Arap Dilinde Münâdâ Ve İşlevleri - Prof.Dr. M. Akif ÖZDOĞAN

Yıl 2015, Sayı: 26, 1 - 36, 01.12.2015

Mehmet Akif Özdoğan

Öz

Arapçada münâdâ, nidâ edatıyla birine seslenmek ve

onu çağırmakla gerçekleşir. Münâdâ, hazfedilmiş bir fiilin

mefûlün bihi konumundadır. Münâdâdan önceki isim, fiil takdiri

ile ihbâri cümle iken, münâdâlı yapı, talebî cümleye dönüşmüştür.

Münâdâ üslûbu, îcâz ve ihtisâr yoluyla lafızanlam

güzelliği oluşturur.

Anahtar Kelimeler

Münâdâ, nidâ edatı, hazf, anlam

Kaynakça

• ‘Abbâs Hasen, en-Nahvu’l-Vâfî, I-IV, Dâru’l-Me‘ârif, Kâhire, tsz.
• ‘Abdulkâhir el-Curcânî, Delâ’ilu’l-İ‘câz, neşr. Mahmud Mu- hammed Şâkir, Mektebetu’l-Hâncî, Kahire, 1984,
• Ahmed el-Hâşimî, Cevâhiru’l-Belâga, İhyâ’u’t-Turâsi’l-‘Arabî, Beyrut, 1963.
• _______, el-Kavâ‘idu’l-Esâsiyye, neşr. Ahmed Kâsım, el- Mektebetu’l-‘Asriyye, Beyrut, 1988. Ahmed Matlûb,
• Mu‘cemu’l-Mustalahâti’l-Belâgiyye ve
• Tatavvurihâ, II, Matba‘atu’l-Mecma‘i’l-İlmî, Bağdat, 1986.
• Ahmed Muhtâr-Mustafa en-Nahhâs-Muhammed Hamâse, en-Nahvu’l-Esâsî, Zâtu’s-Selâsîl, Kuveyt, 1994.
• Ebu’l-‘Atâhiyye, Divân, Mecîd Tarîd, Dâru'l-Kutubi’l-‘Arabî, Beyrut.
• Fâzıl es-Sâmerrâ’î, Me‘ânî’n-Nahv, I-IV, Dâru’l-Fikr, Ammân, 2009.
• G. Bergstrasser, et-Tetavvuru’n-Nahvî, neşr. Ramazan ‘Abduttevvâb, Mektebetu’l-Hâncî, Kahire, 1921.
• İbn ‘Akîl, Behâuddîn Abdullâh, Şerhu İbn ‘Akîl, I-II, neşr. Muhyiddîn ‘Abdulhamîd, İhyâu’d-Turâsi'l- ‘Arabî,Beyrut, tsz.
• İbn Fâris, Ebu’l-Huseyn Ahmed b. Zekeriyyâ, es-Sâhibî fî Fikhi’l-Luga, neşr. Ömer Fârûk ed-Debbâg, Mektebetu’l- Meârif, Beyrut 1993.
• İbn Hişâm el-Ensârî, Mugni’l-Lebîb,neşr. Mâzin-Mubârek- Muhammed Hamdullâh- Sa‘îd Efgânî, Dâru’l-Fikr, Dimeşk, 1992.
• _______, Şerhu Katri’n-Nedâ ve Belli’s-Sadâ, neşr. Muhyiddîn ‘Abdulhamîd, Dersaadet, tsz.
• İbn Manzûr, Cemâluddîn Muhammed b. Mukrim, Lisânu’l- ‘Arab, I-XV, Dâru’l-Fikr, Beyrut, 1990.
• İbn Reşîk, Ebû Ali Hasen el-Kayrevânî, el-‘Umde fî Mehâsini’ş-Şi‘r ve Âdâbihî ve Nakdih, I-II, neşr. Mu- hammed ‘Abdulhamîd, Dâru’l-Cîl, Beyrut, 1982.
• İbn Ye‘îş, Şerhu’l-Mufassal li’z-Zemahşerî, I-III, neşr. Seyyid Ahmed-‘Abdulcevvâd ‘Abdulganî, el-Mektebetu't
• Tevfîkiyye, Kahire, tsz.
• İbnu’s-Serrâc, Ebû Bekr Muhammed b. Sehl, el-Usûl fi’n- Nahv, I-II, neşr. el-Huseyn el-Fetlî, Muessesetu’r-Risâle, Beyrut, 1999.
• İmruu’l-Kays, Dîvân, Dâru Sâdir, Beyrut, 1972.
• Kazzâz, Ebû ‘Abdillâh Muhammed b. Ca‘fer, Kitûbu mâ Yecûzu li’ş-Şâir fi’d-Darûre, ed-Dâru’t-Tunusiyye, Tu- nus, 1971.
• Karabela, Nevin, Arap Dilinde Terhîm, Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Yıl:2004/2, Sa- yı:13.
• Mahmûd Matracî, fi’n-Nahv ve Tatbîkâtihi, Daru’n-Nehda, Beyrut, 2008.
• Merzubânî, Ebû ‘Ubeydullâh Muhammed b. ‘İmrân, el- Muvaşşah, neşr. Muhammed Ali el-Bicâvî, Nehdatu Mısr, Kahire, tsz.
• Muberred, Ebu’l-‘Abbâs Muhammed b. Yezîd, el-Muktedab, I- II, neşr. Muhammed ‘Azîme, ‘Alemu’l-Kutub, Kâhire, tsz.
• Muhammed el-Antâkî, el-Minhâc, Tebliğ Yay., İstanbul, 1985.
• Mustafâ el-Galâyînî, Cami‘u’d-Durûsi’l-‘Arabiyye, I-III, el- Mektebetu’l-‘Asriyye, Beyrut, 1983.
• Sekkâkî, Ebû Ya‘kûb Yûsuf, Miftâhu’l-‘Ulûm, neşr. Na‘îm Zarzûr, Dâru’l-Kutubi’l-‘İlmiyye, Beyrut, 1983.
• Sîbeveyhi, Ebû Bişr ‘Amr b. Osmân, el-Kitâb, I-V, neşr.‘Abdusselâm Muhammed Hârûn, Mektebetu’l- Hâncî, Kahire, 1988.
• Suyutî, Celâluddîn ‘Abdurrahmân b. Ebî Bekr, el-Eşbâh ve’n-Nezâir, I-II, Dâru’l-Kutubi’l-‘İlmiyye, Beyrut, tsz.
• Zemahşerî, Ebû’l-Kâsım Muhammed b. ‘Ömer, Esâsu’l- Belâga, neşr. Abdurrahmân Mahmûd, Dâru’l-Ma‘rife, Beyrut.