Tersakan Çayı (Samsun-Amasya, Türkiye) Epilitik Alglerinin Bazı Fizikokimyasal Değişkenlerle İlişkisi

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 14, 1 - 11, 15.12.2016

Faruk Maraşlıoğlu Arif Gönülol Gonca Baş Pelit

Öz

Bu
çalışmada, Tersakan Çayı epilitik alglerinin mevsimsel değişimi, Ladik Gölü
çıkışında seçilen bir istasyondan Haziran 2007-Mayıs 2008 tarihleri arasında
aylık periyotlarda alınan taş örneklerinde incelenmiştir. Ayrıca bu istasyondan
alınan su örneklerinde sıcaklık, pH, çözünmüş oksijen, klorofil-a, ortofosfat,
NO₂-N, NO₃-N ve SiO₂ ölçümleri yapılmıştır.
Ölçülen fiziksel ve kimyasal değişkenlerin epilitondaki alg gelişimini olumlu
yönde etkilediği tespit edilmiştir. Epilitik alg florasında tespit edilen
türlerin sıklık ve baskınlıkları belirlenmiş olup komünitede Bacillariophyta
üyelerinin hâkim olduğu görülmüştür. Bacillariophyta’dan Cyclotella meneghiniana, Melosira
varians, Diatome vulgaris, Cocconeis placentula, C. placentula var. euglypta, Gomphonema olivaceum, Navicula
cincta, N. cryptocephala, N. rhynchocephala, Rhoicosphenia abbreviata ve Nitzschia palea sık bulunan taksonlar
olmuştur. Ayrıca Chlorophyta, Cyanobacteria, Euglenophyta ve Charophyta
üyelerinin çok az türle temsil edildiği belirlenmiştir.    

