Media and Islamophobia Researches in Turkey

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 93 - 121, 28.06.2019

Mustafa Temel

Öz

Islamophobia has recently gained visibility as a subject that has been frequently addressed in academic studies. Among these studies, the intensity of research on the relationship between media and Islamophobia is remarkable. Within the scope of the study, studies dealing with the relationship between media and Islamophobia in the fields of Communication, Sociology, Philosophy, and Theology were evaluated. In this context, in order to present perspective, firstly, a general framework of the academic texts in the international literature has been drawn and the problems encountered in the studies have been interpreted. With these results; thesis, articles, and books about the issues of traditional media and Islamophobia in Turkey, cinema and Islamophobia, social media / digital games and Islamophobia are analyzed. As a result of the study using descriptive research method, the researches focusing on the relationship between media and Islamophobia in general rather started late in Turkey and that the subject has been determined as inadequate relative to the international literature. Also as a result of the evaluation of the literature and studies in the international media and Islamophobia in Turkey, it was revealed that these studies had a number of problems such as philosophical problem, lack of historical perspective and conceptualization problem.

Anahtar Kelimeler

Islamophobia, Media, Traditional Media, Cinema, Social Media, Digital Games

Türkiye’de Medya ve İslamofobi Araştırmaları

Öz

İslamofobi, son zamanlarda akademik çalışmalarda sıkça ele alınan bir konu olarak görünürlük kazanmıştır. Bu çalışmalar arasında ise medya ve İslamofobi ilişkiselliğini ele alan araştırmaların yoğunluğu dikkat çekmektedir. Çalışma kapsamında İletişim, Sosyoloji, Felsefe, İlahiyat alanlarında medya ve İslamofobi ilişkisini ele alan çalışmalar değerlendirilmiştir. Bu kapsamda, perspektif sunması açısından, öncelikli olarak uluslararası literatürde konu ile ilgili yer alan akademik metinlerin genel bir çerçevesi çizilmiş ve çalışmalarda karşılaşılan problemler yorumlanmıştır. Bu sonuçlarla birlikte; Türkiye’de geleneksel medya ve İslamofobi, sinema ve İslamofobi, sosyal medya/dijital oyunlar ve İslamofobi meselelerini ele alan tez, makale ve kitapların analizi yapılmıştır. Betimsel araştırma yönteminin kullanıldığı çalışmanın sonucunda, genel olarak medya ve İslamofobi ilişkisine odaklanan araştırmaların Türkiye’de oldukça geç başladığı ve konunun uluslararası literatüre göre yeterli düzeyde olmadığı belirlenmiştir. Ayrıca uluslararası literatürdeki ve Türkiye’deki medya ve İslamofobi çalışmalarının değerlendirilmesi sonucunda, bu çalışmaların felsefi yaklaşım problemi, tarihsel perspektif yoksunluğu ve kavramsallaştırma sorunu gibi birtakım problemler ihtiva ettiği ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Medya, İslamofobi, Medya, Geleneksel Medya, Sinema, Sosyal Medya, Dijital Oyunlar

