Şiddet Görmüş Kadınlarda Örseleyici Stres Tepkileri Ve Yönetici Zihinsel İşlevler

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 2, 11 - 14, 31.05.2016

Betül Dursun Mustafa Yıldız

https://doi.org/10.30934/kusbed.358568

Cited By: 1

Öz

Amaç: İnsan kaynaklı şiddete maruz kalan bireylerde Örselenme Sonrası Stres Bozukluğu (ÖSSB) gelişebilmektedir. ÖSSB gelişimiyle ilişkilendirilen bazı etmenler de vardır. Bu çalışmada yönetici zihinsel işlevler, psikiyatrik tedavi öyküsü, depresyon belirti düzeyi, yaş, eğitim düzeyi, medeni durum, olay üzerinden geçen süre gibi etkenler ile örselenme sonrası stres bozukluğu arasındaki ilişki incelendi.

Yöntem: Araştırmaya Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına bağlı Kadın Konukevlerinde kalmakta olan 48 gönüllü kadın alındı. Katılımcılara Wiskonsin Kart Eşleme Testi (WKET), Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ) ve Travma Sonrası Stres Tepkileri Ölçeği (TSSTÖ) uygulandı. Ölçek puanları arasındaki bağıntı ve nüfus özellikleri ile arasındaki ilişki incelendi.

Bulgular: Fiziksel ya da cinsel şiddet görmüş kadın katılımcıların WKET başarımları ile TSSTÖ düzeyleri arasında anlamlı bir bağıntı bulunmadı. TSSTÖ puanları ile depresyon arasında pozitif bağıntı, örseleyici olay üzerinden geçen süre ile TSSTÖ’nden alınan puanlar arasında negatif bağıntı, eğitim düzeyleri ile bazı WKET maddeleri arasında pozitif ve negatif bağıntı saptandı. Geçmişte psikiyatrik tedavi görme ile WKET perseveratif hata yüzdesi arasında anlamlı bir ilişki saptandı.

Sonuç: Bu çalışmada örseleyici stres tepkileri ile yürütücü işlevsellik puanları arasında anlamlı bir ilişki yok gibi görünüyor. Ancak bu durum süreğenleşmiş ÖSSB olgularında çalışılarak test edilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Yönetici zihinsel işlevler, örselenme sonrası stres bozukluğu, wisconsin kart eşleme testi, depresyon

Traumatic Stress Reactions And Executive Functions In Women Exposed To Violence

Öz

Objective: Post Traumatic Stress Disorder (PTSD) can develop in people who are exposed to human-driven violence. There are some factors related to PTSD development. In this study it’s been investigated the relation between executive functions, history of psychiatric treatment, level of depressive symptoms, level of education, age, marital status, time passed after the traumatic event and posttraumatic stress disorder.

Methods: 48 volunteer women participated in this research living in the Women Guest-house of Family and Social Policies Ministry. Wisconsin Card Sorting Test (WCST), Beck Depression Inventory (BDI), and Post Traumatic Stress Reactions Scale (PTSRS) were used to measure clinical and executive functioning. It was evaluated the correlations and associations between scales and demographic characteristics.

Results: There was no correlation between WCST performance and severity of PTSRS in women exposed to sexual or physical violence. There was positive correlation between PTSRS and depression scores, and negative correlation between the time passed after the traumatic event and degree of stress reactions of PTSRS. There was also correlation between the level of education and some WCST scores. It was found a significant relationship between psychiatric treatment history and WCST perseverative fault percentage.

Conclusions: It seems that there is no relation between the traumatic stress reactions and executive functioning. But, this result should be tested on patients with chronic PTSD.

Anahtar Kelimeler

Executive function, posttraumatic stress disorder, wisconsin card sorting test, depression

Kaynakça

• Kavakcı Ö. Travma Sonrası Stres Bozukluğunun Etiyolojisi. Turkiye Klinikleri J Psychiatry-Special Topics. 2015;8(1):31-7. Stein MB, Kennedy C. Major depressive and post-traumatic stres disorder comorbidity in female victims of intimate partner violence. J AffectDisord. 2001; 66(2-3):133-138.
• WHO.Multi-country study on women’s health and domestic violence against women: Summary report of initial results on prevelance, health outcomes and women’s response. Geneva. World Health Organization. 2005.
• Akpınar O. Aile İçi Şiddete Maruz Kalan Kadınlarda Aile İçi Şiddetle Başa Çıkma Öz yeterliği. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2013; 4 (39), 24-36.
• Türkiye’de Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Araştırması. T.C Başbakanlık, Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Ankara, 2008.
• Türkiye’de Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Araştırması. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Elma Basım ve Matbaacılık, Ankara, 2015.
• Danckwerts A,Leathem J. Questioning the Link Between PTSD and Cognitive Dysfunction. Neuropsychology Review. 2003; 13( 4):221-235.
• Beck AT. Internal consistencies of the original and revised BDI, J Clin Psychol.1984; 40(6):1365-1367.
• Hisli N.Beck Depresyon Envanterinin Üniversite Öğrencileri İçin Geçerliği, Güvenirliği, Psikoloji Dergisi. 1989; 7(23):3-13.
• Foa EB, Cashman L, Jaycox L. et.al. The Validation of a Self-Report Measure of Posttraumatic Stres Disorder: The Posttraumatic DiagnosticScale. Psychol Assessment,1997; 9(4):445-451.
• Işıklı S. Travma Sonrası Stres Belirtileri Olan Bireylerde Olaya İlişkin Dikkat Yanlılığı, Ayrışma Düzeyi ve Çalışma Belleği Uzamı Arasındaki İlişkiler. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2006.
• Heaton RK, Chelune GJ, Talley JL. et.al. Wisconsin cardsorting test manual: Revised and expanded. Psycologica lAssesment Resources, Florida, 1993.
• Karakaş S, Başar E. Nöropsikolojik Testlerin Türk Örneklemi Üzerinde Değişik Yaş ve Eğitim Düzeylerine Göre Standardizasyonu. Kriz Dergisi,1999; 3:159-166.
• Kanagaratnam P,Asbjornsen AE. Executive deficits in chronic PTSD related topolitical violence .J Anxiety Disord, 2007; 21(4):510-525.
• Twamley EW, Allard CB, Thorp SR. et.al. Cognitive impairment and functioning in PTSD related to intimate partner violence. J Int Neuropsych Soc, 2009; 15:879-887.
• Karabekiroğlu A, Topçuoğlu V, Gönentür AG. et.al. İlk EpizodMajor Depresyon Ve Yineleyici Major Depresyon Grupları Arasında Yönetici İşlev Farklılıkları. Turk Psikiyatri Derg, 2010; 21(4):280-288.
• Yılmaz S, Sarısoy G, Şahin AR.ve diğ.Majör depresif bozukluk hastalarında nöbet sayısının remisyon sırasındaki nörobilişsel işlevlerle ilişkisi. Anadolu Psikiyatri Derg. 2013; 14(3):218-227.
• Gölge ZB, Yavuz MF, Korkut S. Yetişkin kadın mağdurlarda cinsel saldırı sonrası görülen ruhsal ve sosyal sorunlar. Adli Tıp Bülteni, 2013; 18(3):73-82.
• Danckwerts A,Leathem J. Questioningthe Link Between PTSD and Cognitive Dysfunction. Neuropsychol Rev. 2003; 13(4):221-235.
• Zalewski C, Thompson W, Gottesman I. Comparison of neuropsycholgical test performance in PTSD, generalized anxiety disorder, and control Vietnam veterans. Assessment,1994;(1):133-142.