Gadamer’in Felsefî Hermenötiğinde Öne Çıkan Hususlar

Yıl 2019, Sayı: 33, 65 - 95, 30.06.2019

Erol Çetin

https://doi.org/10.35209/ksuifd.553908

Cited By: 1

Öz

H.G. Gadamer,  geliştirmiş olduğu felsefî hermenötik kuramı
ve 1960 yılında yayınlanan “Wartheit und Methode” (Hakikat ve Yöntem) adlı
eseriyle dikkatleri üzerine çekmeyi başarmış önemli bir Alman düşünürüdür.
Gadamer’in felsefî hermenötik kuramının mahiyeti hakkında bilgi verip buradan
hareketle onun hermenötiğe kazandırmış olduğu yeni ufukların değerlendirilmesi
bu incelemenin temel gayesidir.

 

Gadamer’in felsefî hermenötiğinde öne
çıkan hususların konu edildiği bu araştırmada öncelikle hermenötiğin Hermes’ten
Heidegger’e kadar geçirmiş olduğu tarihi süreç özetlenmiştir. Bu bağlamda
hermenötiğe dair görüşleriyle dikkat çeken ve hermenötik konusunda önemli
fikirler ileri sürmüş olan Schleiermacher, Dilthey ve Heidegger’in hermenötik
kuramlarına da kısaca değinilmiştir.

 

Bu çalışmada ayrıca Gadamer’in
hermenötik ve felsefî hermenötikle ilgili görüşlerinin ana çizgilerini ortaya
koymak suretiyle Gadamer’in felsefî hermenötiğinde öne çıkan temel kavramlar
ele alınmıştır. Bu bağlamda Gadamer’in felsefî hermenötiğinin yapı taşları
denilebilecek olan; yöntem ve hakikat, tecrübe, anlama, yorum, dil, oyun,
sanat, tarih bilinci, ufuk, gelenek ve önyargı kavramları ise ayrı ayrı başlıklar
halinde konu edinilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Hermenötik, Felsefî Hermenötik, Yöntem, Anlam