Anahtar Kelimeler

Tersakan Çayı, Epilitik algler, Fizikokimyasal parametreler, Su kalitesi

Kaynakça

• Akanıl-Bingöl, N., Özyurt, M. S., Dayıoğlu, H., Yamık, A. ve Solak, C. N. 2007. Yukarı Porsuk Çayı (Kütahya) Epilitik diyatomeleri. Ekoloji, 15 (62): 23-29.
• Altuner, Z. ve Gürbüz, H. 1989. Karasu (Fırat) Nehri Fitoplankton Topluluğu Üzerinde Bir Araştırma. İstanbul Üniversitesi, Su Ürünleri Dergisi, 3(1-2): 151-176.
• Altuner, Z. ve Pabuççu, K. 1996. Yeşilırmak Nehri (Tokat) Diyatome (Bacillariophyta) Florası, XII. Ulusal Biyoloji Kongresi, 17 – 20 Eylül 1996, Hidrobiyoloji Seksiyonu Bildirileri, 266-276, İstanbul.
• Anagnostidis, K. ve Komarek, J. 1988. Modern approach to the classification system of cyanophytes, 3-Oscillatoriales, Algological Studies / Archiv für Hydrobiologie, 50-53: 327-472.
• Atıcı, T. ve Obalı, O. 1999. The Study on Diatoms in Upper Part of Coruh River, Turkey. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 12(3): 473-496.
• Brummitt, R. K. ve Powell, C. E. 1992. Authors of plant names. A list of authors of scientific names of plants, with recommended standart forms of their names, including abbreviations. Royal Botanic Gardens, Kew, No: 4,732 pp.
• Carlson, R. E. 1977. A Trophic State Index for Lakes. Limnology and Oceanography, 22: 361-369.
• Çetin, A. K. ve Yavuz, O. G. 2001. Cip Çayı (Elazığ-Türkiye) Epipelik, Epilitik ve Epifitik Alg Florası. Fırat Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 13: 9-14.
• Çiçek, N. L., Kalyoncu, H., Akköz, C. ve Ertan, Ö. O. 2010. Darıören Deresi ve Isparta Çayı (Isparta)’nın Epilitik Algleri ve Mevsimsel Dağılımları. Journal of FisheriesSciences.com, 4(1): 78-90.
• Gönülol, A. 1987. Studies on the Benthic Algae of Bayındır Dam Lake. Turkish Journal of Botany, 11(1): 38-55.
• Gönülol, A. 1993. Bafra Balık Gölleri (Balık Gölü, Uzun Göl) Bentik Alg Florası. İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 1-2: 31-56.
• Gönülol, A. 2016. Turkishalgae Electronic Publication, Samsun, Turkey. http://turkiyealgleri.omu.edu.tr. (searched on 30 October 2016)
• Gönülol, A. ve Arslan, N. 1992. Samsun-İncesu Deresi’nin Alg Florası Üzerinde Araştırmalar. Doğa-Turkish Journal of Botany, 16: 311-334.
• Guiry, M. D. ve Guiry, G. M. 2016. AlgaeBase. World-wide electronic publication, National University of Ireland, Galway, http: // www.algaebase.org. (searched on 30 October 2016)
• John, D. M., Whitton, B. A. ve Brook, A. J. 2002. The Freshwater Algal Flora of the British Isles, An Identification Gıide to Freshwater and Terrestial Algae. Cambridge: Cambridge University Press, 702 pp., Cambridge
• Kalyoncu, H., Barlas, M., Ertan, Ö. O. ve Gülboy, H. 2004. Ağlasun Deresi’nin Su Kalitesinin Fizikokimyasal Parametrelere ve Epilitik Alglere Göre Belirlenmesi. S.D.Ü. Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, 12: 7-14.
• Kolaylı, S., Baysal, A. ve Şahin, B. 1998. A Study on the Epipelic and Epilithic Algae of Şana River (Trabzon / Turkey), Turkish Journal of Botany, 22: 163-170.
• Komárek, J. ve Anagnostidis, K. 1986. Modern approach to the classification system of cyanophytes, 2 - Chroococcales. Archiv für Hydrobiologie/Algological Studies. 43: 157-226.
• Komárek, J. ve Anagnostidis, K. 1989. Modern approach to the classification system of Cyanophytes 4 - Nostocales. Algological Studies 56: 247-345.
• Komarek, J. ve Anagnostidis, K. 1999. Cyanoprokaryota. 1. Chroococcales. In: Ettl H., Gärtner G., Heynig H. & Mollenhauer D. (eds), Süsßwasserflora von Mitteleuropa. Vol. 19., Spektrum, Akademischer Verlag. 548 pp., Heidelberg, Berlin
• Krammer, K. ve Lange-Bertalot, H. 1991a. Süßwasserflora von Mitteleuropa. Bacillariophyceae, Band 2/3, 3. Teil: Centrales, Fragillariaceae, Eunoticeae, Gustav Fischer Verlag, 576 pp., Stuttgart.
• Krammer, K. ve Lange-Bertalot, H. 1991b. Süßwasserflora von Mitteleuropa. Bacillariophyceae, Band 2/4, 4. Teil: Achnanthaceae, Kritische Ergänzungen zu Navicula (Lineolatae) und Gomphonema Gesamtliteraturverzeichnis. Gustav Fischer Verlag, 436 pp., Stuttgart.
• Krammer, K. ve Lange-Bertalot, H. 1999a. Süßwasserflora von Mitteleuropa. Bacillariophyceae, Band 2/1, 1. Teil: Naviculaceae, Spectrum Academicher Verlag, 876 pp., Berlin.
• Krammer, K. ve Lange-Bertalot, H. 1999b. Süßwasserflora von Mitteleuropa. Bacillariophyceae, Band 2/2, 2. Teil: Bacillariaceae, Epithemiaceae, Surirellaceae, Spectrum Academicher Verlag, 610 pp., Berlin.
• Maraşlıoğlu, F., Soylu E. N. ve Gönülol, A. 2005. Seasonal Variation of the Phytoplankton of Lake Ladik Samsun, Turkey. Journal of Freshwater Ecology, 22(3): 549-554.
• Maraşlıoğlu, F., Gönülol, A. ve Baş-Pelit, G. 2016. Tersakan Çayı Fitoplanktonun Mevsimsel Değişimi ve Kirlilik Düzeyinin Belirlenmesi. Sinop Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, (işlemde).
• Pabuççu, K. ve Altuner, Z. 1998. Planctonic Algal Flora of Yeşilırmak River (Tokat) Turkey. Bulletin of Pure and Applied Sciences, 17B (2): 101-112.
• Round, F. E. 1959. A Comparative Survey of the Epipelic Diatom Flora of Some Irish Loghs. Proceedings of the Royal Irish Academy, 60B: 193-215.
• Round, F. E. 1973. The Biology of the Algae. Edward Arnold (Publishers) Limeted, 263 pp., London.
• Round, F. E. 1981. The Ecology of Algae, Cambridge University Press, London, 653 pp., Cambridge.
• Round, F. E. 1993. A Review and Methods for The Use of Epilithic Diatoms for Detecting and Monitoring Changes in River Water Quality, United Kingdom for HMSO, 65s.
• Round, F. E., Crawford, R. M. ve Mann, D. G. 1990. The Diatoms: Biology and Morphology of the Genera, Cambridge University Press, 746 pp., Cambridge.
• Sladeckova, A. 1962. Limnological Investigation Methods for the Periphyton (ʺAufwuchs") Community. Botanical Review, 28(2): 286-350.
• Sonneman, J. A., Walsh, C. J., Breen, P. F. ve Sharpe, A. K. 2001. Effects of Urbanization on Streams of the Melbourne Region, Victoria, Australia. II. Benthic Diatom Communities. Freshwater Biology, 46: 553–565.
• Soylu, E. N. ve Gönülol, A. 2003. Phytoplankton and Seasonal variations of the river Yeşilırmak, Amasya, Turkey. Turkish Journal of Fisheries and Aquatic Science, 3: 17-24.
• Soylu, E. N. ve Gönülol, A. 2005. Epipelik algal Flora and Seasonal Variations of the River Yeşilırmak, Amasya, Turkey, Cryptogamie Algologie, 26 (4): 373-385.
• Soylu E. N. 2015. Flood pulse influence on phytoplankton community of the Aksu Stream, Giresun, Turkey. Journal of Environmental Biology, 36 (1): 185-190.
• Taş B., Yılmaz Ö. ve Kurt I. 2015. Aşağı Melet Irmağı (Ordu, Türkiye)’nda Su Kalitesinin Göstergesi Olan Epipelik Diyatomeler. Türk Tarım-Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 3(7): 610-616.
• Taş, B. ve Yılmaz, Ö. 2015. Cimil Deresi (Rize, Türkiye)’nin Epilitik Alg Çeşitliliği. Türk Tarım–Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 3(10): 826-833.
• Tekin, S. 1997. Yeşilırmak Nehri Amasya Şehir Merkezi Bölümünde ve Tersakan Çayında Kirlilik Araştırması, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans tezi, 12 s., Samsun.
• Yıldız, K. ve Atıcı, T. 1996. Ankara Çayı Diyatomeleri. Gazi Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi Dergisi, 6: 59-87.
• YSKYY, 2015. Orman ve Su İşleri Bakanlığından: Yüzeysel Su Kalitesi Yönetimi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, Resmi Gazete, Sayı: 29327.