Kaynakça

• Aboualhuda, I. (2018). Media discourse of Egyptian and British newspapers’ websites and its influence on the formation of images of Muslims and Islam post 25th January 2011 revolution. Doctorate Thesis. Bournemouth University.
• Ahmad, F. (2006). British Muslim perceptions and opinions on news coverage of September 11. Journal of Ethnic and Migration Studies, 32(6), s. 961-982.
• Akıner, N. ve Mencet, M. S. (2016). Türkiye’de İslamofobi: Mizah dergilerinde İslam’ın temsili. Akademik İncelemeler Dergisi, 11(2), s. 169-196.
• Akman, F. B. (2017). 15 Temmuz darbe girişimi batı medyası söylem analizi: neo-emperyalizm, islamofobi ve oryantalizm. Ankara: Kadim Yayınları.
• Alcahan, O. ve Duman, B. (2012). İslamofobi, kolektif bir korkunun anatomisi. Sivas: Sivas Kemal İbn-i Hümam Vakfı.
• Al-Hejin, B. (2015). Covering Muslim women: Semantic macrostructures in BBC News. Discourse & Communication, 9(1), s. 19-46.
• Allen, C. (2010). Islamophobia. England: Published by Ashgate Publishing Limited.
• Ali, L. ve Sonn, C. C. (2017). Strategies of resistance to anti-Islamic representations among Australian Muslim women: an intersectional approach. International Journal of Inclusive Education, 21(11), s. 1167-1181.
• Ali, S. ve Khattab, U. (2017). East–west trans-mediatisation of terrorism and Islamophobia: Sydney siege and Peshawar massacre. International Communication Gazette, 79(8), s. 722-745.
• Alkhalifah, Z. (2018). Responding to terror in America: Global literature, film and the media narrative after the 9/11 Attacks. Phd Thesis. USA: Indiana University of Pennsylvania.
• Almalı, A. (2018). Almanya’da yükselen İslamofobi ve dergilerdeki İslam karşıtı yayınlar. Uluslararası Toplumsal Bilimler Dergisi, 2(2), s. 129-145.
• Ankaralıgil, N. (2011). Medya sermayesi ve İngiliz basınında Güney Asya Müslümanlarının temsili: İdeolojik bir analiz. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi, s. 37-52.
• Aydin, C. ve Hammer, J. (2010). Muslims and media: perceptions, participation, and change. Contemporary Islam, 4(1), s. 1-9.
• Ayhan, B. ve Çifci, M. E. (2018). IŞID, propaganda ve İslamofobi. Medya ve Din Araştırmaları Dergisi, 1(1), s. 17-32.
• Bakali, N. (2011). Cultural pedagogy and Islamophobia: towards a framework for engaging students in critical discussion. Master’s thesis. Canada: McGill University.
• Balkanoğlu, Z. (2018). İslamofobi ve Eurofobi ekseninde Avrupa’da yabancı düşmanlığı ve Avrupa’da aşırı sağ partilerin milliyetçi iletilerinin analizi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kocaeli: Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Gazetecilik Anabilim Dalı.
• Bangstad, S. (2011). The morality police are coming! Muslims in Norway’s media discourses. Anthropology Today, 27 (5), s. 3-7.
• Bayraklı, E. ve Hafez, F. (2015). European Islamophobia report 2015. Ankara: SETA.
• Bayraklı, E. ve Hafez, F. (2016). European Islamophobia report 2016. Ankara: SETA.
• Bayraklı, E. ve Hafez, F. (2017). European Islamophobia report 2017. Ankara: SETA.
• Bayraklı, E. ve Yerlikaya, T. (2017). Müslüman toplumlarda İslamofobi: Türkiye örneği. Akademik Ombudsman, 4(7), s. 51-70.
• Belt, D. D. (2014). Framing Islam as a Threat: The use of Islam by some U.S. conservatives as a platform for cultural politics in the decade after 9/11. PhD Thesis. USA: Virginia Polytechnic Institute and State University.
• Berg-Nordlie, M. (2018). New in town. Small-town media discourses on immigrants and immigration. Journal of Rural Studies, 64, s. 210-219.
• Bleich, E., Nisar, H. ve Abdelhamid, R. (2016). The effect of terrorist events on media portrayals of Islam and Muslims: evidence from New York Times headlines, 1985–2013. Ethnic and Racial Studies, 39(7), s. 1109-1127.
• Bowe, B. J. ve Tai, W. M. (2016). Muslim neighbors or an Islamic threat? A constructionist framing analysis of newspaper coverage of mosque controversies. Media Culture & Society, 38 (4), s. 540-558.
• Brown, M. D. (1999). The construction of Muslim identities in the United Kingdom and France: A contribution to the critique of Orientalism. PhD Thesis. Scotland: University of Glasgow.
• Canatan, K. (2007). İslamofobi ve Anti-İslamizm: Kavramsal ve tarihsel yaklaşım. Kadir Canatan-Özcan Hıdır, Batı Dünyasında İslamofobi ve Anti-İslamizm (s. 19-62). Ankara: Eskiyeni Yayınları.
