HÜSEYİN RACİ EFENDİ’NİN İLCÂM-I HISÂM VE İLZÂM-I ‘AVÂM’I

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 4, 168 - 196, 27.10.2017

Bahir Selçuk Mesut Algül

https://doi.org/10.20322/littera.344338

Öz

Hüseyin Raci Efendi 19. yüzyılın ikinci yarısında
günümüzde Bulgaristan sınırları içerisinde yer alan Zağra’da
yaşamış ve o dönemin en büyük olaylarından biri olan 1877-1878 Osmanlı
Rus Savaşını (93
Harbini) bizzat müşahade etmiş bir şahıstır.
Hüseyin Raci Efendi, manzum ve mensur pek çok eser kaleme almasına rağmen eserlerinin çoğunu bastıramamıştır. Buna rağmen Tarihçe-i
Vak’a-i Zağra adlı eseri sayesinde döneminde çokça bilinen ve sevilen bir isim olmayı başarabilmiştir.

İlcâm-ı Hısâm,
Hüseyin Raci Efendi tarafından 1894’ten sonra Zağra’da kaleme alınmıştır.
Müellifin vakıf yöneticiliği yaptığı sırada kendisine yöneltilen
ithamlara cevap mahiyetinde kaleme aldığı bu eser, 124 beyitlik küçük bir
mesnevidir. İlzâm-ı Avam ise bu metnin devamı ve tamamlayıcısı niteliğinde aynı
vezin ve nazım şekliyle kaleme alınmış bir eserdir.

Çalışmamızda bu iki eserin çevriyazısı yapılmış, şekil ve muhteva özellikleri hakkında bilgi
verilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Hüseyin Raci Efendi, 93 Harbi, İlcâm-ı Hısâm, İlzâm-ı Avâm, çevriyazı, inceleme

Kaynakça

• Aka, Belde (2016). 93 Harbi’nde Yaşanan Göçün Edebiyata Yansıması: Hüseyin Râci Efendi’nin Hicretnâme’si. Amasya: Göç ve Kültür Sempozyumu s. 61 - 71.
• Düzdağ, M. Ertuğrul (hzl.) (2015). Hüseyin Raci Efendi, Zağra Müftüsünün Hatıraları: Tarihçe-i Vak’a-i Zağra. İstanbul: İz Yayıncılık.
• Uzun, Mustafa (1999) “Hüseyin Râci Efendi” DİA, C. 19, s. 10 – 12.
• Yenisoy, Hayriye Süleymanoğlu (2005). Edebiyatımızda Balkan Türklerinin Göç Kaderi. Ankara: Toplumsal Gelişim Derneği Yay.