M. NECATİ SEPETÇİOĞLU’NUN “ÇATI” ROMANININ ROMAN TEORİSİ BAKIMINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2017, Sayı: 36, 67 - 88, 28.12.2017

Bünyamin Tetik

https://doi.org/10.17498/kdeniz.337824

Öz

M. Necati Sepetçioğlu’nın “Çatı” romanı Osmanlı’nın kuruluş
döneminin Osman Bey devrini ele alarak, göçmen Türk aşiretlerinin yerleşik
hayata geçişlerini ve bu geçiş sırasındaki ruh hallerini, yeni yerleştikleri
Bilecik-Söğüt bölgesindeki hayat şartlarına alışma hikâyelerini anlatır.

Çatı, romanında yatay düzlemde sözü geçen olaylar
anlatılırken, dikey düzlemde Türk milletinin değerler sistemi çeşitli semboller
ve kavramlar aracılığı ile okura sezdirilir. Anlatının gerçek yapısını açığa
çıkardığı bu semboller ve kavramlar ele alınarak değerler sistemi açıklanmaya
çalışılmıştır.

Ayrıca roman yapı bakımından ele alınarak, romanı oluşturan
unsurlar ve bu unsurların ardında yatan stilistik nedenler tespit edilmek
istenmiş, daha sonra bu nedenlerin psikolojik ve felsefi arka planları aydınlatılmaya
çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Roman Teorisi, Yapı, İzlek, Çatı, Sepetçioğlu

Kaynakça

• AKDENİZ, S. (2012). İntibah Romanında Mekân Kullanımı. Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 3-21.
• AKTAŞ, Ş. (1991). Roman Sanatı ve Roman İncelemesine Giriş. Ankara: Akçağ Yayınları.
• AKTAŞ, Ş. (1998). Edebiyatta Üslup ve Problemleri Üzerine. Ankara: Akçağ Yayınları.
• BACHELARD, G. (1995). Ateşin Psikanalizi. İstanbul: Bağlam Yayınları.
• BACHELARD, G. (2008). Uzamın Poetikası. (Ç. A. Tümertekin, Çev.) İstanbul: İthaki Yayınları.
• BALKAYA, A. (2008). Oğuz Kağan Destanı’nda Mekân. Turkish Studies , 150-63.
• ÇAKMAK, T. (2011). Mustafa Necati Sepetçioğlu’nun Romanlarında Tasavvuf. Erzincan: Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı.
• Çatı Md. (2005). Türk Dil Kurumu Sözlüğü. içinde Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• ÇETİN, N. (2007). Mustafa Necati Sepetçioğlu’nun Tarihî Romanlarının Millî Bilince Katkısı. Erdem Dergisi-M. N. Sepetçioğlu Özel Sayısı, 7-18.
• GÜNDÜZ, O. (2012). Cumhuriyet Dönemi Türk Romanı. R. Korkmaz (Dü.) içinde, Yeni Türk Edebiyatı El Kitabı (s. 399-544). Ankara: Grafiker Yayınları.
• İNANCIK, H. (2014). Osman I mad. TDV İslam Ansiklopedisi (s. 443-53). içinde İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
• KORKMAZ, R. (1990). Roman Tekniği Bakımından Kuyucaklı Yusuf. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 173-188.
• KORKMAZ, R. (1997). Sabahattin Ali İnsan ve Eser. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• KORKMAZ, R. (2002). Romanda Dramatik Aksiyonu Sağlayan Değerlerin Görüntü Seviyeleri Üzerine Bazı Değerlendirmeler. Scholarly Depth and Accuracy (s. 271-282). içinde Ankara: Grafiker Yayınları.
• KORKMAZ, R. (2007). Çatı Romanında Yatay ve Dikey Boyutların Sembolizmi. Erdem Dergisi-M. N. Sepetçioğlu Özel Sayısı, 123-34.
• KORKMAZ, R. (2007). Romanda Mekanın Poetiği. A. Külahlıoğlu İslam, & S. Eker içinde, Edebiyat Ve Dil Yazıları (Mustafa İsen’e Armağan) (s. 399-415). Ankara: Grafiker Yayınları.
• Mehmet Rifat. (2000). 20. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları 1: Tarihçe ve Eleştirel Düşünceler. İstanbul: Om Yayınevi.
• ÖZODAŞIK, M. (2001). Modern İnsanın Yalnızlığı. Konya: Çizgi Kitabevi.
• PEARSON, C. S. (2003). İçimizdeki Kahraman. (S. Ayanbaşı, Çev.) İstanbul: Akaşa Yayınları.
• SAMSAKÇI, M. (2007). Sepetçioğlu’nun Kuruluşu Konu Alan Romanlarının İlk Beşinde Manevî Ocaklar. Erdem Dergisi-M. N. Sepetçioğlu Özel Sayısı, 67-76.
• SEPETÇİOĞLU, M. N. (2013). Çatı. İstanbul: İrfan Yayınevi.
• STEVİCK, P. (2010). Roman Teorisi. (S. Kantarcıoğlu, Çev.) Ankara: Akçağ Yayınları.
• TEKİN, M. (2012). Roman Sanatı. İstanbul: Ötüken Yayınları.