Okul Psikolojik Danışmanlarının Görev Sınırları ve Sorumluluklarının Metaforlar ile Analizi

Yıl 2018, Cilt: 26 Sayı: 4, 1207 - 1216, 15.07.2018

Aylin Demirli Yıldız Eylem Gökçe Türk

https://doi.org/10.24106/kefdergi.358491

Cited By: 3

Öz

Araştırmanın amacı okul psikolojik
danışmanlarının mesleklerine, sorumluluklarına ve sınırlarına ilişkin
algılarını saptamaktır. Araştırma nitel bir çalışmadır ve veriler içerik
analizi ile incelenmiştir. Çalışmaya katılan Ankara’ya bağlı bir ilçede görevli
okul psikolojik danışmanlarından (n=66) okul psikolojik danışmanı metaforu için
“Okul psikolojik danışmanı....gibidir, çünkü…...” cümlesini tamamlaması; okul
psikolojik danışmanının sınır ve sorumluluklarına ilişkin algıları için
de  “okul psikolojik danışmanının en önemli
sorumluluğu…..dur, çünkü……”, ve “okul psikolojik
danışmanı… karışmamalıdır, çünkü…”cümlelerini tamamlamaları istenmiştir.
Katılımcılar okul psikolojik danışmanı kavramına ilişkin olarak toplam 51 adet
geçerli metafor, sorumluluğuna ilişkin 53 adet tanımlama
üretilmiştir. Katılımcılar okul psikolojik danışmanının sınırlarının ne olduğu
ile ilgili 40 tanımlama yapmıştır. Bulgular, kategoriler ve mesleğin gelişim
süreci bağlamında tartışılmıştır. Üretilen metaforlarda tablo bir bütün olarak
ele alındığında okul psikolojik danışmanlarının kendilerine dair mesleki
algıları ile okulda kendilerine yüklenen görevler
arasında kaldıkları görülmektedir.
Araştırmanın diğer bulguları değerlendirildiğinde psikolojik danışma
alanının en önemli
ilkeleri arasında olanöğrenci merkezlilik ve gizliliğin okul psikolojik
danışmanları tarafından önemli ölçüde
içselleştirildiği görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Okul psikolojik danışmanı, rehberöğretmen, metafor, sorumluluklar, sınırlar

Analyzing the Boundaries and Responsibilities of School Psychological Counsellors with Metaphors

Öz

The purpose of this study is to
reveal both the metaphors that are related to guidance counselling and
perceptions for boundaries and responsibilities connected to this profession.
The participants were guidance counsellors (n=66) from a district of Ankara.
Participants were asked to complete sentences as ‘guidance counsellor is like …
because …’, ‘the most important responsibility of a guidance counsellor is …
because …’ and ‘guidance counsellor shouldn’t barge in … because …’. According
to the results participants used 51 valid metaphors for school counsellor
concept, 53 definitions for the responsibilities, 40 definitions for
boundaries. Data have been discussed inassociation with the categories and
evolution of the profession. Considering the metaphors produced in study as a
whole, it is seen that the school psychological counsellors’ perceptions among
their professional perceptions and their assigned tasks at school. Moreover, other
findings revealed that student-centeredness and confidentiality, which are
among the most important principles of psychological counseling field, are
significantly internalized by school psychological counsellors.

