OBSTETRİK ACİLLERDE ADLİ VAKALAR

Yıl 2017, Cilt: 18 Sayı: 3, 119 - 129, 03.07.2017

Elif Yağmur Özorhan Serap Öztürk Altınayak Serap Ejder Apay

https://doi.org/10.18229/kocatepetip.344755

Cited By: 2

Öz

ÖZ

Darp, cinsel saldırılar, ateşli silah ve patlayıcı yaralanmaları, her türlü kazalar gibi insan sorumluluğu nedeniyle ortaya çıkan tüm olgular adli olgu niteliği taşımaktadır. Tıbbi bir müdahalenin de kusur yönünden incelenebilmesi için öncelikle hukuka uygun olup olmadığı araştırılmalıdır. Adli Tıp Kurumu’na tıbbi uygulama hatası olup olmadığı yönünde görüş sorulan dosyaların %30’u kadın hastalıkları ve doğum alanıyla ilgili olup gebelik takibi ve doğumla ilgili şikayetler büyük çoğunluğunu oluşturmaktadır. Bu derleme de konunun önemini vurgulamak için yazılmıştır. Obstetri ve jinekoloji alanında gebelik terminasyonu, doğum şekli, ensest ilişki sonrası doğum, yüksek riskli gebelik ve postpartum hemoraji, plasenta anomalileri, rahim tahliyesi ve sterilizasyon, travma, anne ölümü vb. çok çeşitli adli olgular bulunmaktadır. Bu adli olguların bildirilmesinden hekim, ebe ve hemşireler sorumludur. Adli olgularda muayeneden önce mutlaka iyi bir anamnez alınmalıdır. Sağlık kuruluşlarına gelen adlî olgular için iki temel ve üç ek form geliştirilmiştir. Az karşılaşılan ve muayenesi ile rapor tanzimi ileri uzmanlık bilgisi gerektiren adlî olgular için ise ayrı rapor formları geliştirilmemiştir. Bu durumlarda uzmanca uygun görülen biçimde rapor tanzimi yoluna gidilmelidir. Adli olguların muayenesi uzmanlık ve tecrübe gerektirir. Özellikle ebe ve hemşireler, eğitim ve çalışma hayatında mesleki olgulara daha iyi uyum sağladıkları için adli olguların değerlendirilme süreci ve tıbbi kaydı gibi konularda yeterli bilgiye sahip olmayabilir ve dolayısıyla bu konulara gerekli özeni gösteremeyebilir. Adli olguların büyük bir çoğunluğunun obstetri ve jinekoloji alanında olduğu gerçeği de göz önünde tutulunca sağlık profesyonellerinin adli vakalara ilişkin bilgi ve becerilerini ilgili seminerlere / kongrelere katılarak geliştirmesi ve

güncellemesi önerilir.

