The Factors Those Affect the Individual Education Demand for Vocational High Schools for Girls: Sample of Kastamonu

Yıl 2011, Cilt: 3 Sayı: 3, 453 - 483, 01.04.2011

Hüseyin Yolcu

Öz

Background: Education demand is defined as the possibility to continue to a formal or informal education institution about a particular subject, at a particular age and at a particular level. The education demand has two particular demands and the first one is individual education demand and the second one is manpower demand. The individual education demand is defined as the person's possibility to continue to a formal or informal education institutions. The second resource of education demand is the manpower demand which arises from the requirements of the economy.Manufacturing sub – sectors which are in the market of labor indicate the requirement for a certain number of manpower that is highly qualified with certain knowledge, skills and attitudes. It is possible to deal with the factors that affect the person's education demand in a few titles. First of these is the individual effect. The second one is environmental effect. The third one is institutional effect. The forth one is socio-economic factor. In Turkey in 2009-2010 academic year, 325.034 students (44.581 boys and 280.453 girls) continue to education institutions those are connected to the General Directorate of Technical Education of Girl (Ministry of Education [MEB], 2000). 207.842 of these students study at Vocational High School for Girls. 10.218 of these students are boys and 197.624 of them are girls (http://ktogm.meb.gov.tr). Except the boys, about 71% of girls who study within the General Directorate of Technical Education of Girls are the students who study at vocational high schools for girls. Method: The aim of this study is to present the factors that affect the individual education demand for vocational high schools for girls. As the study aims to describe the present situation, scanning model is used. The study field of the research consists of schoolgirls who study at vocational high schools for girls in the province of Kastamonu. Except from the city centre of Kastamonu, a study group is created from the girls who study at vocational high school for girls in towns Taşköprü, İnebolu and Tosya. For this reason, it is aimed to reach the whole study field instead of taking a sample. Also collecting tool is applied to 266 (% 91,4) vocational high school girls from 291 students those take part in the study. So the study is turned to a sample as the whole study field couldn't be reached. In the study, five Likert type scale that is developed by Altunsaray (2000) in order to present the factors that affect the demand for Religious High Schools is used with permission. Descriptive statistics, ANOVA, T-test, Kruskal Wallis H test, and Mann-Whitney U testi are used for the analyses. Findings: On the individual education demand of the students for vocational high school for girls, the items those have the highest averages are; “my personal decision” (?=3,70), “in order to have a job” (?=3,65) , “the benefits of graduating from this school on my future” (?= 3,55) and “it gives the Bireysel Eğitim İstemini Etkileyen Etkenler possibility to both study and work” (?=3,55). In qualitative, the students ideas about these four items are I agree ‘a lot'. On the individual education demand of the students for vocational high school for girls , the items those have the lowest averages are “the students who study at this school get financial and social support” (?=1,33) , “the preferences of my previous teachers” (?=1,47), “it is very near to place where I live” (?=1,57). In qualitative, the students' idea about these four items is ‘none'. The dimension which has the highest average among the factors those affect the students' individual education demand for vocational high schools for girls is “personal effect” (?=3,53). The level of students' participation to this dimension is I agree ‘a lot' in qualitative. The other dimensions following the stated dimensions are; “the qualities of school” (?=2,15), and “environmental effect” (?=1,74). In qualitative, the students' idea about these dimensions is ‘none'. According to the Kruskal Wallis H Test, T test and One Way ANOVA Test, students' ideas about the factors those affect the individual education demand for vocational high schools for girls don't show a meaningful distinction in any dimension of the scale about the subjects like age, accommodation, number of people being lived together, mother's job, father's job and the education status of father. Except from these, section that the student studies at school, mother's job status, father's job status and average monthly income level of the family have some basic effects on the scale's dimensions like ‘qualities of school' and ‘environmental effect'. Results and implications: The first factors that affect the individual education demand for vocational high schools for girls are students' personal decisions. When the most effective dimension of the scale is ‘personal effect' dimension, it is followed by the dimensions ‘qualities of school' and ‘environmental effect'.According to the students' ideas about the factors those affect the individual education demand for vocational high schools for girls, age, accommodation, number of people being lived together, mother' s job, Father's job and mother's education status are not effective. Except this, it is understood that the section in which the student studies, mother's job status, father's job status and the average monthly income of the family make a meaningful difference on the scale's dimensions ‘qualities of school', ‘personal effect' and ‘environmental effect.' It is possible to make these following suggestions based on the results and implications of the study; 1. Some researches those show what the labor market expect from the students who graduate from vocational high schools for girls must be done. Based on these researches, it will be possible to make changes on the curriculum of vocational high schools for girls. So these schools will be more employment and marketing oriented. 2. When this research is examined, it is seen that it is a quantitative study. Based on this information, a study can be done about the ideas, feelings and perceptions of people who take part in this study. Both male and female students study at vocational high schools for girls. It may be presented whether it makes any difference about the individual education demand for these schools in terms of the social perception of gender roles.

