360 Derece Performans Değerlendirme ve Geri Bildirim Sistemi: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Daire Başkanları Üzerine Bir Uygulama

Yıl 2018, Cilt: 17 Sayı: 4, 1425 - 1437, 27.09.2018

Mustafa Görün İsmail Kayar Burak Varol

https://doi.org/10.21547/jss.449154

Cited By: 1

Öz

Performans
değerlendirme sistemi insan kaynakları yönetiminin hedefe ulaşmada en önemli
belirleyicilerinden biridir. Bu nedenle örgütlerin hedeflerine
ulaşabilmelerinde çalışanların performanslarını nasıl ve hangi yöntem ile
belirledikleri büyük önem taşımaktadır. Dolayısıyla örgüt çalışanlarının
performanslarının doğru bir yöntemle değerlendirilmesi ve sonucunda
çalışanların özellikle eksik yönlerinin kurumun hedeflerine uygun olarak
geliştirilmesi gerekmektedir. Geleneksel performans değerlendirme sistemlerinde
çalışanların performanslarının tek bir kişi tarafından değerlendirilmesi her
zaman objektif ve etkin bir değerlendirme sonucu ortaya çıkaramama riskini
içinde barındırmaktadır. Bu nedenle 1980’lerden itibaren geleneksel performans
değerlendirme sistemlerinin yerini 360 derece performans değerlendirme sistemi
almış; örgüt çalışanlarının sahip oldukları potansiyelin ortaya çıkarılması,
çalışanların eksik yönlerinin geri bildirim yoluyla kendilerine iletilmesi ve
yeniden hedefe ulaşmada eksik yönlerin giderilmesini sağlamak amacıyla
kullanılmaya başlanmıştır. 360 derece performans değerlendirme sisteminde
veriler pek çok kaynaktan alındığı ve çalışana geribildirim sağladığı için
yoğun bir şekilde kullanılmaktadır. Verilerin birden fazla kaynaktan alınması
değerlendirmenin objektifliğinin ve etkinliğinin artmasını sağlamaktadır.
Çalışana geri bildirim yapılması ise bir yandan çalışanın zayıf yönlerini
başkalarının gözünden görmesini diğer yandan da işteki motivasyonunun artmasını
sağlamaktadır. Bu çalışmada insan kaynakları yönetiminin önemli konularından
biri olan 360 derece performans değerlendirme sistemi teorik olarak incelenmiş,
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’nde çalışan daire başkanları üzerinde
ampirik bir araştırma yapılmış ve daire başkanlarının güçlü ve zayıf yönleri
genel hatları itibariyle ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Performans, 360 Derece Performans Değerlendirmesi, Geri Bildirim

360-Degree Performance Appraisal and Feedback System: A Study with Heads of Departments in Çanakkale Onsekiz Mart University

Öz

Performance
appraisal system is one of the most important determinants for the achievement
of goals for human resources management. For that reason, the way and the
methods used by organizations to evaluate the performance of their employees
are critical for them in reaching their goals. Thus, it is necessary to
accurately evaluate the performance of the employees in the organization and
then to improve particularly the weaknesses of the employees in line with the
goals of the organization. Traditional performance evaluation systems, where a
single supervisor evaluates the performance of all employees, may not always
necessarily lead to an objective and effective evaluation. Therefore, taking a
backseat after the 1980s, traditional performance evaluations systems have been
replaced by the 360-degree performance appraisal system, which is used for the
purposes of uncovering the potential of the employees in an organization,
informing the employees of their weaknesses through feedbacks and compensating
for their weaknesses for the achievement of goals. The 360-degree performance
appraisal system highly focuses on the data, which are obtained from multiple
sources and provide feedbacks to employees. The data collected from multiple
sources enhance the objectivity and effectiveness of the resulting evaluation.
Also, the feedbacks allow employees to see their weaknesses from the
perspective of others and increase their job motivation. The present study
theoretically analyzes the 360-degree performance appraisal system, which is a
prominent system in human resources management, presents an empirical survey
with the heads of departments in Çanakkale Onsekiz Mart University and seeks to
outline their weaknesses and strengths.   

