OKUL ÖNCESİ DÖNEM ÇOCUKLARININ UZAYSAL ALGILARI: HARİTA ÖRNEKLERİ

Yıl 2015, Cilt: 23 Sayı: 4, 1757 - 1774, 15.12.2015

Mihriban Hacısalihoğlu Karadeniz

Öz

Bu çalışmanın amacı çocuklardaki mekânsal ilişkileri, Piaget’in ‘yakınlık, ayırma, sıralama, çevreleme becerileri’ doğrultusunda çeşitli Okul Öncesi Eğitim Etkinlikleri’ ele alınarak tasarlanan harita örnekleri ile ortaya çıkarmaktır. Bu amaç doğrultusunda çalışmada, görünenlerin ardında yatanları görebilmek, derinlemesine bilgiye ulaşmak amacıyla nitel araştırma yöntemlerinden eylem araştırması kullanılmıştır. Çalışmada çocuklara, harita örnekleri ile mekânda konumlarının ortaya çıkartılmasını hedefleyen etkinlikler uygulanmıştır. Uygulama sürecinde elde edilen doküman, gözlem kayıtları ve görüşme soruları betimsel analize tabi tutularak yorumlanmıştır. Çalışma sonucunda; matematik eğitimi sürecinde çocukların uygun ve zengin etkinliklerle desteklendiklerinde mekânda konum ve mekânsal ilişkiler ile ilgili yönergeleri harita örneklerinde uygulayabilecekleri belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi dönem, Okul öncesi dönemde harita örnekleri, Uzaysal kavramlar (Mekanda konum), Okul öncesi eğitim etkinlikleri.

Spatial Relations In Pre-School Children: Map Samples

Öz

The aim of this paper is to see the children’s spatial relationship with the help of various pre-school activities in terms of Piaget’s spatial notion of ‘proximity, separation, order and surround skills’ and come out with designed map samples. Accordingly, action research, one of the qualitative research methods, is used to discover the real picture underlying what is superficially seen and to achieve in-depth knowledge. The children were given spatial maps and space-related activities during the study. Data such as practice, observation records, and interview questions obtained through the study were interpreted via descriptive analysis. The study reveals that once children are involved in spatial activities, supported by relevant and rich spatial perception input, they can easily apply the instructions on map samples.

Anahtar Kelimeler

Pre-school mathematics education, spatial relations, spatial location, pre-school activities, map samples, children