• Carlson, S. J. (2016). Mass media’s cultivation effect on Islamic, Muslim, And Qur’anic prejudice. Master’s Thesis. USA: Illinois State University.
• Cere, R. (2002). Islamophobia and the media in Italy. Feminist Media Studies, 2(1), s. 133-136.
• Cesari, J. (2015). Batı’da İslamofobi: Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri arasında bir mukayese. John L. Esposito-İbrahim Kalın (Ed.), İslamofobi 21. Yüzyılda Çoğulculuk Sorunu (s. 63-92). İstanbul: İnsan Yayınları.
• Cıngı, M. (2018). Dijital oyunseverlerin İslamofobi içerikli oyunlara bakışı. Medya ve Din Araştırmaları Dergisi, s. 49-72.
• Çebi, M. S. (2015). İsviçre›deki minare karşıtı referandum afişlerinde İslamofobinin söylemsel inşası. Bilig, 73, s. 99-140.
• Çetin, S. (2016). Batıdaki siyasal hegemonizmin enstrümanı olarak İslamofobi. 1.
• Uluslararası Sosyal Bilimler ve Müslümanlar Kongresi (s. 543-551). Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Çöteli, S. (2012). Propaganda ve İslamofobinin İngiliz kitle iletişim araçlarından yansımaları. Akademik Bakış, 33, s. 1-17.
• Daniels, T. (2007). Liberals, moderates and jihadists: protesting Danish cartoons in Indonesia. Contemporary Islam, 1(3), s. 231-246.
• Dinet, Ê. ve İbrahim, S. B. (1921). L’Orient vu de l’Occident. Paris: H. Piazza, P. Geuthner.
• Demir, T. ve Aşan, N. (2014). Hollywood kamerasında İslam’ın ötekileştirilmesi. Turkish Studies, 9 (5), s. 741-748.
• Drabu, O. (2018). Who Is the Muslim? Discursive representations of the Muslims and Islam in Indian prime-time news. Religions, 9(9).
• Dyson, K. M. (2012). No. no. Shari’s: United States and Canadian islamophobia expressed through public policy. Master’s Thesis. Canada: Faculty of Graduate Studies and Research.
• Erdin, Ç. (2017). Radikal selefi örgütlerin sosyal medya kullanımı. Bilge Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(2), s. 124-130.
• Genel, M. G. (2014). Avrupa’daki Türk medya perspektifinden Batı’nın bir ötekileştirme dili olarak kullandığı İslâmofobiye bakış. Atatürk Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 6(6), s. 105-125.
• Gölcü, A. ve Çuhadar, M. (2017). Batı toplumlarında İslamofobinin üretilmesinde medyanın rolü. Ombudsman Akademik Dergisi, 7, s. 71-99.
• Gölcü, A. ve Varol, F. B. (2018). Yükselen bir trend olarak İslamofobi endüstrisi: Amerikan medyasına yönelik araştırmaların bir panoraması. Medya ve Din Araştırmaları Dergisi, 1(1), s. 73-88.
• Güngör, F. Ş. (2016). Zenofobinin İslamofobiye dönüşümü üzerine felsefi bir değerlendirme. 1. Uluslararası Sosyal Bilimler ve Müslümanlar Kongresi (s. 286-294). Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Hardy, A. J. (2010). The “new phenomenon”: an examination of American media portrayal of Muslim female suicide bombers. Master’s thesis. ABD: Georgetown University.
• Hıdır, Ö. (2007). Anti-Semitizm ve Anti-İslamizm; benzerlikler ve farklılıklar. Kadir Canatan, Özcan Hıdır (Ed.), Batı Dünyasında İslamofobi ve Anti-İslamizm içinde (s. 63-99). Ankara: Eskiyeni Yayınları.
• Ho, W. Y. (2009). Danish cartoon controversy in the Chinese context: transnational Islam and public visibility of Hong Kong Muslims. Contemporary Islam, 3(3).
• Hukuk ve Medya Bağlamında Uluslararası İslamofobi Konferansı: 12-13 Eylül 2013. (2013). Ankara: T.C. Başbakanlık Basın-Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü.
• İlhan, V., & Bağcı, C. (2018). İslamofobinin medyadaki stratejik gücü olarak televizyon dizileri Homeland örneği. Medya ve Din Araştırmaları Dergisi, 1(2), s. 169-189.
• Işıkman, N. G. (2009). Ötekini belgelemek; belgesel sinemada kültürel temsiller. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kabir, S. N., Alkaff, S. N. ve Bourk, M. (2018). Iconizing “Muslim Terrorism” in a British newspaper and public perception. Journal of Muslim Minority Affairs, 38(2), s. 179-197.
• Kalaycı, B. ve Ulusal, D. (2018). Bilgisayar oyunlarında İslamofobi. Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), s. 36-42.
• Kalın, İ. (2016). Ben, öteki ve ötesi. İstanbul: İnsan Yayınları.
• Kalın, İ. ve Esposito, J. L. (2018). Bir korku ve nefret söylemi olarak İslamofobi. İstanbul: İnsan Yayınları.
• Kellner, D. (2006). September 11, Social Theory and Democratic Politics. E. A. Fraley içinde, Media, Terrorism and Theory (s. 161-178). Lanham, Maryland: Rowman & Littlefield Publishers.