Anahtar Kelimeler

Performance, 360 Degree Performance Appraisal, Feedback

Kaynakça

• Akdoğan, A. & Demirtaş, Ö. (2009). 360 Derece Performans Değerlendirme Sistemi: Askeri İmalat İşletmesinde Yöneticiler Üzerinde Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(1), 49-71.
• Alexandrua, M. & Diana, M. (2015). Management Skills Sssessment Using 360° Feedback - MSF 360. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 187, 318-323.
• Arslan, A. E. & Baş, M. & Özler, D. E. (2016). 360 Derece Performans Değerlendirmenin Bir İşletmedeki Örgütsel Adalet Algısı Üzerine Etkisi. Sosyal Bilimler Dergisi, 49, 78-95.
• Bağrıaçık, İ. (2009). Kamuda 360 Derece Performans Değerlendirme: Örnek Bir Uygulama. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Zonguldak.
• Barutçugil, İ. (2002). Performans Yönetimi. İstanbul: Kariyer Yayıncılık.
• Brett J. F. &Atwater, L. E. (2001). 360° Feedback: Accuracy, Reactions, and Perceptions of Usefulness. Journal of Applied Psychology, 86(5), 930-942
• Camgöz, S. M. & Alperten, N. (2006). 360 Derece Performans Değerlendirme ve Geri Bildirim: Bir Üniversite Mediko-Sosyal Merkezi Birim Amirlerinin Yönetsel Yetkinliklerinin Değerlendirilmesi Üzerine Pilot Uygulama Örneği. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 13(2), 191-212.
• Cheung, G. S. Y. (1999). Introducing a 360 Degrees Performance Evaluation. Strategic Change Strat. Change, 8, 111-117.
• Durmuş, B. & Çinko, M. & Yurtkoru, E. S. (2016). Sosyal Bilimlerde SPSS’le Veri Analizi. İstanbul: Beta Yayınları.
• Garavan, T. N. & Morley, M. & Flynn, M. 360 Degree Feedback: Its Role in Employee Development. Journal of Management Development, 16(8), 134-147.
• Gillen, T. (1997). Değerlendirme Tartışması. (B. Aksu & O. Cankoçak, Çev.) Ankara: İlk Kaynak Kültür ve Sanat Ürünleri.
• Göksel, A. (2013). İşletmelerde Performans Değerlendirme Sistem Tasarımı. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Güngör, F. & Biberci, M. A. (2011). 360 Derece Performans Değerlendirme Yönteminin AHP Analizi İle Karşılaştırılması ve Bir Uygulama. Üretim Araştırmaları Sempozyumu, İstanbul Ticaret Üniversitesi, 371-381.
• Haigh, C. H. (2016). The 360° Performance Evalution Tool. http://www.fireengineering.com/articles/print/volume-169/issue-7/features/the-360-performance-evaluation-tool.html, Erişim Tarihi: 03.06.2017.
• Kara, D. (2010). Performans Değerlendirme Yöntemi Olarak 360 Derece Geribildirim Sürecinin Orta Kademe Yöneticilerin İş Başarısına Olan Etkisi: 5 Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Uygulama. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 11(1), 87-97.
• Karkoulian, S. & Assaker, G. & Hallak, R. (2016). An Empirical Study of 360-Fegree Feedback, Organizational Justice, and Firm Sustainability. Journal of Business Research, 69, 1862-1867.
• Kaymaz, K. (2007). Davranış Boyutuyla Performans Geribildirim Olgusu ve Süreci. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 62(4), 141-178.
• Keçecioğlu, T. (2003). 360 Derece Performans Yönetimi Uygulama Modeli. 2. Ege İnsan Kaynakları Yönetimi Zirvesi, 15-16.
• Kubat, G. (2012). Öz Değerlendirmenin 360 Derece 360 Derece Performans Yönetimi Uygulama Modeli Geri Besleme Yöntemindeki İşlevselliği. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1, 51-65.
• Levine, M. (2010). Taking The Burn Out Of The 360 Degree Hot Seat. Training and Development, 64(8), 40-45.
• Mabey, C. (2001). Closing the Circle: Participant Views of a 360 Degree Feedback Programme. Human Resource Management Journal, 11(1), 41-53.
• Oruç, K. E. & Armaneri, Ö. & Yalçınkaya, Ö. (2008). 360 Derece Performans Değerleme ve Web Tabanlı Bir Model İle Kurumsal Verimliliğin Arttırılması. Endüstri Mühendisliği Dergisi, 19(1), 4-18.
• Palmer, M. (1993). Performans Değerlendirmeleri. (D. Şahiner, Çev.), İstanbul: Rota Yayınevi.
• Pocket Mentor, (2009). Performans Değerlendirmesi. (M. İnan, Çev.), İstanbul: Optimist Yayınevi.
• Rodgers, K. G. & Manifold, C. (2002). 360-degree Feedback: Possibilities for Assessment of the ACGME Core Competencies for Emergency Medicine Residents. Acad Emerg Med., 9(11), 1300-1304.
• United States Office of Personnel Managemen (1997). Performance Management Practitioner Series. 360-Degree Assessment: An Overview, https://www.opm.gov/policy-data-oversight/performance-management/performance-management-cycle/rating/360assessment.pdf, Erişim Tarihi: 04.06.2017.
• Uygur, A. & Sarıgül, S. S. (2015). 360 Derece Performans Değerlendirme ve Geri Bildirim Sistemi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 33, 189-201.