Anahtar Kelimeler

vocational high school for girls , education demand , individual

Kız Meslek Liselerine Olan Bireysel Eğitim İstemini Etkileyen Etkenler: Kastamonu İli Örneği

Öz

Kız meslek liselerine olan bireysel eğitim istemini ortaya koymayı amaçlayan bu araştırma tarama modelindedir. Araştırmanın çalışma evrenini Kastamonu'da il merkezi ve ilçelerinde bulunan toplam dört kız meslek lisesinde öğrenim gören 291 kız öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Altunsaray'ın (2000) geliştirdiği ve bireysel eğitim istemini üç boyutta (okulun özellikleri, kişisel etki ve çevresel etki) ölçen 22 maddeden oluşan ölçek kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, ANOVA, t testi, Kruskal Wallis H testi ve Mann-Whitney U testi kullanılmıştır. Öğrencilerin, kız meslek liselerine olan bireysel eğitim istemleri üzerinde kendi kişisel kararlarının yanı sıra bu okulu bitirdiklerinde meslek sahibi olacak olmaları, gelecek yaşantılarında elde edecekleri yararlar ve hem çalışıp hem okuma olanağına sahip olmaları en fazla etkiye sahiptir. Öğrenim görülen bölüm, anne iş durumu, baba iş durumu ölçeğin yalnızca okulun özellikleri boyutunda; baba öğrenim durumu okulun özellikleri ve çevresel etki boyutunda; ailenin gelir düzeyinin okulun özellikleri ve kişisel etki boyutlarında etkilerinin anlamlı olduğu ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

