CEZA YARGILAMASINDA HUKUKA AYKIRI ŞEKİLDE ELDE EDİLEN DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ SORUNU

Yıl 2017, Sayı: 9, 397 - 425, 16.06.2017

Fatih Özkul

Öz

Ceza yargılamasında amaç maddi gerçeğe ulaşmaktır. Bu doğrultuda

yargılamada her türlü delilden faydalanılabilinir. Ancak hukuk devleti

ilkesinin gelişimi, uluslararası sözleşmelerin artan fonksiyonları ile

birlikte bu ilkeden kısmen vazgeçilmiştir. Artık mevcut kanıtların

hukuka uygun bir şekilde toplanmış, akla uygun, kabul edilebilir ve

olayla ilgili olması gerekmektedir. Çalışmada hukuka aykırı deliller

konusu ceza yargılaması kapsamında ele alınmıştır. Bu kapsamda

öğretideki görüşlere, çeşitli ülke uygulamalarına, Yüksek Mahkemelerin

kararlarına değinilmiş ve mevcut hukuk sistemimiz açısından bir sonuca

ulaşılmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Delil, hukuka aykırı delil, delillerin toplanması, delillerin değerlendirilmesi, hukuk devleti

Kaynakça

• A. JACKSON Heather, Arizona v. Evans: “Expanding Exclusionary Rule Exceptions and Contracting Fourth Amendment Protection”, 86, Journal of Criminal Law and Criminology (1995-1996)
• ALACAKAPTAN Uğur, “Delil Yasakları” , Yargı Reformu 2000 Sempozyumu, İzmir Barosu, 2000.
• AKYÜREK Güçlü, “Ceza Yargılamasında Hukuka Aykırı Delillerin Değerlendirilmesi Sorunu”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, , S. 101, 2012.
• ARASLI Oya, Özel Yaşamın Gizliliği Hakkı ve T.C. Anayasasındaki Düzenlenişi, Yayımlanmamış Doçentlik Tezi, Ankara, 1979.
• BAKICI Sedat, Olaydan Kesin Hükme Kadar Ceza Yargılaması ve Ceza Kanunu Genel Hükümler, Adalet Yayınevi, Ankara, 2000, s. 226.
• BLUM Binyamin, “Doctrines Without Borders: The New Israeli Exclusinary Rule and the Dangers of Legal Transplantation”, Stanford Law Review, Vol: 60, No: 6, April 2008.
• BIÇAK Vahit, “Infringement of Procedural Rights”, Turkish Yearbook of Human Rights, Vol. 17-18, 1995-1996.
• BIÇAK, Vahit, “Usulsüz Olarak Elde Edilen Delillerin Akıbeti: Katı ve Esnek Yaklaşımlar”, İnsan Hakları Yıllığı, C.17-18, S.1, TODAİ Yayınları, Ankara, 1997.
• BİRTEK Fatih, Ceza Muhakemesinde Delil ve İspat, Adalet Yayınevi, Ankara, 2016, s. 292-294, (“Ceza Muhakemesi”).
• BYRAN A. Garner, Black’s Law Dictionary, West Group, St. Paul Minnesota, 2010.
• BYRAN A. Garner, A. Handbook of Criminal Law Terms, West Group, Minnesota, 2000.
• CAENEGEM William Van, New Trends in Illegal Evidence in Criminal Procedure: General Report-Common Law, (Conference Paper), 2007, http://epublications.bond.edu.au/law-pubs/223/s. 6, (erişim tarihi, 11.01.2017).
• CENTEL Nur/ZAFER Hamide, Ceza Muhakemesi Hukuku, İstanbul, 2003, (“Ceza Muhakemesi”).
• CENTEL Nur/ZAFER Hamide, Ceza Muhakemesi Hukuku, Beta Yayınları, İstanbul, 2016, s. 226, (“Ceza Muhakemesi”).
• CLAYTON Richard/TOMLINSON Hugh, The Law of Human Rights, Oxford University Press, Oxford, 2000.
