Kıbrıs Apostolos Andreas Manastırı’ndaki Sahabe “Urve Bin Sabit” ve Mezarının Sistematik Bir Şekilde Yok Edilmesi

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 1, 75 - 104, 30.05.2017

Zeki Akçam Ayşegül Akçam

Öz

Bu çalışmada, Kuzey
Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin İskele ilçesine bağlı Dipkarpaz Beldesi’nin
yaklaşık olarak 28 kilometre doğusunda yer alan Apostolos Andreas Manastırı’nda
varolduğuna inanılan Urve bin Sabit’in bölgedeki varlığı ile mezarının
sistematik olarak ortadan kaldırılması ele alınacaktır. Kilise hem Türkler, hem
de Rumlar tarafından adak yeri olarak kullanılmaktadır. Türkler burada, bir
sahabe veya islâm ordularının Kıbrıs seferi sırasında şehit düşmüş bir askere veya
kutsal bir İslâm ermişine ait mezarın olduğuna inanmaktadır. Kıbrıs Türk
folklorunda konuyla ilgili birçok rivayet ve efsane yer almaktadır. Çalışmada,
Urve bin Sabit’in adı geçen kilisede mezarının olduğu gerçeği yazılı
kaynaklardan hareketle tartışılmış ve 
mezarın sistematik olarak yok edilmesiyle ilgili süreç irdelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kıbrıs, Urve bin Sabit, Dipkarpaz, Kıbrıs İslâm seferleri

Kaynakça

• Yrd.Doç.Dr., Girne Amerikan Üniversitesi, Beşerî Bilimler Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü
• Öğr.Gör., Yakın Doğu Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Osmanlı Paleografyası ve Arşivcilik Uzm.
• http://www.haberler.com/sahabe-mezarini-yok-edildi-2261450-haberi/
• http://www.havadiskibris.com/192820-2/
• http://www.gau.edu.tr/mobile/haber/165/bu_bilimsel_bir_gercek_ve_takipcisi_olacagiz.html
• Sir Samual White Baker, (2005): Cyprus as I Saw It In 1879, The Echo Library, Cirencester. s.74-75.
• Sir Samual White Baker, (2005), a.g.e.
• D.G. Hogard, Devia Cypria; Notes of an Archaeological Journey in Cyprus in 1888, Henry Frowde Amen Corner, E.C., London.
• Bağışkan, Tuncer, (1992): Apostolos Andreas Manastırı ve Adak Yeri, Halkbilimi, Halk Sanatları Derneği Yayınları, S.6, s.3-15.
• ‘wa-ra’aytu bi-jazirat Qubrus maktuban ‘ala hajar ma hadhihi Ouratuhu ba‘da al-basmalah wa-surat al-Ikhlas: hadha qabr ‘Urwa b. Thabit tuwuffiya fi shahr Ramadan sanat tis‘ wa-‘ishrin li-’l-hijra. Wa-hadha ’l-Iajar mabniyy fi ha’it al-Kanisa al-Sharqiyya. Wa-biha qabr Umm Iaram bt. Milhan ukht Umm Sulaym, radiya Allah ‘anhuma, wa-Allah a‘lam’. Amıkam Elad, “Community of Believers of ‘holy men' And ‘Saints' or Community of Muslims? The Rise and Development Of Early Muslim Historiography”, Journal of Semitic Studies, XLVII/1 Autumn 2002, © the university of manchester 2002. All rights reserved. Herevi’nin notuna atıfta bulunan diğer kaynaklardan birkaç tanesi ise şunlardır: Turan, Osman, (1971): Selçuklular ve İslâmiyet, Tufan Neşriyat Yurdu, İstanbul, s.130.; J. Saurdel-Thomine, (1953): Herevî, Kitab uz-ziyârât, Dımışk, s.56; M. Tahar Mansouri, (2001): Cypre Dans Les Sources, Arabes Medievales, Centre de Recherche Scientifique Sources Et Etudes De L’Histoire De Chypre –XXXVIII-, Lefkoşa, s.55; Sir George Hill, (1949): a History of Cyprus, Cambridge, The University Press, Vol-I, s.329. kaynaklar daha da arttırılabilir.
• KKTC Tapu Dairesi’nden alınan harita orijinal olup ıslak mühürlü olarak teslim alınmıştır.