Kaynakça

• Kaynakça
• Arslan Hüsamettin, İsmail Yavuzcan. “Türkçe’de Gadamer’e Ön Söz”. Hans Georg Gadamer, Hakikat ve Yöntem Birinci Cilt içinde, Çev. Hüsamettin Arslan, İsmail Yavuzcan. İstanbul: Paradigma Yay., 2008.
• Bernstein, Richard J. “Hermeneutikten Praksise”, Retorik, Hermeneutik ve Sosyal Bilimler, İnsan Bilimlerinde Retoriğe Dönüş. Çev. ve der. Hüsamettin Arslan, İstanbul: Paradigma Yay., 2002.
• Bilen, Osman. Çağdaş Yorumbilim Kuramları Romantik, Felsefî, Eleştirel Hermeneutik. Ankara: Kitâbiyât Yay., 2002.
• Bruns, Gerard. Antik Hermeneutik. Çev. İhsan Durdu. İstanbul: Yeni Zamanlar Yay., 2001.
• Cevizci, Ahmet. Paradigma Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yay., 2005.
• Coşkun, Seyit. Gadamer’de Hermeneutik Yöntem, Kaygı. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi 12, 2009.
• Dieter, Misgeld. “Gadamer’in Hermeneutiği Üzerine”, Hermeneutik ve Hümaniter Disiplinler. Çev. ve der. Hüsamettin Arslan. İstanbul: Paradigma Yay., 2002.
• Dilthey, Wilhelm. Hermeneutik ve Tin Bilimleri. Çev. Doğan Özlem. İstanbul: Paradigma Yay., 1999.
• Dursun, Yücel. Gadamer’in Hakikat Anlayışının İki Kaynağı ve Hermeneutik’in Görevi. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 21/1, 2004.
• Ertürk, Ramazan. Gadamer’in Felsefî Hermeneutiğinde ‘Ön Yargı’ Kavramı ve Düşündürdükleri, Felsefe Dünyası, Türk Felsefe Derneği Yayını. 38, 2003.
• G. Skirbekk, N. Gilje. Antik Yunan’dan Modern Döneme Felsefe Tarihi. Çev. Emrah Akbaş, Şule Mutlu. İstanbul: Kesit Yay., 2006.
• Gadamer, Hans Georg. Hakikat ve Yöntem Birinci Cilt. Çev. Hüsamettin Arslan, İsmail Yavuzcan. İstanbul: Paradigma Yay., 2008.
• Gadamer, Hans Georg. “Hermeneutik”, Hermeneutik Üzerine Yazılar. Çev. ve der. Doğan Özlem. İstanbul: İnkılâp Yay., 2003.
• Gadamer, Hans Georg. “Hermeneutik Refleksiyonun Kapsamı ve Fonksiyonu” Retorik, Hermeneutik ve Sosyal Bilimler, İnsan Bilimlerinde Retoriğe Dönüş. Çev. ve der. Hüsamettin Arslan. İstanbul: Paradigma Yay., 2002.
• Gadamer, Hans Georg. “Hermeneutik Problemin Evrenselliği”, Hermeneutik ve Hümaniter Disiplinler. Çev. ve der. Hüsamettin Arslan. İstanbul: Paradigma Yay., 2002.
• Göka, Erol, Abdullah Topçuoğlu, Yasin Aktay. Önce Söz Vardı, Yorumsamacılık Üzerine Bir Deneme. Ankara: Vadi Yay., 1999.
• Hekman, Susan. Bilgi Sosyolojisi ve Hermeneutik, Mannheim, Gadamer, Foulcault ve Derrida. Çev. Hüsamettin Arslan- Bekir Balkız. İstanbul: Paradigma Yay., 1999.
• Inwood, Michael. “Hermeneutics”. Concise Routledge Encyclopedia of Philosophy. London and New York: Routledge, 2000.
• İsbir, Erdal. Provokatif Bir Düşünür Olarak H. G. Gadamer, Kaygı. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi 21, 2013.
• Mclean, G. F. “Yaşayan Düşünce Olarak Gelenek: Hans Georg Gadamer.” Çev. Hafsa Fidan. Bilimname VI, 2004.
• Ormiston, Gayle L. Alan D. Schrift. “Hermeneutiğe Giriş”, Hermeneutik ve Hümaniter Disiplinler. Çev. ve der. Hüsamettin Arslan. İstanbul: Paradigma Yay., 2002.
• Özcan, Zeki. Teolojik Hermenötik. İstanbul: Alfa Yay., 1998.
• Palmer, Richard E. Hermenötik. Çev. İbrahim Görener. İstanbul: Anka Yay., 2002.
• Taşçıer, Feysel. “Gadamer’in Diyalektik Hermeneutiği.” Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 2, 2017.
• Tatar, Burhanetttin. “Hans- Georg Gadamer ve Hakikat ve Yöntem (Wahrheit und Methode) Adlı Eseri.” Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 12-13, 2001.
• Tatar, Burhanetttin. Felsefî Hermenötik ve Yazarın Niyeti, Gadamer versus Hirsch, Ankara: Vadi Yay., 1999.
• Topakkaya, Arslan. Felsefî Hermeneutik. Süleyman Demirel Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi 4, 2007.
• Wachterhauser, Brice R. “Söylediğimiz Şey olmamız Gerekir mi? İnsan Bilimlerinde Hakikat Üzerine Gadamer”, Hermeneutik ve Hümaniter Disiplinler. Çev. ve der. Hüsamettin Arslan. İstanbul: Paradigma Yay., 2002.
• Wright, Kathleen. “Gadamer”. Concise Routledge Encyclopedia of Philosophy. London and New York: Routledge, 2000.