ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN TÜRKÇE DERSİNE YÖNELİK TUTUMLARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2015, Cilt: 23 Sayı: 4, 1737 - 1756, 15.12.2015

Kemal Zeki Zorbaz Mehmet Habeş

Öz

Bu çalışmada, İlköğretim Türkçe Dersi (6, 7, 8.Sınıflar) Öğretim Programında yer alan Türkçe Dersine Yönelik Tutum Ölçeğinin faktör yapısının incelenmesi ve çeşitli değişkenler çerçevesinde ölçülmesi amaçlanmıştır. Nedensel karşılaştırma modelindeki bu araştırmanın çalışma grubunu; Hatay il merkezi, ilçe ve köy bölgelerinden seçilen okullarda öğrenim gören 752 ortaokul öğrencisi oluşturmuştur. Araştırmada şu sonuçlara ulaşılmıştır: İlköğretim Türkçe Dersi (6, 7, 8.Sınıflar) Öğretim Programında yer alan Türkçe Dersine Yönelik Tutum Ölçeğinin 16 madde şeklinde, toplam varyansın % 49’unu açıklayan iki faktörlü bir yapı gösterdiği belirlenmiştir. Ortaokul öğrencilerinin çoğunun (% 59,9) Türkçe dersine yönelik tutumlarının olumlu olduğu belirlenmiştir. Kızların Türkçe dersine yönelik tutumu erkeklere göre daha olumludur. 5.sınıf (% 74,1’i olumlu) öğrencilerinin 6, 7 ve 8.sınıftakilere göre Türkçe dersine yönelik daha olumlu tutuma sahip oldukları tespit edilmiştir. Anne ve babanın öğrenim durumu anlamlı bir farklılık oluşturmamıştır. Günlük tutanların Türkçe dersine yönelik tutumu tutmayanlara göre daha olumludur. Okuma alışkanlığı olanların ve okuma alışkanlığı yönünden olumlu öz değerlendirmelerde bulunanların Türkçe dersine yönelik tutumları, daha az okuyanlara ve öz değerlendirmeleri olumsuz olanlara göre daha olumludur. Türkçe dersine karşı daha olumlu tutuma sahip öğrencilerin ödev yapmakta daha istekli olduğu, Türkçe ödevlerini yapma sıklığının Türkçe dersine yönelik tutumda geniş düzeyde etkili olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Türkçe öğretimi, Türkçe dersine yönelik tutum, ortaokul öğrencileri.

Measuring The Attitudes Of Secondary School Students Towards Turkish Language With Regard To Various Variables

Öz

This study aims to study the factor structure of Attitude towards Turkish Language Lesson Scale included in Primary School Turkish Language Lesson (6th, 7th, 8th Grades) Teaching Curriculum (2006) and to measure the attitudes of secondary school students towards Turkish Language with regard to various variables. Study group of this causal-comperative research consisted of 752 secondary-school students attending schools selected from different districts of Hatay province. Conclusions of this study: It was found that Attitude towards Turkish Language Lesson Scale included in Primary School Turkish Language Lesson (6th, 7th, 8th Grades) Teaching Curriculum had a two-factor structure in 16 items, explaining 49% of the total variance. It was also found that most of (59,9 %) secondary school students’ attitude towards Turkish Language lesson was positive. The female students’ attitude towards Turkish Language lesson was more positive compared to the boys. The 5th grade students had more positive attitudes (74,1% positive) towards Turkish Language lesson when compared to the 6th , 7th and 8th graders. Educational background of parents did not cause a significant difference. Attitude towards Turkish Language lesson of students, who kept diaries, was more positive compared to the ones who did not. Attitude towards Turkish Language lesson of students who read 1 to 3 books other than schoolbooks within the last year was lower compared to those who read 4 to 15 books. Attitude towards Turkish Language lesson of students who had positive evaluations about themselves was more positive compared to those who had negative evaluations. It was found that the students who always made Turkish Language lesson homeworks had more positive attitude.

Anahtar Kelimeler

Turkish instruction, attitude towards Turkish Language lesson, secondary school students

