Maturidi'nin Mutezile Eleştirisi: Tanrı En İyiyi Yaratmak Zorunda mıdır?

Yıl 2013, Cilt: 11 Sayı: 1, 17 - 36, 30.01.2013

Hülya Alper

Öz

The purpose of this article is to examine al-M?tur?d?’s (d. 333/944) critique which was directed to Mu‘tazila’s aslah theory. First of all, I will deal with the Mu‘tazila’s way of proving their theory of aslah. Subsequently, I will analyse al-M?tur?d?’s criticism against the Mu‘tazila’s arguments for aslah. In conclusion, I will evaluate whether al-M?tur?d? is right and coherent in his objections and criticisms. 

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Alper, Hülya, İmam Mâtürîdî‟de Akıl-Vahiy İlişkisi, İstanbul: İz Yayıncılık 2009.
• Bruncshvig, Robert, “Mutezile ve Aslah”, Dinbilimleri Ak ademik Araştırma Dergisi (çev. Hulusi Arslan), II/4 (2002), s. 235-249.
• Cürcânî, Seyyid Şerif, Şerhu‟l-Mevâkıf, Beyrut: Dârü‟l-Kütübi‟l-İlmiyye, 1419/1998.
• Çelebi, İlyas, İslâm İnanç Sisteminde Akılcılık ve Kadı Abdulcebbar, İstanbul: Rağbet Yayınları 2002.
• İbn Hazm, el-Fasl fi‟l-milel ve‟l-ehvâ ve‟n-nihal (nşr. Muhammed İbrâhim Nasr-Abdurrahman Umeyre), Beyrut: Dârü‟l-Ciyl ts.
• İlhan, Avni, “Aslah”, Türkiye Diyanet Vak fı İslâm Ansiklopedisi, İstanbul: 1991, III, 495-96.
• Kadî Abdülcebbâr, el-Muğnî fî ebvâbi‟t-tevhîd ve‟l-adl (nşr. İbrâhim Medkûr –Tâhâ Hüseyin v. dğr.), Kahire: ed-Dârü‟l-Mısriyye 1382-85/1962-65.
• Kaya, Mehmet Cüneyt, İbn Sînâ Felsefesinde Âlemin Mükemmelliği Düşüncesi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, basılmamış yüksek lisans tezi 2002.
• Kıvâmüddîn Mânkdîm, Ta„lîk „alâ Serhi‟l-Usûli‟l-hamse, (Bu eser Şerhu‟l- Usûli‟l-hamse adıyla Kâdî Abdülcebbâr‟a izafet edilerek neşredilmiştir (nş r. Abdülkerîm Osman), Kahire: Mektebetü Vehbe, 1416/1996.
• Koçoğlu, Kıyasettin, Mâturîdî‟nin Mutezile‟ye Bakışı, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, basılmamış doktora tezi 2005.
• Koloğlu, Orhan Şener, Cübbâîler‟in Kelâm Sistemi, Bursa: Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, basılmamış doktora tezi 2005.
• Mâtürîdî, Ebû Mansûr, Kitâbü‟t-Tevhîd (nşr. Bekir Topaloğlu-Muhammed Aruçi), Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları 2003.
• ----------, Kitâbü‟t-Tevhîd Tercümesi (çev. Bekir Topaloğlu), Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları 2002.
• ----------, Te‟vîlâtü‟l-Kur‟ân (ilmî kontrol Bekir Topaloğlu), İstanbul: Mizan Yayınevi 2006-2010.
• Nesefî, Ebü‟l-Muîn, Tebsıratü‟l-edille fî usûli‟d-dîn (nşr. Claude Salamé), Dımaşk: Institut Français de Damas 1990-93.
• ----------, Tevhidin Esasları k itâbü‟t-temhîd lî k avâidi‟t-tevhîd (çev. Hülya Alper), İstanbul: İz Yayıncılık 2007.
• Ormsby, Eric. L., İslam Düşüncesinde „İlahi Adalet‟ (Teodise) Sorunu (çev. Metin Özdemir), Ankara: Kitâbiyât 2001.
• ----------, Theodicy in Islamic Thought The Dispute Over Al -Ghazâlî‟s “Best of All Possible Words”, New Jersy: Princeton University Press 1984.
• Özcan, Hanifi, “Mâturîdî‟ye Göre “Hikmet” Terimi”, İslâmî Araştırmalar, II/6 ( Ankara 1988), s. 42-46.
• Şehristânî, Nihâyetü‟l-ikdâm, fî „ilmi‟l-kelâm, Alfred Guillaume, London: Oxford University Press 1934.