• ÇINAR Ali Rıza, “Hukuka Aykırı Kanıtlar”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S.55, Ankara, 2004.
• ÇOLAK Haluk/TAŞKIN Mustafa, Ceza Muhakemesi Kanunu Şerhi, Seçkin Yayınları, Ankara, 2007, s. 962, (“Ceza Muhakemesi”).
• DEMİRBAŞ Timur, Sanığın Hazırlık Soruşturmasında İfadesinin Alınması, İzmir, 1996, (“Ceza Muhakemesi”).
• DEMİRBAŞ Timur, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara, 2002, (“Ceza Hukuku”).
• DONAY Süheyl, Ceza Yargılama Hukuku, Beta Yayınları, İstanbul, 2010, s. 54, (“Ceza Muhakemesi”).
• DÖNMEZER Sulhi, Genel Ceza Hukuku Dersleri, İstanbul, 2003, (“Ceza Hukuku”).
• DÜLGER Volkan, Ceza Muhakemesi Hukukunda Dışlama Kuralı ve Hukuka Aykırı Delillerin Uzak Etkisi, (Zehirli Ağacın Meyvesi Öğretisi), Seçkin Yayınevi, Ankara, 2014, (“Ceza Muhakemesi”).
• ERDEM Mustafa Ruhan, Gizli Soruşturmacı Tedbirleri, Ankara, 2001, s. 370, (“Ceza Muhakemesi”).
• ERDENER Yurtcan, CMUK Şerhi, İstanbul, 2000, (“Ceza Muhakemesi”).
• EREM Faruk, Ceza Usulü Hukuku, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, No:181, Ankara, 1964, (Ceza Muhakemesi”).
• ERMAN Sahir, Hukuka Aykırı Deliller, İstanbul Barosu Yayınları, İstanbul, 1995, s. 222-223, (^Ceza Muhakemesi”).
• ERYILMAZ Ali, Ceza ve Disiplin Hukukunda Hukuka Aykırı Delil, Hukab Yayınları, Ankara, 2013, (“Ceza Muhakemesi”).
• EVİK Ali Hakan, “Yasak İfade Alma Yöntemleri ve Önlenmesi”, Legal Hukuk Dergisi, Yıl.2, S. 23, İstanbul.
• FEYZİOĞLU Metin, Ceza Muhakemesinde Vicdani Kanaat, Yetkin Yayınları, Ankara, 2002, (“Ceza Muhakemesi”).
• GEDİK Doğan/TOPALOĞLU Mahir, Ceza Muhakemesinde İspat ve Şüphenin Sanık Lehine Yorumlanması, Adalet Yayınevi, Ankara, 2015.
• GÖDEKLİ, Mehmet, “Türk Ceza Muhakemesinde Maddi Gerçeğe Ulaşmanın Ön Koşulu Olarak Hukuka Aykırı Delillerin Değerlendirilmesi Yasağı”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, S.65, Ankara, 2016.
• GÖKCEN Ahmet/ALAŞAHİN Mehmet Emin/ÇAKIR/Kerim, Ceza Muhakemesi Hukuku, Adalet Yayınevi, Ankara, 2017.
• GROSS Hyman, Privacy-Its Legal Protection, New York, 1964.
• HAFIZOĞULLARI, Zeki, “Hukuka Aykırı Suretle Elde Edilen Deliller meselesi”, Yeni Türkiye, Yargı Reformu Özel Sayısı, Yıl.2, S. 10, 1996.
• HAKYEMEZ Yusuf Şevki, Mutlak Monarşilerden Günümüze Egemenlik Kavramı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2004, (“Kamu Hukuku”).
• İÇEL Kayıhan, “Sorgulamada Hukuka Aykırılık ve Sonuçları”, Prof. Dr. Nurullah Kunter’e Armağan, İstanbul, 1998, (“Ceza Muhakemesi”).
• KANTAR Baha, Ceza Muhakemesi Usulü, Cumhuriyet Matbaası, İstanbul, 1946, (“Ceza Muhakemesi”).
• KARAKEHYA Hakan, Ceza Muhakemesi Hukuku, Savaş Yayınevi, Ankara, 2016, (“Ceza Muhakemesi”).
• KATOĞLU Tuğrul, Ceza Hukukunda Hukuka Aykırılık, Seçkin Yayınları, Ankara, 2003.
• KAYMAZ Seydi, Ceza Muhakemesinde Hukuka Aykırı (Yasak) Deliller, Seçkin Yayınevi, Ankara, 1997, (“Ceza Muhakemesi”).
