A Comparison On Al Farabi's Happiness Ethics Between Aristotle's Happiness Definition

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 2, 469 - 480, 31.07.2018

Nurefşan Bulut Uslu

Öz

Happiness is the most precious aim for humanity
both in this world and in the rest of the world. But many people look for ways
to be happy by starting from their own definition of happiness instead of
thinking about what happiness might actually be. He thinks he reaches for the
purpose of reaching these roads or he thinks he will be unhappy if he can not
reach these roads. However, this happiness reaches without thinking about what
happiness may actually be. Happiness for the thinkers of the East and West
world is always the ultimate goal as well as being a complementary element in
their own philosophical systems. We will look at Aristotle, one of the main
thinkers of western thought history, and where the Muslim philosopher Fârâbî
systematized and blended Islamic thought of eastern civilization into the
definition of happiness and the happiness in its holistic philosophical system.
Then we will compare Al-Farabi's definition of metaphysical happiness with the
definition of Aristotle by comparing happiness with western (Aristotle)
definition and Al-Farabi’s view of happiness, which laid the foundation of
Aristotle's philosophy.

Anahtar Kelimeler

Al Farabi, Aristotle, morality, happiness, reconciliation

FARABÎ VE ARİSTOTELES’TE MUTLULUK AHLÂKI

Öz

Mutluluk, insanoğlu için hem bu dünyada hem diğer dünyada ulaşılması istenen en değerli hedeftir. Birçok insan mutluluğun aslında ne olabileceği hakkında düşünmek yerine kendi düşüncesindeki mutluluk tanımından yola çıkarak mutlu olmanın yollarını arar. Bu yollara erişince amacına ulaştığını düşünmektedir veya bu yollara ulaşamayınca mutsuz olacağını zanneder. Oysa mutluluğun gerçekte ne olabileceği hakkında düşünmeksizin bu zanna ulaşır. Biz bu makalede, düşünce tarihinin temel düşünürlerinden Aristoteles ve İslâm düşüncesini felsefe ile buluşturup harmanlayan Farabî’nin mutluluk anlayışını inceleyeceğiz. Farabî’nin tüm felsefî sistemi içerisinde mutluluğu nereye yerleştirdiğine bakacağız. Ardından Aristoteles’in mutluluk tanımını inceleyip Aristoteles’i felsefesinin temeline koyan Farabî’nin mutluluk görüşü ile karşılaştıracağız. Böylelikle Farabî’nin felsefesindeki metafizik kaynaklı mutluluğun Aristoteles’in mutluluk tanımlaması ile ne şekilde uzlaştığını göreceğiz.