Anahtar Kelimeler

Guidance counsellors, metaphors, responsibilities, boundaries

Kaynakça

• Arslan, M. M., &Bayrakçı, M. (2006). Metaforik düşünme ve öğrenme yaklaşımının eğitim-öğretim açısından incelenmesi. Millî Eğitim, 35(171), 100-108.
• Aydın, F., &Unaldı, U. E. (2010). The analysis of geography teacher candidates’ perceptions towards “geography” concept with the help of metaphors. International Online Journal of Educational Sciences, 2(2), 600-622.
• Ben-Peretz, M., Mendelson, N. veKron, F. W. (2003). How teachers in different educational context view their roles. Teaching and Teacher Education, 19, 277-290.
• Collins, E. C., & Green, J. L. (1990). Metaphors: the construction of a perspective. Theory In to Practice, 29(2), 71-77.
• Dogan, S. (1990). Türkiye’de rehberlik kavramı ve uygulamalarının gelişiminde milli eğitim şûralarının rolü. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi1(1): 45–55.
• Dogan, S. (1996). Türkiye’de psikolojik danışma ve rehberlik alanında meslek kimliğinin gelişimi ve bazı sorunlar. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 1(7): 32–44.
• Güvenç, M. (2001). Okullardaki rehberlik faaliyetlerinin yürütülmesinde karşılaşılan güçlükler. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, NiğdeÜniversitesi, Niğde.
• Huberman, A. M., & Miles, M. B. (1994). Data management and analysis methods. N. Denzin, Y. Lincoln (Ed). Handbook of qualitative research(428-444). London: Sage
• Hamamcı, Z., Murat, M., &Çoban, A. (2004). Gaziantep’tekiokullardaçalışanpsikolojikdanışmanlarınmeslekisorunlarınınincelenmesi. UlusalEğitimBilimleriKurultayıBildiriÖzetleri(s. 201-210).
• Kuzgun, Y. (1991). Rehberlik ve psikolojik danışma. Ankara OSYM Yayınları.
• Kuzgun, Y. (2000). Meslekdanışmanlığı. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Morgan, D.L. (1997). Planning focus groups. Thousand Oaks, CA:Sage.
• Paisley, P.O. & McMahon, H. G. (2001). School counseling for the twenty-first century: challenges and opportunities. Professional School Counseling, 5, 106-115.
• Pişkin, M. (2006). Türkiye’de psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerinin dünü, bugünü ve yarını. Hesapçıoğlu, M. ve Durmuş, A. (ed.) Türkiye’de Eğitim Bilimleri: Bir Bilonço Denemesi, Ankara: Nobel
• Saban, A., Koçbekar, B. N., &Saban, A. (2006). Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algılarının metaphor analizi yoluyla incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri , 6 (2), 461-522.
• Sears, S. J. &Granello, D. H.(2002). School counseling now and ın the future: a reaction. Professional School Counseling, 164–171.
• Sink, C. A. (2002). In search of the profession’s finest hour: a critique of four views of 21stcentury school counseling. Professional School Counseling, 5, 156–163.
• Terzi, Ş., Tekinalp, B. E., & Leuwerke, W. (2011). Psikolojik danışmanların okul psikolojik danışma ve rehberlik hizmetleri modeline dayalı olarak geliştirilen kapsamlı psikolojik danışma ve rehberlik programını değerlendirmeleri. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(1), 51-60.
• Yıldırım, A. &Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. 6. Baskı. Ankara: SeçkinYayıncılık.
• Yıldız, A.,&Ünlü, D. (2013). Metaforlarla öğretmenliğin dönüşümü:" Dün heybetli bir şelaleydik, bugün ise kurumaya yüz tutmuş dere". III. Uluslararası Eleştirel Eğitim Konferansı'nda sunulmuş bildiri. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi, Ankara.
• Yöndem, D. Z. (1999). Liselerdeki yönetici ve öğretmenlerin psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerine ilişkin beklentileri. Çağdaş Eğitim Dergisi, 24, 257.
• Yüksel Şahin, F. (2016). Okulpsikolojik danışmanlarının okullarında verdikleri psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerini değerlendirmeleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(1), 281-298.
• Yöndem, D. Z. (1999). Liselerdekiyöneticiveöğretmenlerinpsikolojikdanışmaverehberlikhizmetlerineilişkinbeklentileri. ÇağdaşEğitimDergisi, 24, 257.
• Yüksel Şahin, F. (2016). Okul psikolojik danışmanlarının okullarında verdikleri psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerini değerlendirmeleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(1), 281-298.