• KESKİN Serap, Ceza Muhakemesinde Temyiz Nedeni Olarak Hukuka Aykırılık, İstanbul, 1997, (“Ceza Muhakemesi”).
• KOCA Mahmut, “Ceza Muhakemesi Hukukunda Deliller”, Ceza Hukuku Dergisi, Yıl.1, S.2, İstanbul, Aralık 2006.
• KOCA Mahmut, “Ceza Muhakemesinde Hukuka Aykırı Delilleri Değerlendirme Yasağı”, Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi, C. IV, S. 1-2, 2000.
• KUNTER, Nurullah, Suçun Kanuni Unsurları Nazariyesi, İstanbul, 1949, s. 77, (“Ceza Hukuku”).
• KUNTER Nurullah/YENİSEY Feridun/NUHOĞLU Ayşe, Muhakeme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku, Beta Yayınları, İstanbul, 2010, (“Ceza Muhakemesi”).
• LABELL Shellie, The Exclusionary Rule: A Comperative Analysis, 2013, http://www.acedemia.edu/84992800/The-Exclusionary-Rule-AComperative- Analysis-by-Shellie-Labell, s. 3-7 (erişim tarihi, 01.02.2017).
• MERAN Necati, Ceza ve Hukuk Davalarında Yasak Delil, Adalet Yayınevi, Ankara, 2015.
• OGİSO Ryo, The Exclusionary Rule in Criminal Procedure: A Comparative Study of the English, American, and Japanese Approaches. Amicus Curiae,2001.
• ÖZEK Çetin, “Hukuka Aykırı Davranmanın Mazereti Olamaz”, Prof. Dr. Sahir Erman’a Armağan, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayını, İstanbul, 1999.
• ÖZBEK Veli Özer, Ceza Muhakemesi Hukuku, Seçkin Yayınları, Ankara, 2006, (“Ceza Muhakemesi”).
• ÖZBEK Veli Özer, “Ceza Muhakemesi Hukukunda Delil Yasakları”, Alman – Türk Karşılaştırmalı Ceza Hukuku, C.3, Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, İstanbul, 2010.
• ÖZEN Mustafa, Ceza Muhakemesi Hukuku Dersleri, Adalet Yayınevi, Ankara, 2017.
• ÖZGEN Eralp, Ceza Muhakemesinin Yenilenmesi, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, No: 231, Ankara, 1968, (“Ceza Muhakemesi”).
• ÖZGENÇ İzzet, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2008, s. 35-36, (“Ceza Hukuku”).
• ÖZTEKİN Tosun, Ceza ve Medeni Muhakeme Hukuku Acısından Hukuka Aykırı Yöntemlerle Edilmiş Delillerin İspat Kuvveti, İstanbul, 1976.
• ÖZTEKİN Tosun, Özel Hayatın Gizliliği, Değişen Toplum ve Ceza Hukuku Karşısında Türk Ceza Kanunun 50 Yılı ve Geleceği Sempozyumu, İstanbul, 1977, (“Ceza Hukuku”).
• ÖZTÜRK Bahri, “CMUK Reformu ve Delil Yasakları”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.4, S.1-2, 1994.
• ÖZTÜRK Bahri, Delil Yasakları, İnsan Hakları Merkezi Yayınları, Ankara, 1995, (“Ceza Muhakemesi”).
• ÖZTÜRK Bahri, Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2006, (“Ceza Muhakemesi”).
• SAYDAM Mehmet, Ceza Muhakemesi Kanununa Göre Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesi, XII Levha Yayınları, İstanbul, 2011, s. 33-40, (Ceza Muhakemesi).
• SELÇUK Sami, Karşı oylarım, Yetkin Yayınları, Ankara, 2001, (“Derleme”).
• ŞAHBAZ İbrahim, İletişimin Denetlenmesi ve Delil Yasakları, Yetkin Yayınları, Ankara, 2009, (“Ceza Muhakemesi”).
• ŞAHBAZ İbrahim, “Karşılaştırmalı Hukukta ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarında Hukuka Aykırı Deliller”, Ankara Barosu Dergisi, S.1, Ankara, 2006.
