Hak Dini Kur’an Dili Özelinde Tefsir Siyer İlişkisi

Yıl 2016, Sayı: 28, 35 - 60, 15.12.2016

Feyza Betül Köse

Öz

ÖZET

Hz. Peygamber’in hayatına dair rivâyetler sadece siyer
eserlerine hapsedilmemiş İslâm ilim geleneği içerisinde farklı alanlarda telif
edilen eserlerde de yerini bulmuştur. Kuşkusuz bunlar arasında en çok dikkat
çekeni Peygamber’in tebliğine aracılık ettiği Kur’an’ı anlamaya yönelik olan
tefsir ilmidir. Gerek sebeb-i nüzul bağlamında gerekse ayetleri açıklayıcı
malumat olarak siyer rivayetlerinden yararlanılmıştır. Son dönem Osmanlı
müderrislerinden Elmalılı Hamdi Yazır da eserinde bu gelenekten müstağni
kalmamış ve bir araya getirilmesi durumunda bir siyer eseri oluşturabilecek
kadar bu alana dair rivayetleri aktarmıştır. İşte bu çalışmamızda biz müellifin
siyer rivayetleri karşısındaki tutumunu, Hz. Peygamber ve siyer algısı,
rivayetleri seçme ölçütleri, kullandığı kaynaklar gibi türlü yönlerden
inceleyeceğiz.

Anahtar Kelimeler

Hz. Peygamber, Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır, Siyer, Tefsir

Kaynakça

• Albayrak Halis, “Elmalılı M. Hamdi Yazır’ın Tefsir Anlayışı”, Elmalılı M. Hamdi Yazır Sempozyumu, TDV Yay., Ankara 1993, 152-168.
• Algül, Hüseyin, “Hak Dini Kur’an Dili Tefsirinde İslâm Tarihi Dökümanlarının Değerlendirilişi”, Elmalılı M. Hamdi Yazır Sempozyumu, TDV Yay., Ankara 1993, 221-230.
• Aydın, Abdurrahman, “Fahreddin Râzi ile Elmalılı Tefsirleri Bağlamında Nebî, Resûl ve Peygamber Kavramlarına Genel Bir Bakış”, Gaziosmanpaşa Ünv. İFD, 2015, III (1), 67-84.
• Bayram, İbrahim, “Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır’ın Mûcizele-re Bakışı”, Gaziosmanpaşa Ünv. İFD, 2015, III (2), 77-102.
• Cerrahoğlu, İsmail, “Abdullah İbn Abbas ve Tefsir İlmindeki Ye-ri”, Diyanet İlmi Dergi, 1972, XI (2), 74-83.
• Ersöz, İsmet, Elmalılı Mehmed Hamdi Yazır ve Hak Dini Kur'an Dili, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Selçuk Ünv. SBE, Konya 1986.
• Güven, Mustafa, “Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır’ın Tefsir Anlayışındaki Modernlik Unsurları ve Bu Bağlamda Muham-med Abduh’a Yönelttiği Eleştiriler -Fîl Sûresi Örneği-“, EKEV Akademi Dergisi -Sosyal Bilimler-, 2015, XIX (61), 141-170.
• Okumuş, Mesut, “Elmalılı M. Hamdi Yazır’ın İlmî Tefsir Anlayı-şı, Diyanet İlmî Dergi, 2015, LI (3), 79-103.
• Öz, Şaban, Farklı Siyeri Okumak –Bir Siyer Eleştirisinin Eleştirisi‒, Araştırma Yay., Ankara 2014.
• Özel, Mustafa, “Elmalılı’nın Tefsir Metodolojisi”, Diyanet İlmî Der-gi, 51 (3), 2015, 29-56.
• Özel, Recep Orhan, “Elmalılı Hamdi Yazır’ın Bilimsel Tefsir Anla-yışı”, Osmanlı Toplumunda Kur’an Kültürü ve Tefsir Çalışmaları -II-, 2013, 549-571.
• Palabıyık, M. Hanefi-Gökhan, Nur-Olçar, Rabia, “Elmalı-lı Muhammed Hamdi Yazır’ın Hz. Peygamber Algısı”, Medrese ve İlahiyat Kavşağında İslâmî İlimler Sempoz-yumu, I-II, Bingöl 2013, II, 319-356.
• Sarıçam, İbrahim-Özdemir, Mehmet-Erşahin, Seyfettin, İngiliz ve Alman Oryantalistlerin Hz. Muhammed Tasavvuru, Nobel Yay., Ankara 2011.
• Yavuz, Yusuf Şevki, “Elmalılı Muhammed Hamdi ”, DİA, İstanbul 1995, XI, 57-62.
• Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi, Hak Dini Kur’an Dili, I-X, sad: İsmail Karaçam, Emin Işık, Nusrettin Bolelli vd., Azim Yay., İstanbul tz.