Kahramanmaraş'ta Süt Sığırı İşlemelerinden Toplanan Çiğ Süt Örneklerinin Somatik Hücre Sayısının AB Normları ve Subklinik Mastitis Bakımından Değerlendirilmesi

Yıl 2012, Cilt: 15 Sayı: 3, 9 - 15, 31.12.2012

Ali Kaygısız İclal Karnak

Öz

Özet: Bu çalışmada, Kahramanmaraş ilinde bulunan süt sığırı işletmelerinde üretilen çiğ sütlerin kalitesinin mevcut yasal düzenlemeler açısından değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla; 10 adet süt sığır işlemesinde tank sütü somatik hücre sayısının (TSSHS) belirlenmesi için toplam 130 adet çiğ süt örneğine ilave olarak 6 işletmede 515 baş inekten alınan süt örneği ile somatik hücre sayısı (SHS) temeline dayalı mastitis yaygınlık düzeyi ve üç farklı işletmede yetiştirilen Siyah-Alaca ineklerden alınan 374 adet örnekten süt verimi ile SHS arası ilişkiler belirlenmiştir. TSSHS aritmetik ortalaması 506.9±184.4x10³ adet/ml ve geometrik ortalaması da 382.0±160.6x10³ adet/ml olarak tespit edilmiştir. İşlenen inek sütlerinin %65'inin somatik hücre sayısı yönünden Türk Gıda Kodeksi ve Avrupa Birliği Komisyonu'nun ilgili tebliğlerinde belirtilen limitlere uygun bulunduğu saptanmıştır. Log₁₀SHS düzeyinde bir ünite artıştan dolayı meydana gelen ortalama süt verim kaybının 0.73 kg/gün/inek olduğu tahmin edilmiştir. İneklerde günlük süt verimi, SHS ve logaritmik SHS (Log₁₀SHS) ortalamaları, sırasıyla 18.77±0.29 kg, 303.50±36.017 x 10³ adet/ml ve 5.015±0.030 adet/ml olarak hesaplanmıştır. Çalışmada 6 işletmede yetiştirilen süt örnekleri analiz edilen toplam 515 baş ineğin %36'sında subklinik mastitis belirlenmiş, sürülerde ortalama SHS düzeyi yasal üst sınırın altında bulunmuştur. Ancak bireysel SHS değerleri, sürülerde meme içi enfeksiyonun (SHS >200.000 adet/ml olan inekler) önemli düzeyde olduğunu göstermektedir.

Anahtar kelimeler: Çiğ Süt, İnek, Mastitisin Yaygınlık Düzeyi, Subklinik Mastitis, Süt Verim Kaybı, Tank Sütü Somatik Hücre Sayısı (TSSHS).

 

Evaluation of Somatic Cell Count in Raw Milk Samples Collected from Dairy Farms in Kahramanmaras Province for EU Norms and Subclinical Mastitis

 

Abstract: In this study, raw milk quality on dairy cattle farms of Kahramanmaras province was evaluated for EU norms and subclinical mastitis. For this purpose, in order to determine bulk tank somatic cell count (BTSCC) total of 130 milk sample from 10 dairy farms were taken, in addition to milk samples from 515 heads of cows raised on 6 dairy farms to determine mastitis prevalence and 374 milk samples from Holstein cows raised in three dairy herds were analyzed to determine the association between milk yield and SCC. The arithmetic and geometric means and standard errors of BTSCC were 506.9±184.4x10³ cells/ml and 382.0±160.6x10³ cells/ml, respectively. Results indicate that 65% the SCC of cows' milk sample are in accordance with the limits indicated in the related regulations of the Turkish Food Codex and of the European Union Commission. The weighted average milk yield loss was estimated to be 0.73 kg/day/cow. Daily milk yield, SCC and logaritmic SCC (Log₁₀SCC) means were found to be 18.77±0.29 kg, 303.50±36.017 cells/ml ve 5.015±0.030 cells/ml, respectively. In addition, the prevalence of subclinical mastitis determined from 515 head of cows was 36%, but the mean SCC in the herds was found to be lower than the legal maximum. However, individual cow SCC values showed that intramammary infection was present in a certain part of the herd (in cows with SCC >200.000 cells/ml).

Key words: Raw Milk, Cow, Mastitis Prevelance, Subclinical Mastitis, Milk Yield Loss, Bulk Tank Milk Somatic Cell Count (BTMSCC)

 

Anahtar Kelimeler

-