Anahtar Kelimeler

Aristoteles, Farabî, Ahlâk, Mutluluk, Uzlaştırma

Kaynakça

• Adamson P, ve Taylor R. C., (2008). Druart, T. E., Metafizi,. İslam Felsefesine Giriş, (Çev: Kaya M. C.). İstanbul: Küre Yayınları.
• Aristoteles., (1995). Retorik, (Çev: M. H. Doğan). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Aristoteles., (1999). Eudemos'a Etik, (Çev: S.Babür) Ankara: Dost Kitabevi.
• Aristoteles., (2010). Metafizik, (Çev: A. Arslan). İstanbul: Sosyal Yayıncılık.
• Aristoteles., (2010). Politika, (Çev: M. Tuncay). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Aristoteles., (2014). Nikomakhos'a Etik, (Çev: Z. Özcan). Ankara: Sentez Yayınları.
• Arslan, A., (2006). İlkçağ Felsefe Tarihi 2. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Arslan, A., (2007). İlkçağ Felsefe Tarihi 3. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Ateş, A., (1950). Farabî Tetkikleri. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
• Aydınlı, Y., (2004). Farabî’nin Bilgi Anlayışına Genel Bir Bakış. Bilimname Dergisi, 4 (1), 5-16.
• Aydınlı, Y., (2016). Farabî’nin Kitâbu Îsâgûcî Ey El-Medhal adlı Eseri. Diyanet İlmî Dergisi, 52 (1).
• Aydınlı, Y., (2008). Farabî. İstanbul: İSAM Yayınları.
• Bayrakdar, M., İslam Felsefesine Giriş. Ankara: AÜİF Yayınları.
• Bayraklı, B., (2016). Farabî'de Devlet Felsefesi. İstanbul: Düşün Yayıncılık.
• Bircan, H. H., (2008). İslam Felsefesine Giriş. İstanbul: Ensar Neşriyat.
• Bolay, S. H., (2005). Aristoteles Metafiziği ile Gazzalî Metafiziğinin Karşılaştırılması. Ankara: MEB Yayınları.
• Bolay, S. H., (2009). Felsefe Doktrinleri ve Terimleri Sözlüğü. Ankara: Nobel Yayınları.
• Butterworth, C. E., Adamson P. ve Taylor R. C. (2008). İslam Felsefesine Giriş, (Çev: M. C. Kaya). İstanbul: Küre Yayınları.
• Cevizci, A., (1999). Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yayıncılık.
• Corbin H., (2010). İslam Felsefesi Tarihi Cilt 1, (Çev: H. Hatemi). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Çilingir, L., (2003). Ahlâk Felsefesine Giriş. Ankara: Elis Yayınları.
• Fahri, M., (1987). İslam Felsefesi Tarihi, (Çev: K. Turhan). İstanbul: İklim Yayınları.
• Farabî., (1974). Mutluluğu Kazanma, Eflâtun Felsefesi-Aristoteles Felsefesi, (Çev: H. Atay). Ankara: AÜİF Yayınları.
• Farabî., (1985). Eflâtun Kanunlarının Özeti, (Çev: F. Olguner). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Farabî., (1990). Şeriât'it Ul-Yakîn, (Çev: M. Türker Küyel). Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
• Farabî., (2008). Harfler Kitabı (Kitâbu'l-Hurûf), (Çev: Ö. Türker). İstanbul: Litera Yayıncılık.
• Farabî., (2011). İdeal Devlet (El-Medinetü'l-Fâzıla), (Çev: A. Arslan). Ankara: Divan Yayınları.
• Farabî., (2011). İlimlerin Sayımı (İhsâu’l-Ulûm), (Çev: A. Arslan). Ankara: Divan Yayınları.
• Farabî., (2012). Mutluluğun Kazanılması, (Çev: A. Arslan). Ankara: Divan Yayınları.
• Farabî.,(2012). Kitabu'l-Burhân, (Çev: Ö. Türker-Ö. Mahir Alper). İstanbul: Klasik Yayınları.
• Gökberk, M., (1999). Felsefe Tarihi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Hammond, R., (2001). Farabî Felsefesi ve Ortaçağ Düşüncesine Etkisi, (Çev: G. Küken – U. Nutku). İstanbul: Alfa Yayınları.
• Hançerlioğlu, O., (2006). Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Kaya, M., (2010). İslam Filozoflarından Felsefe Metinleri. İstanbul: Klasik Yayınları.
• Kılıç. C., (2015). İslam Felsefesi Tarihi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Korkut, Ş., (2012). Meşşâî Geleneğin Kurucu Filozofu: Farabî. İçinde B. A. Çetinkaya (Edt.), İslam Felsefesi Tarihi. Ankara: Grafiker yayınları.
• Korkut, Ş., (2015). Farabî'nin Siyaset Felsefesi. Ankara: Atlas Yayınları.
• Laertios, D., (2007). Ünlü Filozofların Yaşamları ve Öğretileri, (Çev: C. Şentuna). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Leaman, O. ve Nasr, S. H., (2007). İslam Felsefesi Tarihi, (Çev: H. T. Başoğlu-Ş. Öçal). İstanbul: Açılım Kitap.
• Mahdi, M., (1962). AlFarabî's Philosophy of Plato and Aristotelestle. New York: The Free Press of Glencoe.
• Netton, I. R., (2005). Farabî ve Okulu, (Çev: M. Vural). Ankara: Elis Yayınları.
• Öçal, Ş., (1998). Farabî: Dinin Felsefeleştirilmesi Ya da Erdemli Şehir’de Vahyin Rasyonel Savunusu. Kırıkkale Üniversitesi SBE Bilim Yol Dergisi, (1).
• Öçal, Ş., (2013). Varlığın Halleri: Farabî’ye Göre ‘Varlık’ın Ontolojik, Dilsel ve Mantıksal Anlamları. Felsefe Dünyası, 57 (1).
• Özcan, E.S., (2006). Doğunun Öğretmeni Farabî. İstanbul: Ötüken Yayınları.
• Özcan, H., (2005). Farabî'nin İki Eseri (Fusûlü'l-Medenî, Tenbîh Alâ Sebîli's-sa'âde). İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları.
• Özgen, M. K., (1997). Farabi’de Mutluluk ve Ahlâk İlişkisi. İstanbul: İnsan Yayınları.
• Özgen, M. K., (2007). Mutluluk Problemi. İstanbul: Artus Yayınları.
• Platon., (2014). Şölen, (Çev: Çoraklı E.). İstanbul: Alfa Yayınları.
• Platon., (2001). Timaios, (Çev: E. Güney – L. Ay). Ankara: MEB Yayınları.
• Ross, W. D., (2014). Aristoteles, (Çev: A. Arslan). Ankara: Kabalcı Yayınları.
• Soccio, D.J., (2010). Felsefeye Giriş Hikmetin Yapıtaşları, (Çev: K. K. Karataş). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Şerif, M. M., (2000). Klasik İslam Filozofları Ve Düşünceleri. İstanbul: İnsan Yayınları.
• Taylan, N., (1997). İslam Düşüncesinde Din Felsefeleri. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları.
• Topdemir, H. G., (2010). Farabî. İstanbul: Say Yayınları.
• Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (1995). cilt: 12.
• Yıldırım, C., (2004). Ansiklopedik Çağdaş Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Doruk Yayınları.