ORGAN BAĞIŞINDA KAMU SPOTU ETKİSİNİN NİTEL TERCİH MODELLERİ İLE ANALİZİ

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 5, 150 - 159, 22.12.2017

KEVSER Tüter ESİN CUMHUR Yalçın

Öz

Amaç: Çalışmada, Kırklareli
Üniversitesi öğrencilerinin organ bağışı konusundaki yaklaşım ve tutumlarına
etki eden faktörler ele alınmıştır. Bu bağlamda Özellikle Diyanet İşleri
Başkanlığı’nın 2016 yılında yayınladığı Kamu spotunun organ bağışı üzerindeki
etkisi analiz edilmeye çalışılmıştır.

Yöntem: Literatürdeki
araştırmalarda organ bağışına yönelik olumsuz tutumların başlıca nedeni olarak
dini sebepler öne çıktığı için yayınlanan Kamu Spotunun organ bağışını
arttıracağı düşünülmüştür. Bu nedenle çalışmada literatürde kullanılan
demografik sorular derlenmiştir. Buna ek olarak yayınlanan kamu spotunun, ele
alınan örneklem üzerinde etkisinin olup olmadığı araştırılmıştır. Bireylerin
organ bağışı sürecinde dini ve tıbbi sebepler ön planda olmasından dolayı
örneklem seçiminde özellikle Kırklareli Üniversitesi bünyesindeki İlahiyat
Fakültesi ile Sağlık Yüksekokulu öğrencileri seçilmiştir. Bunlara ek olarak
Mühendislik Fakültesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi örnekleme dahil
edilmiştir.

Bulgular: Toplam 1333 katılımcıdan
bilgiler toplanıp Diyanet İşleri Başkanlığının organ nakli ile ilgili kamu
spotunun bireylerin organ bağışına yönelik tutumunu etkileyip etkilemediği
araştırılmıştır. Yöntem olarak nitel tercih modellerinden ikili lojistik
regresyon yöntemi Eviews paket programı uygulanmıştır. Bulgular kısmında
tanımlayıcı istatistikler ve frekans analizi sonuçlarına yer verilmiştir ve
elde edilen anlamlı lojistik modeller yorumlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Organ Bağışı, Kamu Spotu, Lojit Model

Kaynakça

• Aksaraylı, M., Saygın, Ö., (2011). Algılanan Hizmet Kalitesi Ve Lojistik Regresyon Analizi İle Hizmet Tercihine Etkisinin Belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(1), 21-37.
• Çevik, E.İ. (2011). Gelişen Piyasalarda Yaşanan Finansal Krizlerin Yeni Yaklaşımlar Çerçevesinde İncelenmesi. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Zonguldak.
• Hannah, S. (2004). Increasing awareness of tissue donation: in the non-heart beating donor. Intensive and Critical Care Nursing, 20, 292-298.
• Hosmer, D. W. and Lemeshow, S. (2000). Applied Logistic Regression. John Wiley & Sons, New York, 16.
• Kacaroğlu Vicdan,A., Peker, S., Üçer, B. (2011). Akşehir Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Organ Bağışı ile İlgili Tutumlarının Belirlenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin, 10(2), 175-180.
• Kent, B.C. (2004). Protection behaviour: a phenomenon affecting organ and tissue donation in the 21st century?. International Journal of Nursing Studies, 41, 273-284.
• Koçak Süren, Ö. (2007). Organ ve Doku Naklinin Yasal ve Etik Açıdan İncelenmesi. TBB Dergisi, Sayı 73, 174-195.
• Okka, B., Demireli, O. (2008). Konya İlinde Halkın Organ Bağışı Konusunda Bakış Açılarının Değerlendirilmesi. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku-Tarihi Dergisi, 16 (3), 148-158.
• Tarı, R. (2010). Ekonometri. Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
• Yaşar, M. vd, (2008). Bir Sağlık Meslek Yüksekokulu Son Sınıf Öğrencilerinin Organ Bağışı Konusundaki Tutumları Ve Tutumlarına Etki Eden Faktörler. Genel Tıp Dergisi, 18(1), 33-37.
• Yılmaz, E. (2006). Sağlık Çalışanlarının Organ Nakli Ve Bağışına İlişkin Düşünceleri. Osmangazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir.
• Yücetin, L., Keçecioğlu, N., Ersoy F.F. (2003). Türkiye’de Organ Bağışı Ve Nakline Bir Bakış. Diyaliz Transplantasyon ve Yanık, 14(2), 115-118.
• Yüken, G. (2010). Canlı Böbrek Vericilerinin Ameliyat Öncesi ve Sonrası Deneyimlerinin İncelenmesi. Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans, İzmir.
• http://www.tbv.com.tr/blog/?p=410, Erişim Tarihi: 05.12.2017.
• http://www.saglikistatistikleri.gov.tr/dosyalar/SIY_2015.pdf, Erişim Tarihi: 17.10.2017.