Kaynakça

• Akman, B. (2002). Okul Öncesi Dönemde Matematik, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Der- gisi, 23, 244-248.
• Aktaş Arnas, Y. (2009). Okul Öncesi Dönemde Matematik Eğitimi, Nobel Kitabevi, Adana.
• Avcı, N. ve Dere, H. (2002). Okul Öncesi Çocuğu ve Matematik, 5. Ulusal Fen Bilimleri ve Mate- matik Eğitimi Kongresi Bildiri Kitabı, 262-263, Eylül, Ankara: ODTÜ.
• Baker, D. (2007). Drama and Theatre in Education, Journal of Curriculum Studies, 32-45.
• Balcı, A. (2009). Sosyal Bilimlerde Araştırma: Yöntem, Teknik ve İlkeler, Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Bulut, S. ve Tarım, K. (2005). Okul Öğretmenlerin Matematik ve Matematik Öğretimine İlişkin Algı ve Tutumları. (Ed: Hüseyin Kıran) XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi, 28-30 Eylül 2005, 1, 959-966.
• Butterworth, B. (2005). Developmental Dyscalculia. In: J. I. D. Campbell (Ed.), Handbook of Mat- hematical Cognition, Hove: Psychology Pres: 455-467
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün Ö. E., Karadeniz Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Cai, J. (2003). Setting The Record Straight or Setting Up A Research Agenda?-Areview of Stan- dards-Based School Mathematics Curricula: What Are They? What Do Students Learn?, Jour- nal for Research İn Mathematics Education, 34(3), 260-265.
• Can Y., M., İnal, G., Uyanık Ö. ve Yazıcı, H. (2012). Okul Öncesi Dönemde Coğrafya Eğitimi, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11, 39: 75-87.
• Charlesworth, R. (2005). Prekindergarten Mathematics: Connecting With National Standarts, Early Childhood Education Journal, 32(4), 229-236.
• Copley, J. V. (2000). The Young Child and Mathematics, Washington: National Association for the Education of Young Children Published.
• Costello, P. J. M. (2007). Action Research. London: Continuum.
• Dodge, D. T. C. , Laura J. ve Heroman, C. (2002). The Creative Curriculum for Preeschool: Teac- hing Strategie, Inc: Washington, Dc.
• Jackman, H. L (2005). Early Childhood Education Curriculum (Third Edition), United State: Thom- son Delmar Learning.
• Janson, C (2002). Drama And Metecognition, Early Child Development and Care, 172, 595-602.
• Gifford, S. (2004). A New Mathematics Pedagogy Fort The Early Years: In Search of Principles For Practice, International Journal of Early Years Education, 12(2), 99-115.
• Güven, Yıldız (2004). Erken Çocuklukta Matematiksel Düşünme ve Matematiği Öğrenme, Küçük Adımlar Eğitim Yayınları, İstanbul.
• Hacısalihoğlu Karadeniz, M. (2011). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Sınıf İçi Matematik Uygulamalarının Okul Öncesi Eğitim Programına Uyumluluğu, Doktora Tezi, KTÜ, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Hall, G. E. ve Hord S. M. (2006). Implementing Change: Patterns, Principles and Potholes, 2nd Edition, Allyn and Bacon, Boston.
• Kandır, A. ve Orçan, M. (2010). Okul Öncesi Dönemde Matematik Eğitimi, Morpa Kültür Yayınları, İstanbul.
• MEB. (2005). İlköğretim Matematik Dersi (1-5.Sınıf) Öğretim Programı, Ankara: Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• MEB. (2006). Okul Öncesi Eğitim Programı (36-72 Aylık Çocuklar İçin), Ankara: Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• MEB. (2009). İlköğretim Matematik Dersi (1-5.Sınıf) Öğretim Programı, Ankara: Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• MEB. (2013). Okul Öncesi Eğitim Programı. Ankara: Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Metin, N. (1992). Okul Öncesi Dönemdeki Çocuklarda Matematik Kavramların Gelişimi, 8.Ya-Pa Okul Öncesi Eğitimi ve Yaygınlaştırılması Semineri, 21-23 Mayıs, 1992, Bursa (Bildiri Kitabı), İstanbul: YA-PA Yayınları.
• Mcniff, J. ve Whitehead, J. (2002). Action Research: Principles and Practice. London: Routledge Falmer.
• National Council of Tecahers of Matematics (2000). Principles And Standards For School Mathe- matics, The National Council of Teachers of Mathematics Reston, VA: NCTM.
• Norton, L. S. (2009). Action Research in Teaching and Learning: A Practical Guide to Conducting Pedagogical Research in Universities. Abingdon: Routledge.
• Ömeroğlu, E. Ersoy, Ö., Tezel Şahin, F., Kandır A. ve Turla, A. (2003). Okul Öncesi Eğitimde Drama: Teoriden Uygulamaya, 1.Baskı, Ankara: Kök Yayıncılık.
• Piaget, J. (1950). The Psychology of Intelligene, London: Routledge and Kegan Paul Ltd.
• Reys, R., Reys, B., Lapan, R., Holliday, G. ve Wasman, D. (2003). Assessing The Impactof Stan- dards-Based Middle Grades Mathematics Curriculum Materials on Student Achievement, Jo- urnal for Research İn Mathematics Education, 34(1), 74-95.
• Riordan, J. E. ve Noyce, P. E. (2001). The Impact of Two Standards-Based Mathematics Curricula on Student Achievement in Massachusetts, Journal for Research in Mathematics Education, 32(4): 368-398.
• Shilling, W. A. (2002). Mathematic, Music and Movement: Exploring Concepts and Connections, Early Childhood Education Journal, 29: 179-184.
• Tian, Z. ve Huang, X. (2009). A Study of Children’s Spatial Reasoning and Quantitative Reaso- ning Abilities. Journals of Mathematic Education, 2 (2): 80-93.
• Uzuner, Y. (2005). Özel Eğitimden Örneklerle Eylem Araştırmaları. Özel Eğitim Dergisi. 6 (2): 1-13.