Kaynakça

• Acat, M. B. (2000). Dilin işlevselliği yaklaşımına göre hazırlanmış Türkçe öğretimi programının te- mel dil becerilerinin kazanılmasına etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi.
• Arslan, A.; Şahin, A.; Şahin, E. ve Akçay, A. (2011) Yaratıcı drama yönteminin ilköğretim 6. sınıf öğrencilerinin Türkçe dersi tutumlarına etkisi. Millî Eğitim, 190: 234-247.
• Ateş, M. (2008). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin okuduğunu anlama düzeyleri ile Türkçe dersine kar- şı tutumları ve akademik başarıları arasındaki ilişki. Yayımlanmamış doktora tezi, Selçuk Üniversitesi.
• Aydın, İ. S. (2006). Türkçe derslerinde mizah kullanımının öğrenci tutum ve başarısına etkisi. Ya- yımlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Bloom, S. B. (1998). İnsan nitelikleri ve okulda öğrenme (Çev. D.A. Özçelik). Ankara: MEB.
• Bölükbaş, F. (2004). İlköğretim öğrencilerinin Türkçe dersine yönelik tutumlarının başarı-cinsiyet-ailenin eğitim düzeyi bağlamında değerlendirilmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Bölükbaş, F. (2010). Yansıtıcı öğretimin ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin Türkçe dersine yönelik tutum ve başarıları üzerindeki etkililiği. Turkish Studies, 5(3), 905-918.
• Çörek, D. (2006). İşbirlikli öğrenmenin Türkçe dersine ilişkin başarı ve derse yönelik tutum üzerin- deki etkileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Demirel, Ö. (1999). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme. Ankara: Pegem A Yayınları.
• Deniz, S. ve Tuna, S. (2006). İlköğretim öğrencilerinin Türkçe dersine yönelik tutumları: Köyceğiz örneklemi. Milli Eğitim. 170, 339-345.
• EARGED (Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı) (2006). İlköğretim 6.sınıf Türkçe dersi öğretim programı ile ilgili değerlendirme raporu. Öğretim programlarının (İlköğretim 6.sı- nıflar Türkçe, matematik, fen ve teknoloji, sosyal bilgiler) değerlendirme raporu. Ankara: MEB.
• Erdem ve Gözüküçük, (2013). İlköğretim 3. 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin Türkçe dersine yönelik motivasyonları ve tutumları arasındaki ilişki. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 3(2), 13-24.
• Erden, M. (1995). Öğretmen adaylarının öğretmenlik sertifikası derslerine yönelik tutumları. Hacet- tepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 99-104.
• Erkuş, A. (2003). Psikometri üzerine yazılar. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
• Fishbein, M., and Ajzen, I. (1975). Belief, attitude, intention, and behavior: An introduction to the- ory and research. Reading, MA: Addison-Wesley.
• Gür, T.; Dilci, T.; Şener, H. ve Yıldırım, T. (2013). 4. sınıf öğrencilerinin Türkçe dersine yönelik tutum- larına bazı değişkenlerin etkileri. Cumhuriyet International Journal of Education. 2(1), 118-134.
• Kapar Kuvanç, E. B. (2008). Yaratıcı yazma tekniklerinin öğrencilerin Türkçe dersine ilişkin tu- tumlarına ve Türkçe dersindeki başarılarına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Kara, Ö. T. (2011). Dramayla öykü oluşturma yönteminin Türkçe dersi ikinci kademe öğrencilerinin tutumlarına etkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 239-253.
• Kaya, A. İ.; Arslantaş, H. İ. ve Şimşek, N. (2009). İlköğretim öğrencilerinin Türkçe dersine karşı tutumlarının değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(30), 376-387.
• Kaya, T. (2011). İlköğretim ikinci kademe Türkçe dersi proje görevi başarı puanları ile akademik başarı ve derse yönelik tutum arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi.
• Kazazoğlu, S. (2013). Türkçe ve İngilizce derslerine yönelik tutumun akademik başarıya etkisi. Eğitim ve Bilim, 38 (170): 294-307.
• Kuşdemir Kayıran, B. (2007). Çoklu zeka kuramı destekli kubaşık öğrenme yönteminin Türkçe der- sine ilişkin tutuma ve okuduğunu anlama başarısına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi.
• Maden, S. ve Durukan, E. (2010). İstasyon tekniğinin yaratıcı yazma becerisi kazandırmaya ve derse karşı tutuma etkisi. TÜBAR, 28, 299-312.
• Okur, A. ve Özsoy, Y. (2013). Üstün zekalı öğrencilerin Türkçe dersine yönelik tutumlarının ince- lenmesi: Bartın örneği. Eğitimde Kuram ve Uygulama. 9(3), 254-264.
• Özçelik, D.A. (1998). Ölçme ve değerlendirme. Ankara: ÖSYM Yayınları.
• Öztürk, P. (2010). İlköğretim II. kademe Türkçe dersi performans görevi başarı puanları ile aka- demik başarı ve derse yönelik tutum arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi.
• Savaş, S. (2009). İlköğretim 7. sınıf Türkçe derslerinde mizah kullanımının öğrenci tutum ve başarı- sına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi.
• Şahinli, A. (2008). Hikâye okumanın okuduğunu anlamaya ve Türkçe dersine yönelik tutuma etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Tavşancıl, E. (2002). Tutumların ölçülmesi ve spss ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayın.
• Thurstone, L. L. (1928). Attitudes can be measured. The American Journal of Sociology. 33(4), 529-554.
• Tok, Ş. ve Kaya (2007). İlköğretim dördüncü sınıf türkçe dersinde bazı öğrenme stratejilerinin tu- tum ve okuduğunu anlamaya etkisi. Milli Eğitim Dergisi, 176, 8-17.
• Turgut, M. F. (1995). Eğitimde ölçme ve değerlendirme metotları. Ankara: Yargıcı Mat.
• Tüzel, S. (2012). İlköğretim ikinci kademe Türkçe derslerinde medya okuryazarlığı eğitimi: Bir eylem araştırması. Yayımlanmamış doktora tezi, Çanakkale Onsekizmart Üniversitesi.
• Yönez, (2012). İş birlikli öğrenme yönteminin ilköğretim 8. sınıf Türkçe dersinde öğrencilerin derse ilişkin tutumlarına ve temel dil becerilerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi.