Elazığ İli Mevcut Stratejik Gürültü Haritalarının Anket Çalışması İle İrdelenmesi

Yıl 2018, Cilt: 11 Sayı: 3, 444 - 458, 15.09.2018

Selim Taşkaya Faik Ahmet Sesli

Öz

Gürültü,
belirgin bir yapısı olmayan, içerdiği öğelerle kişiyi bedensel ve psikolojik
olarak etkileyebilen ses düzensizliği olarak tanımlanmaktadır. Diğer bir
deyişle gürültüyü insanlar üzerinde olumsuz etki yaratan, istenmeyen, hoşa
gitmeyen rahatsız edici ses topluluğu olarak ifade etmek mümkündür. Harita
üzerinde belirlenen bir alanda gürültü düzeylerinin ölçülmesi veya hesaplanması
ve eş düzey çizgilerinin belirlenerek, gürültü eğrilerinin harita üzerine
çizilmesi ile oluşturan haritalara ise gürültü haritaları denilmektedir. Diğer
bir deyişle gürültü haritası; bir çevrede geçerli gürültü koşullarının,
fiziksel çevre faktörlerine göre değişimlerinin bir plan üzerinde gösterilmesi
şeklinde ifade edilmektedir. 2015 ve 2016 yıllarında Marmara Araştırma Merkezi
(MAM) tarafından yapılan gürültü ölçümleri ile Elazığ İlinin hangi gürültü
kaynaklarından ne kadar etkilendiği belirlenmiştir. Yapılan bu çalışmada ise
MAM tarafından gerçekleştirilen çalışmanın gerçek sonuçlarının yanı sıra, şehir
insanının gürültü kaynaklarının hangisinden daha çok etkilendiği düşüncesi
araştırılmaya çalışılmıştır. İlk aşamada nüfusun günün her saatinde yoğun
olduğu Gazi Caddesi, Vali Fahribey Caddesi, Şehit İlhanlar Caddesi, Hükümet
Konağı, Öğretmen evi Önü ve İzzetpaşa Meydanı alanlarında, 57 günlük bir
çalışma ile 1723 kişiye gün içinde hangi zaman dilimlerinde, hangi gürültü
kaynaklarından etkilendiklerine ilişkin bir anket yapılmıştır. Sonraki aşamada
ise şehrin en işlek yerlerinden biri olan İzzetpaşa Mahallesinde 6 ayrı noktada
ve ilk anketin devamı niteliğinde olmak üzere, halkın gürültü konusunda ne
kadar bilinçli olduğu, gürültü kavramı ile ilgili düşüncelerini ortaya koymak
adına ikinci bir anket çalışması yapılmıştır. Bu 16 günlük çalışmada ise 509
kişi ile yüz yüze görüşülerek 20 sorudan oluşan anketi cevaplamaları
istenmiştir. Power analizi ile %95 güven ve %4 kabul edilebilir hata ile
çalışma alanında yaşayan nüfusa göre örneklem sayıları belirlenmiş ve test
güven ve güç oranlarına göre, anket sonucu ile etkilenen nüfus sayısında
minimum bulunması gereken kişi sayıları tespit edilmiştir. Çalışmanın sonucunda
ilk anket çalışmasına göre anket sonuçları ile MAM tarafından yapılan analiz
sonuçları kıyasladığında, gerçek ölçümler gibi yine ankete katılan insanların
en çok karayolu kaynaklı, en az ise demiryolu kaynaklı gürültülerden
etkilendiği görülmüştür. Anket çalışması sonuçları ile ölçüm sonuçları sadece
2. ve 3. Sıradaki gürültü kaynakları için farklı sonuçlar vermiştir. İkinci
anket çalışması sonucunda ise; çalışma alanındaki insanların gürültü konusu
hakkında çok da bilinçli olmadıkları, mevcut yasal düzenlemeler hakkında
bilgilerinin yetersiz olduğu,   klasik
olarak trafikten, gece özellikle düğün konvoylarından rahatsızlık duydukları ve
gürültünün özellikle sinirli ve stresli olmalarına sebep olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Analiz, Anket, Elazığ İli, Gürültü, Gürültü Haritaları, Power Analizi

Investıgatıon Of Elazığ's Current Natıonal Strategıc Noıse Maps Wıth A Survey Study

Öz

Noise is defined as sound
irregularity which has no obvious structure and can affect physical and
psychological effects of the person it contains. In other words, it can be
expressed as an unpleasant, unpleasant, uncomfortable voice community that has
a negative effect on noisy people. Measuring or calculating the noise levels in
an area determined on the map and determining the equal level lines and drawing
the noise curves on the map is called noise maps. In other words, noise map; it
is expressed in a plan that the changes of the valid noise conditions in an
environment according to the physical environmental factors. Noise measurements
made by the Marmara Research Center (MAM) in 2015 and 2016 have determined how
much noise sources Elazığ Province has affected. In this study, besides the
actual results of the work carried out by MAM, it was tried to be investigated
as to whether the noise sources of the city people were more affected than the
noise sources. In the first stage, a questionnaire on the time periods and the
noise sources affected by the 57 day work in Gazi Caddesi, Governor Fahribey
Caddesi, Şehit İlhanlar Caddesi, Government House, Teacher House Önü and
İzzetpaşa Square areas where the population was crowded at all hours of the day
it is made. In the next stage, a second survey study was carried out in order
to reveal the consciousness of the people about the noise and the thoughts
about the noise concept in 6 different places in İzzetpaşa Mahallesi which is
one of the busiest places of the city and in the nature of the first survey. In
this 16-day study, 509 people were interviewed face to face and asked to answer
the questionnaire consisting of 20 questions. With the power analysis, 95%
confidence and 4% acceptable error, sample numbers were determined according to
the population living in the study area, and according to the test confidence
and power ratios, the number of people who should have a minimum number of
population affected by the questionnaire was determined. As a result of the
study, when the results of the survey were compared with the results of the
analysis made by the MAM, it was seen that the people who participated in the
survey, like the actual measurements, were mostly affected by road-borne and
least rail-borne noises. The results of the survey study and the measurement
results showed only different results for the 2nd and 3rd order noise sources.
As a result of the second survey study; it has been seen that people in the
workplace are not very conscious about the noise issue, that information about
the current legal regulations is inadequate, they are classically disturbed by
traffic, at night, especially by wedding congestion, and are particularly
frustrated and stressed.

Anahtar Kelimeler

Analysis, Elazığ Province, Questionnaire, Noise, Noise Maps, Power Analysis

Kaynakça

• Aşcıgil M (2009). “Karayolu gürültü haritalarının hazırlanması: İstanbul Zincirlikuyu-Maslak ulaşım hattı örneği.” Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bil. Enstitüsü Mimarlık Anabilim Dalı, 289, İstanbul.
• Bıçakcı T (2011). “Trafikten kaynaklanan çevresel gürültü haritaları ve Çukurova Üniversitesi kampüsü örneği.” Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bil. Enstitüsü Çevre Mühendisliği Anabilim Dalı, 135, Adana.
• Boşat M (2013). “İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Hastanesi polikliniklerinde gürültü düzeylerinin belirlenmesi.” Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bil. Ens. Halk Sağ. Anabilim Dalı, 73, İstanbul.
• Çalış M (2007). “Karayolu gürültüsü ve gürültü perdelerinin ekonomik analizi.” Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü İnşaat Mühendisliği Anabilim dalı, 118, İstanbul.
• Çetin F (2010). “Denizli ili trafik gürültü kirliliği haritası.” Yüksek Lisans Tezi, Celal Bayar Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Halk Sağlığı Anabilim Dalı, 122, Manisa.
• Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği, 27601 sayılı Resmi Gazete, (2010).
• Çevre ve Orman Bakanlığı, Gürültü Azaltım Önlemleri El Kitabı, (2008), Ankara.
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü İnternet Sayfası. http://gurultu.cevreorman.gov.tr/gurultu/AnaSayfa/GurultuHaritalama.aspx?sflang=tr
• “Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü Gürültü Kirliliği Farkındalık Araştırması,” Temmuz (2010), Ankara gurultu.cevreorman.gov.tr/gurultu/Files/.../Anket%20Çalışması%20Sonuçları.ppsx
• Çiftçi Ç (1999). “Türkiye'de büyükşehir statüsündeki bazı kentlerde sosyal donatım alanlarının durumu ve planlama ile ilişkileri.” Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Şehir ve Bölge Planlaması Anabilim Dalı, 254, İstanbul.
• Dedeler H (2008). “Bir işletmede işyeri fiziksel risk etmenlerinin çalışanların sağlığına olan etkisinin saptanması ve değerlendirilmesi.” Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Sağlık Bil. Ens. Halk Sağlığı ABD, 103, Edirne.
• D.P.T (1996). “İllerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması,” Yayın No:2466, Ankara.
• Elazığ Valiliği, (2016). “Elazığ İli genel bilgi”, http://www.elazig.gov.tr/
• Işık, Ş., (2005), “Ege Coğrafya Dergisi”, 14 (2005), s:57-71, İzmir.
• Kalıpçı E (2007). “Giresun il merkezinde gürültü kirliliği ölçümü ve haritasının hazırlanması.” Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Çevre Mühendisliği Anabilim Dalı, 143, Konya.
• Karadayı, S., (2001), “Bursa İlinin Trafik Kaynaklı Gürültü Haritasının Hazırlanması,” Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sayfa No:3-38, Sakarya
• Kurra S., (2009). “Çevre Gürültüsü ve Yönetimi,” Bahçeşehir Üniversitesi Yayınları.
• MAM (2015, 2016), “TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi,” Elazığ İli stratejik gürültü haritalarının hazırlanması raporu.
• Maraş E (2011). “Coğrafi Bilgi Sistemi desteğinde kentlerin Avrupa Birliği standartlarında gürültü haritalarının üretimi:” Samsun İli örneği. Doktora Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Harita Mühendisliği Anabilim Dalı, 160, İstanbul.
• Paşaoğlu A (2013). “Eyüp Hasdal-Kemerburgaz Yolu Göktürk mevkiinde otoyoldan kaynaklanan çevresel gürültünün değerlendirilmesi, gürültü haritasının hazırlanması ve gürültü perdesi modeli.” Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kentsel Sistemler ve Ulaştırma Yönetimi Prog., 105, İstanbul.
• TÜİK, 2015. “Türkiye İstatistik Kurumu, 31.12.2015 tarihi itibari ile ADNKS Elazığ İli nüfus bilgisi.”
• Uslu C (1995). “Adana Kenti'nde gürültü kirliliği üzerine bir araştırma.” Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, 224, Adana.