• ŞAHİN Cumhur, Sanığın Kolluk Tarafından Sorgulanması, Ankara, 1994.
• ŞAHİN Cumhur, Ceza Muhakemesi Gazi Şerhi, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2005.
• ŞEN Ersan, Türk Ceza Yargılaması Hukuku’nda Hukuka Aykırı Deliller Sorunu, İstanbul, 1998, (“Ceza Muhakemesi”).
• ŞEN Ersan, “Ceza Yargılama Süreci”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 97, Ankara, 2011.
• ŞENOL Cem, Teori ve Uygulamada Ceza Muhakemesinde Hukuka Aykırı Deliller, İstanbul, 2015, (“Ceza Muhakemesi”).
• SOYASLAN Doğan, Ceza Muhakemesi Hukuku, Yetkin Yayınevi, Ankara, 2016, s. 476-477, (“Ceza Muhakemesi”).
• SOYASLAN Doğan, “Hukuka Aykırı Deliller”, Atatürk Üniversitesi Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi, C.VII, S. 3-4, Aralık 2003.
• TANER, M. Tahir, Ceza Muhakemeleri Usulü, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, No: 128, İsmail Akgün Matbaası, İstanbul, 1955, (“Ceza Muhakemesi”).
• TAŞKIN Mustafa, İletişimin Denetlenmesi, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2013, s. 185, (Ceza Muhakemesi).
• TOROSLU Nevzat/FEYZİOĞLU Metin, Ceza Muhakemesi Hukuku, Savaş Yayınevi, Ankara, 2009, (“Ceza Muhakemesi”).
• TOSUN Öztekin, Türk Suç Muhakemesi Hukuku Dersleri, C.1, Genel Kısım, İstanbul, 1984, s. 38, (“Ceza Muhakemesi”).
• ÜNVER Yener/HAKERİ Hakan, Ceza Muhakemesi Hukuku, Adalet Yayınevi, Ankara, 2011, (“Ceza Muhakemesi”).
• ÜNVER Yener/HAKERİ Hakan, Ceza Muhakemesi Hukuku, Adalet Yayınevi, Ankara, 2016, s. 623-632, (“Ceza Muhakemesi”).
• YARSUVAT Duygun, “Ceza Muhakamesi Hukukunda Kanuna Aykırı Elde Edilen Delillerin Geçerliliği”, http:www.Yarsuvatlaw.com.tr/articles/ article2.pdf.
• YAŞAR Osman, Uygulamalı ve Yorumlu Ceza Muhakemesi Kanunu, C.II, Ankara, 1998.
• YENİSEY Feridun/NUHOĞLU Ayşe, Ceza Muhakemesi Hukuku, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2016, s. 765-767, (“Ceza Muhakemesi”).
• YENİSEY Feridun, Duruşma ve Kanun Yolları, İstanbul, 1990, (“Ceza Muhakemesi”).
• YENİSEY, Feridun, “Medyanın Oluşturduğu ‘Dolaylı Aleniyetin’ Kamuoyunu Etkilemesi, Güncel Hukuk, Ekim 2004, s. 25.
• YILDIRIM Akif (Hazırlayan), Bireysel Başvuruda Ceza Yargılamasını İlgilendiren Kararlar, Anayasa Mahkemesi Yayınları, 2017, Ankara.
• YILDIZ Ali Kemal, Ceza Muhakemesinde İspat ve Delillerin Değerlendirilmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2002.
• YURTCAN Erdener, “Yargıtay Kararları Işığında Hukuka Aykırı Delillere Dayanma Yasağı”, Prof. Dr. Nurullah Kunter’e Armağan, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi, İstanbul, 1998.
• YURTCAN Erdener, CMUK Ceza Yargılaması Hukuku 1992 Değişiklikleri, İstanbul, 1993, (“Ceza Muhakemesi”).
• YURTCAN Erdener, Ceza Yargılaması Hukuku, Adalet Yayınevi, Ankara,2017, s. 278-284, (“Ceza Muhakemesi”). Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları, 20 Seçme Karar, Ankara 2011.