kız meslek lisesi , eğitim istemi , bireysel eğitim istemi

Kaynakça

• Acemoğlu, D., & Pischke, J. Steffen (2000). Changes in the wage structure, family income and childeren’s education. NBER Working Paper Series No. 7986.
• Aksan, H. (1989). Ortaöğretimde talebin belirleyicileri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Türkiye.
• Aktaş, Y. (1994). Çalışan anne ve çocuğu. Yaşadıkça Eğitim, (36), 7-11.
• Altunsaray, M. (2000). İmam hatip liselerine talebi etkileyen etmenler (Ankara ili örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Atalay, B., Kontaş, M., Beyazıt, S. ve Madenoğlu, K. (1992). Türk aile yapısı. Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı Yayın No: 2013.
• Bakış, O., Levent, H., İnsel, A. ve Polat, S. (2009). Eğitimde reform girişimi: Türkiye’de eğitime erişimin belirleyicileri. İstanbul: Sabancı Üniversitesi Yayını.
• Balcı, A. (1995). Sosyal bilimlerde araştırma. Ankara: 72 TDFO Bilgisayar Yayın L.T.D.
• Barutçu, P. (1996). Ticaret ve turizm meslek liselerine olan bireysel talebinin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Bener, Ö. (2009). Annelerin kız çocuklarının eğitimi konusundaki görüşleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2), 44-59.
• Bingöl, M. (2004). Mesleki ve teknik orta öğretim kurumlarının tekstil eğitimi bölümlerine olan talebi etkileyen etkenler (Ankara ili örneği) (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: PEGEM.
• Çakar, S. (2000). Ortaöğretim tercihlerini etkileyen etkenlerin belirlenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Doğan, H. (1983). Mesleki ve teknik eğitimin ilkeleri ve gelişmesi, Mesleki ve Teknik Eğitim Sempozyumu, 28-29 Nisan 1983 (ss. 7-11). Ankara: Sevinç.
• Erden, M. (2007). Eğitim bilimine giriş. Ankara: Arkadaş.
• European Commission Report (2005). Private household spending on education ve training final project report. Available from http://ec.europa.eu/education/pdf/doc274_en.pdf adresinden 17/ 09/ 2010 tarihinde alındı.
• Furlong, A. (1993). Schooling for jobs. Printed and Bound in Great Britain by Athenaeum Press Ltd, Newcastle upon Tyne.
• Gürler, K. Özlem, Turgutlu, T., Kırcı, N. ve Üçdoğruk, Ş. (2007), Türkiye’de eğitim talebinin belirleyicileri. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 44(512), 89-101.
• Gürol, A. (2002). Kız meslek liselerinin işlevlerinin yerine getirme düzeyi (Elazığ ili örneği). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 287-297.
• Härnqvist, K. (1987). Social demand models. In G. Psacharopoulos (Ed.). Economics of education research and studies (pp. 356-363). Oxford: Pergamon Press.
• Kastamonu İl Milli Eğitim Müdürlüğü (2010). Sayısal veriler 2010. Kastamonu: İl Milli Eğitim Müdürlüğü İstatistik Şubesi Yayını.
• Kurnaz, K. (1996). Açık yükseköğretime olan bireysel talebini etkileyen etmenlerin incelenmesi (Ankara örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Lauer, C. (2004). Education, gender and earnings in France and Germany: Level and dispersion effects, ZEW Discussion Paper No. 04-54, Mannheim.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) (2010). Milli eğitim örgün eğitim istatistikleri 2009- 2010. Ankara: Yayımlar Dairesi Başkanlığı.
• Mutaf, Ş. (1995). Endüstri meslek, teknik Anadolu meslek, Anadolu teknik liselerine olan eğitim talebini etkileyen etkenlerin belirlenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Ono, H. (2004). College quality and earnings in the Japanese labor market. Industrial Relations, 43(3), 595-617.
• Pucel, J. David. (1972). The individual and his choise of occupation. In Alfred H. Krebs (Ed.) The individual and his education. (pp. 43-51). Printed in United States of America.
• Sarıkaya, M. (1998). Öğrencilerin endüstri meslek liselerine olan istemini etkileyen etkenler (Ankara örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Sarpkaya, R. (2010). Üniversiteye girişte bireysel eğitim istemini etkileyen etmenler: Adnan Menderes Üniversitesi örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(1), 449-488.
• Serin, N. (1979). Eğitim ekonomisi. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
• Sönmez, A. (2001). Doğu Asya mucizesi ve bunalımı: Türkiye için dersler. İstanbul: Bilgi Üniversitesi.
• Tessaring, M. (1998). Training for a changing society: A report on current vocational education and training research in Europe. Thessaloniki: European Centre for the Development of Vocational Training.
• Tansel, A. (1998). Determinants of school attainment of boys and girls in Turkey. Economic Growth Center Yale University Center Discussion Paper No: 789.
• Taymaz, H. (1983) Mesleki ve teknik eğitim sistemi ve örgütlenmesi. Mesleki ve Teknik Eğitim Sempozyumu, 28-29 Nisan 1983 (ss. 100-107). Ankara: Sevinç.
• Tomul, E. (2008). Türkiye’de ailenin sosyo-ekonomik özelliklerinin eğitime katılım üzerinde göreli etkisi. Eğitim Araştırmaları Dergisi, (30), 53-168.
• Tek. A. Dönmez. (2006). Sanayi toplumu sonrası Türkiye’de mesleki eğitim ve kız meslek liseleri (Adapazarı kız meslek lisesi örneği) (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi, Türkiye.
• Tomul, E. (2007). Türkiye’de eğitime katılım üzerinde gelirin etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(22), 22-131.
• Tural, N. (1994). Eğitim istemi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 27(2), 781-792.
• Tural, N. (1998). Öğrencilerin ortaöğretimden beklediği yararlar ve bireysel öğrenimin maliyeti. İçinde M. Hesapçıoğlu ve H. Taymaz (Edit.).Türkiye’de Eğitim Yönetimi (ss. 245-259). İstanbul: Kültür Koleji Eğitim Vakfı Yayınları.
• Türkiş Haber Bülteni, 27 Aralık 2010.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) (2006). Türkiye eğitim harcamaları araştırması 2002. Ankara: Türkiye İstatistik Kurumu Matbaası.
• Ünal, L. Işıl. (1996). Eğitim ve yetiştirme ekonomisi. Ankara: Epar.
• Web: http://ktogm.meb.gov.tr/istatistikler.asp adresinden 16/10/2010 tarihinde alındı.
• Web: http://muhasebetr.com/2010-asgari-ucret/ adresinden 20/01/2011 tarihinde alındı.
• Yazçayır, N. (1998). Kız meslek lisesi eğitim programlarının istihdam açısından değerlendirilmesi (Ankara örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Yumuşak, Güran İ. (2004). Gelişmekte olan ülkeler ve Türkiye açısından kadın eğitiminin ekonomik ve sosyal boyutu üzerine bir değerlendirme, Disiplinlerarası Kadın Sempozyumu, 1-4 Mart 2004 (ss. 291-301). İstanbul: Yeditepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Yayını.
• Zobar, A. (2006). Ailelerin ve öğrencilerin lise seçimlerini etkileyen faktörler (Ankara ili Çankaya ilçesi örneği) (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.