Matematik Öğretmenlerinin Öğrencilerinin Üstbilişlerini Harekete Geçirmeye Yönelik Davranışlarının İncelenmesi İçin Gözlem Formunun Geliştirilmesi

Yıl 2017, Sayı: 41, 1 - 19, 13.04.2017

Avni Yıldız Bülent Güven

https://doi.org/10.21764/efd.12201

Cited By: 5

Öz

Öğrencilerin problem çözme sürecini etkileyen önemli faktörlerden biri sahip oldukları üstbiliştir. Yapılan araştırmalar, farklı uygulamalar yoluyla öğrencilerin üstbilişlerinin geliştirilebileceğini ve bu gelişimde matematik öğretmenlerine önemli sorumluluklar düştüğünü göstermektedir. Oysa öğretmenler sınıf ortamında bilinçli ya da bilinçsiz şekilde öğrencilerinin bazen bilişlerine bazen de üstbilişlerine yönelik uygulamalar yapmakta ve onların problem çözme becerilerini geliştirmeye çalışmaktadırlar. Bununla birlikte literatürde öğretmenlerin problem çözme süreçlerindeki faaliyetlerini ortaya koyan gözlem formları olmakla birlikte, doğrudan öğretmenlerin problem çözme ortamlarındaki faaliyetlerini üstbiliş yönünde inceleyen gözlem formları yer almamaktadır. Bu çalışma ile öğretmenlerin problem çözme ortamlarında, öğrencilerinin üstbilişlerini harekete geçirebilmek için ne gibi davranışlar sergilediklerini belirlemeye yönelik bir gözlem formunun geliştirilmesi amaçlanmıştır. Deneysel uygulamanın olmadığı bu araştırmada gözlem çizelgesinin geliştirilmesi sırasında uzman görüşleri doğrultusunda kuramsal formdan yararlanılmıştır. Böylece kapsam geçerlik oranları yardımı ile bu nitel süreç istatistiksel nicel bir sürece dönüşmüştür. Kapsam geçerlik oranlarının belirlenmesi sürecinde ise Lawshe tekniğinden yararlanılmıştır. Pilot çalışma sonrasında gözlem çizelgesine eklenen bazı davranışlar nedeniyle gözlem çizelgesinin son halini elde etmek için Lawshe tekniğinin beşinci adımından başlayarak adımlar tekrarlanmıştır. Böylece gözlem çizelgesinin son halinde 15 uzman için a=0,05 anlamlılık düzeyinde kapsam geçerlik oranlarının minimum değeri 0.49 olarak bulunmuştur.