings obtained from 53 teachers serving under non-contracted teacher applications in 16 different cities. Significant results were obtained regarding non-contracted teachers application through qualitative analysis of this data. Some of the results obtained include definition of applications of noncontracted teachers with metaphors such as “Slavery”, “Exploitation”, their expression to the effect that school management and permanent teachers keep them at a distance, negative attitudes of employees in Ministry of Education organizations

Anahtar Kelimeler

Contracted Teachers, Paid Teachers, Problems of Teachers, Teacher Employment, Non-contracted teachers

Kaynakça

• Akçay, R., C. (2005). The problems of teaching profession which are caused by contemporary changes in career management and a career system model. Eurasian Journal of Educational Research, 2005(Winter), Issue 18.
• Aksu, M. (2000). Yükseköğretimde eğitim ortamları. Öğretim birliğinin 75. yılı- eğitim bilimlerinin dünü, bugünü ve yarını. Sempozyum bildirileri ve Panel Tartışmaları, 3-4 Mayıs 1999. A.Ü. Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayın No:184. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
• Alkan, C. (1984). Eğitim teknolojisi (3. Baskı). Ankara: Aşama Yayıncılık.
• Arslan, H., Sabah, S., ve Göksu, M., Z. (2006). İlköğretim okullarında çalışan ücretli öğretmenlerin verimliliklerinin araştırılması. Eurasian Journal of Educational Research, 24, 33-43.
• Atherton, P. ve Kingdon, G. (2010). The relative effectiveness and costs of contract and regular teachers in India. http://www.csae.ox.ac.uk/workingpapers/pdfs/2010-15text.pdf (Erişim Tarihi: Ocak 2011)
• Ayas, A. (2009). The importance of teaching profession and current problems in teacher training. Inonu University Journal of The Faculty Of Education. December 2009, Special Issue/ Volume. 10, Issue. 3, pp. 1-11. Invited Paper,
• Buchanan, J. (2009). Where are they now? ex-teachers tell their life-work stories. http://www.iier.org.au/iier19/buchanan.pdf (Erişim Tarihi: Aralık 2010)
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., K., Akgün, Ö., E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Çelikten, M., Şanal, M. ve Yeni, Y. (2005). Öğretmenlik mesleği ve özellikleri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 19 (2), 207-237.
• Cemaloğlu, N. ve Erdemoğlu, Ş., D. (2007). Öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeylerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15, 465-484.
• Cullingford, C. (1995). The effective teacher. London. Cassell.
• Demircioğlu, İ., H. (2008). Etkili öğretmen: İ.H. Demircioğlu (Ed.) Aday Öğretmenler İçin Okul Deneyimi ve Öğretmenlik Uygulaması. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Dökmen, Ü. (2004). İletişim çatışmaları ve empati. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Fyfe, A. (2007). The use of contract teachers in developing countries: Trends and impact.http://www.ilo.org/public/english/dialogue/sector/papers/education/w p252.pdf (Erişim Tarihi: Ocak 2011)
• Güler, B., A. (2003). Kamu personel sisteminde reform zorlamaları. Amme İdaresi Dergisi, Cilt 36(4), 17-34.
• Hacıömeroğlu, G. ve Taşkın, Ç., Ş.(2009). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğini tercih sebepleri. I. Uluslar arası Eğitim Araştırmaları Kongresi, 1-3 Mayıs 2009, Çanakkale.
• Harris, D. ve Sass T., R. (2008). Teacher training, teacher quality and student achievement. http://www.caldercenter.org/pdf/1001059_teacher_training.pdf (Erişim Tarihi Aralık 2010).
• Karahanoğulları, O. (2003). Kamu hizmeti ve kamu çalışanı. http://www.80.251.40.59/politics.ankara.edu.tr/karahan/makaleler
• Klassen, R., M., Chong, W., H., Huan, V., S., Wong, I., Kates, A. ve Hannok, W. (2008). Motivation beliefs of secondary school teachers in Canada and Singapore: A Mixed Methods Study. Teaching and Teacher Education, 24, 1919-1934.
• Küçükahmet, L. (1999). Öğretmenlik mesleğine giriş. İstanbul:Alkım Yayınevi.
• Küçükahmet, L. (2007). 2006-2007 Öğretim yılında uygulanmaya başlanan öğretmen yetiştirme lisans programlarının değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5, 203-218.
• (MEB, 2006). İlköğretim ve ortaöğretim kurumları sınıf rehberlik programı. http://orgm.meb.gov.tr/arsiv/Rehberlik_Programi.pdf (Erişim Tarihi: Ocak 2011)
• (MEB, 2011). Milli Eğitim Temel Kanunu. http://mevzuat.meb.gov.tr/html/88.html (Erişim Tarihi: Ocak 2011)
• Özpınar, M. ve Sarpkaya, R. (2010). Köyde görev yapan sınıf öğretmenlerinin sorunları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 27, 17-29.
• Sağlam, M. ve Sağlam, A., Ç. (2005). Öğretmenlik mesleğinin maddi yönüne ilişkin genel bir değerlendirme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Cilt 3(3), 317- 328.
• Sampson, R. (2002). Bullying in schools. http://www.cops.usdoj.gov/pdf/e12011405.pdf (Erişim Tarihi: Ocak 2011)
• (Skills Commission, 2010). Teacher Training in VocationalEducation:An Inquiry by the Skills Commission into Teacher Training in Vocational Education. http://www.policyconnect.org.uk (Erişim Tarihi: Ocak 2012)
• Olweus, D. (2005). Bullying at school. What we know and what we can do. Blackwell Publishing Ltd.
• Uçman, H. (2006). MEB’in öğretmen istihdam biçimleri. http://www.80.251.40.59/politics.ankara.edu.tr/.../2005.../mebhamitucman.pdf
• (UNESCO, 2006). Teacher training: Teaching and Learning Methods. http://www.ineesite.org/toolkit/docs/Chapter18.pdf (Erişim Tarihi: Aralık 2010).
• Yazıcı, H. (2009). Öğretmenlik mesleği, motivasyon kaynakları ve temel tutumlar: Kuramsal Bir Bakış. Kastamonu Eğitim Dergisi, Cilt 17(1), 33-46.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Zoraloğlu, Y., M.(1998). Öğretmenlerin mesleki stres kaynakları ve stresin örgütsel doğurguları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.