ENGELLİ TURİZMİ: ANTALYA İLİNDEKİ DÖRT VE BEŞ YILDIZLI OTEL İŞLETMELERİNDE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2015, Cilt: 1 Sayı: 13, 15 - 42, 07.01.2016

Gülay Bulgan İlker Çarıkçı

Öz

Bu çalışma ile Türkiye’de en fazla engelli yatak kapasitesine sahip olan Antalya ilindeki dört ve beş yıldızlı otel işletmelerinde engelli turizmi araştırılmıştır. Araştırmada yönetici anketi ve engelli misafir anketi olmak üzere 2 ayrı anket uygulanmıştır. 326 otel işletmesi yöneticisi ve 232 engelli misafir uygulanan anket çalışmasına katılmıştır. 90 otel işletmesi yöneticisi ve bu otel işletmelerinde konaklayan 232 engelli misafirin görüşlerinin karşılaştırılması yapılmıştır. Böylelikle Türkiye’de engelli turistlere verilen hizmetlerin yeterlilik düzeylerinin ortaya çıkarılması hedeflenmiştir. Analizler sonucunda Türkiye’ye gelen engelli misafirlerin çoğunluğunun Alman ve Rus uyruklu olduğu, engel durumlarının fiziksel engel türünden çoğunlukla felç ve ortopedik olduğu, büyük çoğunluğunun tatil maksadıyla ve seyahat acentesi tavsiyesi ile Türkiye’ye geldikleri tespit edilmiştir. Otel işletmesi yöneticilerinin engelli turizm pazarına hizmet verme noktasında gerek donanımsal gerekse servis elemanları açısından kendilerini yetkin gördükleri belirlenmiştir. Ancak engelli misafir ve yönetici anketleri kıyaslandığında, yöneticilerin engelli misafirlere oranla daha olumlu bir tutum sergileyerek var olan eksiklikleri görmezden geldikleri anlaşılmaktadır. Araştırmadan elde edilen bir diğer önemli sonuç ise engelli misafirlerin Türkiye’ye yoğunlukla ilkbahar ve sonbahar aylarında geldiklerinin tespit edilmiş olmasıdır. 

Anahtar Kelimeler

Engelli, Engelli Turizmi, Otel İşletmesi, Yönetici, Antalya

HANDICAPPED TOURISM – A RESEARCH IN FOUR -STAR AND FIVE - STAR HOTELS OF ANTALYA

Öz

With this study, handicapped tourism in Turkey has been researched. The research has been carried out in four-star and five-star hotels of Antalya which have the maximum number of handicapped beds. In this research two different surveys (manager and handicapped guest surveys) have been conducted to the managers and handicapped guests. 326 hotel managers and 232 handicapped guests have attended to the surveys. Opinions of 90 hotel managers as well as 232 handicapped guests have been compared. Thus, it has been aimed to find out the services provided to disabled tourists proficiency levels in Turkey. As a result of analyses, it has been determined that the most of the handicapped guests are German and Russian, mostly who are physically handicapped as paralysis and orthopedic and most of them has come to our country for holiday with the suggestion of a travel agency. It has been identified that the hotel managers see themselves competent in terms of equipment and service personnels when they have given service to the handicapped tourism market. But when the handicapped guests and the manager surveys have been compared managers have shown more positive attitudes against the handicapped guests. As a result, it has been understood that the managers have ignored existing deficiencies. Another result which has been obtained from the research is that it has been determined that handicapped guests have come to our country mostly in spring and fall seasons.  

Anahtar Kelimeler

Handicapped, Handicapped Tourism, Hotel, Manager, Antalya

Kaynakça

• Amanda, H. Avis (2003), Accessibility And Attitudinal Barriers Encountered In Sectors of Travel And Tourism By Travelers Who Have Disabilities, The Faculty of Graduate School University of Missouri Columbia.
• Arıcı, Semih (2010), Bedensel Engellilerin Turizm Sektöründen Beklentilerinin Tespitine Yönelik Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Arıkan, Çiğdem (2002), “Sosyal Model Çerçevesinde Özürlülüğe Yaklaşım” Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, Cilt: 2, Sayı:1, (11-25).
• Artar, Yıldız ve Karabacakoğlu, Çağla (2003), “Türkiye’de Özürlüler Turizminin Geliştirilmesine Yönelik Olarak Konaklama Tesislerindeki Alt Yapı Olanaklarının Araştırılması”, Milli Prodüktivite Merkezi, Ankara.
• Atak, Vildan (2008), Marmaris’teki Otel İşletmelerinin Bedensel Engelli Turizmine Bakışı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
• Atıcı, İrem (2007), Fiziksel Engelliler ve Kentsel Mekanın Kullanımı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Ankara
• Bi, Yuhua (2006), Accessibility and Attitudinal Barriers Encountered by Travelers with Physical Disabilities in China, A Thesis Presented to the Faculty of the Graduate School University of Missouri-Columbia.
• Buhalis, Dimitrios ve Michopoulou, Eleni (2010), “Information-Enabled Tourism Destination Marketing: Addressing The Accessibility Market”, Current Issues in Tourism, Cilt 14, Sayı 2, (145168).
• Çakmak, N. Münci (2008), “Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Engelli Tanımı Hakkında Bir İnceleme” Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 57, Sayı:2, (51-62).
• Emekli, Gözde (2005), “Avrupa Birliği’nde Turizm Politikaları ve Türkiye’de Kültürel Turizm”, Ege Coğrafya Dergisi, Cilt 14, Sayı 1, (99-107).
• Eryılmaz, Burak (2010), Turizmde Engelli Pazarının Değerlendirilmesi ve Bodrum Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Guerra, Laura Sánchez (2002/2003), “Tourism For All: Organising Trips For Physically Disabled Customers”, MA European Tourism Management 2002 / 2003, Bournemouth University -United Kingdom Högskolan Dalarna -Sweden Hogeschool Voor Toerisme En Verkeer-Netherlands Universite De Savoie-France Universidad Rey Juan Carlos-Spain Fachhoschule Heilbronn-Germany.
• Gül, İdil Işıl (2008), “Bir Hak Mücadelesi Alanı Olarak Engellilik ve Engellilerin Haklarına İlişkin Birleşmiş Milletler Sözleşmesi”, ÖZ-VERİ Dergisi, Cilt:5, Sayı:2, (1233-1249).
• Holden, B. Rhonda J. (2010), Inches From Paradise: A Documentary Film Exploring How Caregivers Of Mobility- Challenged Family Members Experience, California State University, Presented to the Department of Anthropology.
• “III. Özürlüler Şurası Bakım Hizmetleri”, Komisyon Raporları ve Genel Kurul Görüşmeleri, İstanbul, 19–23 Kasım 2007.
• Kozak, Akoğlan, Meryem (2012), Otel İşletmeciliği, Detay Yayıncılık Ankara.
• Malloy, S. Elizabeth Wiolborn (2001), “Something Borrowed, Something Blue: Why Disability Law Claims Are Different”, Connecticut Law Review, Cilt 33, Sayı 603, (603-666).
• Mülayim, Ali ve Özşahin, Burak (2010), “Bedensel Engellilerin Konaklama Sorunları ve Çözüm Önerileri Üzerine Bir İnceleme”, ÖZ-VERİ Dergisi, Cilt:7, Sayı:2, (1663-1684).
• Öztürk, Yüksel-Yaylı, Ali ve Yeşiltaş, Mehmet (2008), “Is the Turkish Tourism Industry Ready for a Disabled Customer’s Market? The Views of Hotel and Travel Agency Managers”, Tourism Management, Cilt 29, Sayı 2, (382–389).
• Özürlüler ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun, Kanun Numarası: 5378, Kabul Tarihi: 1/7/2005, Yayımlandığı Resmi Gazete, Tarih: 7.07.2005, Sayı: 25868, Yayımlandığı Düstur: Tertip: 5 Cilt: 44.
• Pehlivanoğlu, Burcu (2012), “Konaklama Yapılarının Engellilere Yönelik Oda Düzenlemelerinin İrdelenmesi”, İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi Inonu University Journal of Art and Design, Cilt 2 Sayı 4, (27-35).
• Shaws, Gareth ve Coles, Tim (2004), “Disability, Holiday Making and the Tourism Industry in the UK: A Preliminary Survey”, Tourism Management, Cilt 25, Sayı 3, (397-403).
• Şahin, Hande (2012), Engelli Bireylerin Konaklama Tesislerinden Memnuniyet Durumlarının İncelenmesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Toskay, Tunca (1989), Turizm Olayına Genel Yaklaşım, Der Yayınları, İstanbul.
• Tütüncü, Özkan ve Aydın, İpek (2013), “Ulaşılabilir Turizm”, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, Cilt 24, Sayı 2, (261-263).
• Yörük, Ümit Kadri (2003), Turizm Yapılarının Tasarımında Özürlü Etmeninin İrdelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul
• DİE, Türkiye Özürlüler Araştırması - SIS, 2002 Turkey Disability Survey http://www.ozida.gov.tr/odes/odes_2013/arastirma/tr_ozurluler_arastirmasi/blm1.pdf (Erişim tarihi: 08.01.2014).
• Engelliler.biz platformu, http://www.engelliler.biz/forum/tatil-secenekleri/3330-avrupanin-en-buyukengelli-oteli-marmariste-acildi.html (Erişim tarihi: 04.02.2014).
• Sayın, Cengiz, (2012), Antalya’da Engelli Turizminin Gelişimi İçin Arz ve Talep Üzerine Bir Araştırma, Ağustos, 2012. http://apgem.akdeniz.edu.tr (Erişim tarihi: 12.11.2013).
• UNWTO, Annual Report 2012, Published by the World Tourism Organization (UNWTO),Madrid, Spain, First printing: 2013 http://dtxtq4w60xqpw.cloudfront.net/sites/all/files/pdf/annual_report_2012.pdf (Erişim tarihi: 03.02.2014).
• T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Tebliğ (Tebliğ No: 2011/1) http://www.ktbyatirimisletmeler.gov.tr/Eklenti/642,tebligpdf.pdf?0 (Erişim tarihi: 10.03.2014)
• T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Turizm Belgeli Konaklama Tesis İstatistikleri 2012, Temmuz 2013. http://www.ktbyatirimisletmeler.gov.tr/TR,9860/turizm-belgeli-tesisler.html (Erişim tarihi: 05.02.2014).
• TÜRSAB (2008) http://www.tursab.org.tr/content/turkish/home/engelsiz/08suPazar.asp (Erişim tarihi: 13.11.2013).
• TÜRSAB http://www.tursab.org.tr/tr/engelsiz-turizm/dunyada-ve-turkiyede-engelsiz-turizmpazari_487.html (Erişim tarihi: 13.11.2013).
• UNWTO Annual Report 2014 http://dtxtq4w60xqpw.cloudfront.net/sites/all/files/pdf/unwto_annual_report_2014.pdf(Erişim tarihi: 19.08.2015)