Formel ve Enformel Emek Biçimi Olarak Hamallık ve Hamallar: Isparta Örneği

Yıl 2008, Cilt: 7 Sayı: 2, 297 - 312, 01.12.2008

Suat Kolukırık Zekavet Nuran Oğuz

Öz

İnsanlık tarihi kadar eski bir meslek olan hamallığın teknolojik ilerlemelere karşın varlığını koruduğu bilinmektedir. Geçmişte olduğu gibi zamanın koşullarına uygun değişikliklere uğramış hamallığın, kentleşme ve kentleşmenin doğurduğu göç ile kırsal kesimden gelen vasıfsız işçiler ve göçmenler tarafından öncelikle tercih edildiği görülmektedir. Öte taraftan hamallık mesleğinin sosyal prestij açısından çekici olmaması ve çalışma yaşamının “en alttakileri” olarak düşünülmeleri, toplumsal işleyişin ve işbölümünün belirli bir parçasını oluşturan bu kesimin yeterince fark edilmemesine neden olabilmektedir. Çalışma genel anlamda devletin kontrol ettiği, formel ekonominin dışında kalan işgücünün kendi hesabına faaliyetlerini ve istatistiklere yansımayan ya da tam olarak hesaplanamayan istihdamın görünümü irdelemektedir. Hamalın kim olduğu, hamallığın tercih edilme nedeni veya hamallığı üreten sosyo-ekonomik koşullar sosyolojik bir perspektifle ele alınmaktadır. Hamallığın bir meslek olarak hangi anlam ve anlamlara karşılık geldiği, hamal olarak çalışan işgücünün sosyo-ekonomik durumu, teknolojik ilerlemeler karşısında yaşadıkları sorunları Isparta örneklemi üzerinden ev taşıma ve yük boşaltma işlerinde çalışan hamallarla gerçekleştirilen alan çalışmasının sonuçlarına göre değerlendirilmektedir

Anahtar Kelimeler

Hamallık, Hamallar, Enformel Sektör, Meslek, İşbölümü, Emek

Porters and Portage as Formal and Informal Labour: Isparta Example

Öz

It is known that portage, an occupation as old as human history, remains to be a traditional profession despite technological developments. It is observed that today this occupation has undergone changes in accordance with the conditions of the time, and has become an occupation preferred by unqualified workers and immigrants who migrate to big cities from rural areas as a consequence of urbanization. On the other hand, since portage is unattractive in terms of social prestige and porters are considered to be at the “very bottom” in the hierarchal chain of work life; this community of workers, which constitute a certain part of social mechanism and division of labour, are not recognized enough in the social order. On the overall, this study aims to discuss the activities of the labour force outside the formal economy controlled by the government, and introduce an overview of the employment that is not reflected or completely taken into account in the statistics. The identity of porters, the reasons of why portage is preferred as an occupation, or the socio-economical conditions that create portage as an occupation are analysed from a sociological perspective. The meaning or meanings that correspond to portage as an occupation, the socio-economical situation of the labour force working as porters, and the problems they experience in the face of technological developments are evaluated over the example of Isparta and in accordance with the results obtained from the field study conducted with porters who work in head-end business and discharge

Anahtar Kelimeler

Portage, Porters, Informal Sector, Occupation, Division of Labour, Labour