Engelli Çocuk Sahibi Olan Ebeveynlerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının İncelenmesi

Yıl 2017, Cilt: 9 Sayı: 3, 188 - 195, 22.09.2017

Ayşe Mıdık Özpak Oğuz Tekin İsmail Arslan Burcu Gürhan Murat Sinan Özdaş Mustafa Çelik Osman Özcan Arıman Murat Evmez İzzet Fidancı

https://doi.org/10.18521/ktd.320134

Cited By: 2

Öz

Amaç: Engelli çocuk sahibi ebeveynlerin
diğer ebeveynlerden farklı birçok sorumlulukları ve problemleri mevcuttur.
Çalışmamızın amacı tüm bu güçlüklerle mücadele sırasında kişilerin sağlıklı
yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesidir.

Gereç ve Yöntem: Çalışma 15 Nisan 2016-15
Haziran 2016 tarihleri arasında Ankara Yenimahalle ilçesinde bulunan bir Özel
Eğitim Merkezinde ve S.B. Ankara Eğitim Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği
Polikliniklerinde yürütüldü. Çalışmamıza katılmayı kabul eden 120 engelli çocuk
sahibi birey dahil edildi. Katılımcılara “Sosyodemografik Soruları” ve “Sağlıklı
Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeğini” (SYBDÖ) içeren anket uygulandı. Verilerin
analizi SPSS 16.00 istatistik programı ile yapıldı.

Bulgular: Çalışmaya 59 (%49,2)
erkek ve 61 (%50,8) kadın olmak üzere yaşları 26-70 aralığında olan 120 ebeveyn
dahil edildi. Katılımcılar “Engelli Çocuğu Olan” 60 (%50) ve “Engelli Çocuğu Olmayan”
(kontrol) 60 (%50)  olarak 2 gruba
ayrıldı. Yaptığımız çalışmanın sonucunda “Engelli Çocuk Sahibi Olma” ile “Sigara
İçimi”, “Meslek” ve SYBDÖ’nin “Manevi Gelişim Faktörü” arasında anlamlı
ilişkiler bulduk. SYBDÖ’nin alt faktörlerinden olan “Manevi Gelişim Faktörü’nün”
skoru engelli çocuğu olan ebeveynlerde daha yüksek bulundu. Katılımcıların
“Engelli Çocuk Sahibi Olma” ile “Sigara İçme” durumları arasında negatif ilişki
olduğu saptandı. Çalışmamızda “Engelli Çocuk Sahibi Olma” ile ebeveynin yaptığı
“Meslek” arasında ilişki saptandı. Katılımcılar arasında “En Düşük” oranda
engelli çocuk sahibi olan meslek grubu “Sağlıkçılar” iken, “En Yüksek” oranı “Ev
Hanımları” oluşturdu.

Sonuç: Engelli çocuk sahibi olmak
ebeveynlere oldukça fazla sorumluluk ve stres yüklemektedir. Bu grup hastaların,
birinci basamak sağlık çalışanları tarafından ruhsal ve fiziksel açıdan
kapsamlı değerlendirilmesi gereklidir. 

Anahtar Kelimeler

SYBDÖ, Engelli Çocuk Sahibi Ebeveyn, Manevi Gelişim

Investıgatıon Of Healthy Lıvıng Behavıors Of Parents Wıth Dısabled Chıldren

Öz

Aim: Parents with disabled kids have
plenty of different responsibiliries and problems. The aim of this study is
healthy living style behaviour assessment of the indivuduals during struggling
this challenges.

Method and Materials: This study was
carried out in both a special education center located in Yenimahalle, Ankara
and Familiy Health Clinic in Ankara Teaching Hospital, belong to Ministry of
Health between April 15 and June 15, 2016. For this aim, 120 disabled kids’
persons were included into the study. A survey including sociademographic
questions and Healthy Life Behaviours Scale (HLBS) was applied to the
participants. Data were analyzed by statistical program SPSS 16.00.

Findings:
In this study, a total of 120 parents
including 59 male (49.2%) and 61
female (50.8%) between 26 and 70 ages were included. The participants were
categorized into 2 groups which are having disabled kid 60 (50%) and having
non-disabled kid (control) 60 (50%). As a result of this study, several
significant relationships were found between having a disabled kid and smoking,
job, and spiritual developmental factor of HLBS.

Score of spiritual developmental factor which
is a sub-factor of HLBS was
found to be higher in disabled kids’ parents.

A negative correlation was found between the
participants having disabled kids and smoking. An association was found in this
study with having a disabled kid and the job of the parent. Among the
participants, health professionals had the least number of disabled kid and
housewives had the highest number of disabled kids.

Results: Having a disabled kid causes additional responsibilities
and stress burdens on the parents. Patients in this group must be checked
psychologically and physically by health workers at the curtail step. 

Anahtar Kelimeler

HLBS, Parent with disabled kid, Spiritual development

Kaynakça

• 1. World Health Organization. Concept note: World report on disability and rehabilitation. Pub. Data 2009. www.who.int/disabilities/publications/ dar_world_report_concept_note.pdf (Erişim:25.06.2016) 2. Demir Ö, Aksoy M. Türkiye Özürlüler Araştırması. Devlet İstatistik Enstitüsü.2. Basım. Ankara, 2002:s.5. 3. Acar M. Zihinsel ve fiziksel özürlü çocuğa sahip anne ve babaların yaşam doyumu ve umutsuzluk düzeylerinin incelenmesi, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya, 2009. 4. Pelchat D, Lefebvre H, Proulx M, Reidy M. [Parents' satisfaction at the birth of a handicapped child following a family intervention]. Rech Soins Infirm (69):65-79, 2002. 5. Magana S, Seltzer M, Krauss M. Cultural Context of Care Giving: Differences in Depression Between Puerto Rican and Non-Latina White Mothers of Adult With Mental Retardation. Mental Retardation 2004;42 (1):s.1-11. 6. Walker SN, Hill-Polerecky DM. Psychometric evaluation of the health promoting lifestyle profile II. Unpublished manuscript, University of Nebraska Medical Center, 1996. http://app1.unmc.edu/Nursing/conweb/HPLPII_ Abstract_Dimensions.pdf (Erişim tarihi:15.05.2016) 7. Bahar Z, Beşer A, Gördes N, Ersin F, Kıssal A. Sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeği II’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Cumhuriyet Univ Hemsire YO Derg 2008; 12(1):1-12. 8. Walsh CL. Coping with Their Handicapped Child in Orthadox Jewish Families http//:www.search.epnet.com.//.(Erişim Tarihi:11.05.2016) 9. Tekinarslan İÇ. Zihinsel. Özel Eğitime Gereksinimi Olan Öğrenciler ve Özel Eğitim. Pegem Akademi 2010:135-164. 10. Canpolat M. Grup rehberliği programının Zihinsel Yetersizliği Olan Çocuğa Sahip Annelerin Stres Düzeylerine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya, 2012.