Anahtar Kelimeler

Acil, Adli vaka, Doğum, Obstetri

Kaynakça

• KAYNAKLAR
• Yorulmaz C, Çetin G (Ed). Yeni yasalar çerçevesinde hekimlerin hukuki ve cezai sorumluluğu, tıbbi malpraktis ve adli raporların düzenlenmesi. In: Fincancı SK. Adli olguya yaklaşım. İstanbul: Sempozyum Dizisi Yayın No:48, 2-3 Şubat 2006: 92-103.
• Sever M, Ulaş ES, Koşargelir M. Bir üçüncü basamak hastane acil servisine başvuran adli nitelikli çocuk hastaların değerlendirilmesi. Ulus Travma Acil Cerrahi Dergisi 2010;16(3):260-7.
• Çilingiroğlu C. Tıbbi Müdahaleye Rıza. 1inci Baskı, İstanbul: Filiz Kitapevi, 1993:16, 52,72.
• İçel K, Ünver Y. Tıp ve Ceza Hukuku. 1inci Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2004:27.
• Birgen N. Gebelik komplikasyonlarına adli tıp açısından bakış. Türkiye Klinikleri Jinekoloji Obstetrik Özel Dergisi 2010;3(1):92- 8.
• Koç S, Can M (Ed). 2. Tıp Hukuku Günleri Adli Obstetrik ve Jinekoloji. In: Tunalı IG. Kadın doğum uzmanlarının gebelik, doğum ve doğum sonrası karşılaştığı sorunlar. 1inci Baskı, İstanbul: 2012: 67.
• Özgenç İ. Türk Ceza Kanunu Gazi Şerhi. Ankara: Ankara Açık Ceza İnfaz Kurumu Matbaası, 2006: 304-19, 776-83, 1047.
• 12827 Sayılı nüfus planlaması hakkında kanun. http://www. hukuki.net/kanun/2827.15.text.asp Erişim 10.02.2016.
• Birgen N. Kadın doğum hekimliğinde medikolegal uygulamalar. Kadın Doğum Hekimliğinde Medikolegal Uygulamalar http://www.tjodistanbul.org/index. php?option=com_k2&view=item&id=335:kad in-dogumhekimliginde- medikolegal-uygulamalar&Itemid=830 Erişim 09.02.2016.
• Cağdır A, Taşçı Aİ. Sezaryen, kürtaj ve normal doğumla ilgili adli tıp’taki dava konuları. Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Dergisi 2012;24:54-7.
• Ekizoğlu O, İnce O, Kantarcı N, Fincancı Şk. Cinsel saldırılarda gebelik sorunu: bir olgu sunumu. www.itf.istanbul.edu.tr/ adlitip/Poster/gebelik_term.ppt Erişim 11.02.2016.
• Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi. http://www.uyap.gov.tr/ Erişim 01.03.2016.
• Kantacı MN, Kandemir E, Bilgi S. Doğum eylemindeki erkek kız kardeşi ensest olgusuna adli yönden yaklaşım. Journal of Turkish Society of Obstetrics and Gynecology 2012;9(4):231- 4.
• Özdemir B, Celbiş O, İris M, Üzün İ. Doğumla sonuçlanan baba-kız ensesti: olgu sunumu. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2012;19(1):30-2.
• Bayrak S. Kadın-doğum pratiğinde medikolegal sorunlar. http://file.utd.org.tr/5utcd/29EkimPersembe/Salonc/11.1512 .45ıvftetartısmalıkonular-2/12.15-12.35sametbayrak/Antalya- Ekım2015.pdf Erişim 10.02.2016.
• Siz olsaydınız ne yapardınız? Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 2000;9(1):28. http://www.ttb.org.tr/STED/sted0100/st010014. html Erişim 10.02.2016.
• Korkut M, Çelik S, Çağdır AS, Soysal Z. Plasenta ve adli tıp sorunları. Adli Tıp Dergisi 2004;18(2):45-60.
• Hukuk Veri Tabanı. https://www.hukukturk.com/ Erişim 01.03.2016. 128
• Yurtsever O. Anne ve cenini öldüren teste 6 yıl istendi http://www.sabah.com.tr/yasam/2012/03/27/anne-ve-ceniniolduren- teste-6-yil-istendi Erişim 09.03.2016.
• Anne Ölümü. http://www.tjod.org/ Erişim 11.03.2016.
• Koç S. Yasal düzenlemeler çerçevesinde hekim sorumluluğu. Türkderm 2007;41:33-8.
• Lynch VA. Forensic nursing. St. Louis: Elsevier Mosby; 2006.
• Stevens S. Cracking the case: your role in forensic nursing. Nursing 2004;34(11):54-6.
• Özkaya N. Hemşirelik mesleğinde tıbbi uygulamalardan doğan sorumluluklar http://www.saglikcalisanisagligi.org/ sunumlar/avnesrin.pdf Erişim 15.03.2017
• Yeni Türk Ceza Kanunu ve ilgili mevzuat, Ankara: Adalet Yayınevi; 2004:130.
• Bahar MT. Acil servislerde çalışan hemşireler tarafından adli vakaların tanılanması. Bilim Uzmanlığı Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2008.
• Saral S. TSK hastaneleri acil servis hemşirelerinin adli olgulara ilişkin yaklaşımları. Bilim Uzmanlığı Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2008.
• McGillivray B. The role of Victorian emergency nurses in the collection and preservation of forensic evidence: a review of the literature. Accident and Emergency Nursing 2005;13:95-100.
• Özden D., Yıldırım N. Adli vakaya hemşirelerin yaklaşımı. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi 2009:16(3):73-81.
• Uysal C, Kir Z, Goruk NY, Korkmaz M, Goren S. Evaluation of forensic cases referred to obstetrics and gynaecology hospital and detected deficiencies. J For Med 2013;27(2):107-12.
• Ceza muhakemesinde beden muayenesi; genetik incelemeler ve fizik kimliğin tespiti hakkında yönetmelik. http:// www.resmi-gazete.org/sayi/12681/ceza-muhakemesindebeden- muayenesi-genetik-incelemeler-ve-fizikkimligin-tespitihakkinda yonetmelik.html. Erişim 11.03.2016.
• Adli muayene rapor formlarının doldurulması ile ilgili açıklamalar. http://sakaryahsm.gov.tr/files/images/adli%20 n%C3%B6bet/y%C3%B6nerge%20talimat%20vs/Form_ Doldurulmasi.pdf Erişim 10.02.2016
• Gökdoğan MR. Cinsel saldırı konusunda çalışan adli hemşireye (SANE) duyulan gereksinim. Adli Tıp Bülteni 2008;13(2):69-77. 129