• Kentel, F. (2012). “İslamofobi” vesilesiyle Türkiye’nin fobilerine bakmak. İslamofobi Kolektif Bir Korkunun Anatomisi (s. 133-148). Sivas: Kemal İbn-i Hümam Vakfı Yayınları.
• Khalil, M. (2018). Voices of Muslim women in America: Identity and Islamophobia. Master’s Thesis. USA: The University of Akron.
• Kılcı, Ş., Dondurucu, Z. B. ve Uran, A. B. (2017). Yeni medya ortamlarında nefret söylemi: İslam karşıtlığı bağlamında nefret söylemi içeren videoların Youtube üzerinden incelenmesi. AJIT-e: Online Academic Journal of Information Technology, 8(30), s. 155-187.
• Kirman, M. A. (2010). İslamofobinin kökenleri: Batılı mı Doğulu mu? Journal of Islamic Research, 21-39.
• Koç, Ç. T. (2018). Yeni medyada İslamofobik söylemin üretimi: Facebook Örneği. Medya ve Din Araştırmaları Dergisi, 1(2), s. 211-242.
• Koçer, M. ve Yazıcı, F. (2018). İslamofobinin Charlie Hebdo Dergisi Twitter hesabında paylaşılan karikatürler örneğinde incelenmesi. Medya ve Din Araştırmaları Dergisi, 1(2), s. 191-209.
• Koo, G. Y. (2018). Islamophobia and the politics of representation of Islam in Korea. Journal of Korean Religions, 9(1), s. 159-192.
• Korkmaz, G. (2015). Çerçeveleme kuramı açısından Türk-Amerikan ilişkileri ve Türkiye imajı. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Halkla İlişkiler ve Tanıtım Anabilim Dalı.
• Kurtuluş, Y. (2009). 11 Eylül 2011 sonrası İslam’la ilgili medya değerlendirmeleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Lajevardi, N. (2017). A comprehensive study of Muslim American discrimination by legislators, the media, and the masses. University of California.
• Lean, N. (2015). İslamofobi endüstrisi. (İ. Yılmaz, Çev.) Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• Luqiu, L. R. ve Yang, F. (2018). Islamophobia in China: news coverage, stereotypes, and Chinese Muslims’ perceptions of themselves and Islam. Asian Journal of Communication, 28(6), s. 598-619.
• Malakhov, V. ve Letnyakov, D. (2018). Perception of Islam in the Russian society: Comparative dimension. Gosudarstvo Religiya Tserkov V Rossii I Za Rubezhom, 36(2), s. 248-271.
• Meer, N. ve Mouritsen, P. (2009). Political cultures compared: The Muhammad cartoons in the Danish and British press. Ethnicities, 9(3), s. 334-360.
• Mencet, M. S. (2016). Mizah dergileri ölçeğinde Türkiye’de İslamofobi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ogan, C., Willnat, L. ve Pennington, R. (2014). The rise of anti-Muslim prejudice: Media and Islamophobia in Europe and the United States. International Communication Gazette, 76(1), s. 27-46.
• Okumuş, E. (2018). İslamofobik oyunda Müslümanlar. İlahiyat Akademisi Dergisi, s. 37-61.
• Özdemir, Ö. B. (2012). Fransa’da İslamofobik söylemin ana akımlaşması ve Arap Baharı’na etkisi. Ortadoğu Yıllığı.
• Poole, E. A. (1999). British Islam: Media representations and social meanings. PhD Thesis. England: University of Leicester.
• Powell, K. A. (2018). Framing Islam/Creating Fear: An analysis of US media coverage of Terrorism from 2011-2016. Religions, 9(9).
• Reed, H. (2017). Framing of immigrants and refugees: A content analysis of mainstream and partisan news coverage of immigration. Master’s Thesis. USA: University of Missouri Graduate School.
• Saeed, A. (2007). Media, Racism and Islamophobia: The representation of Islam and Muslims in the Media. Sociology Compass, 1(2), s. 443-462.
• Said, E. W. (2008). Medyada İslam. (A. Babacan, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
• Sayar, M. K. (2014). Avrupa Birliği ülkelerinde İslamofobi . Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı.
• Sayım, G. (2017). Batı’da İslamofobi ve medya: Fransa örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı.
• Smith, C. C. (2014). Dispensationalism, Islamophobia, and the mass media in America. Master’s thesis. USA: Wake Forest University.
• Sözer, R. (2018). Sosyo-kültürel, tarihsel ve ideolojik bağlamda İslamofobi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı.
• Sucu, S. (2016). Korku ve Nefretin Öteki Adı: İslamofobi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kırıkkale: Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı.
• T.C. Gençlik ve Spor Bakanlığı. (2016). Bilgisayar oyunlarında İslamofobi.
• Tariq Modood, vd. (2006). The Danish cartoon affair: Free speech, racism, Islamism, and integration. International Migration, 44(5), s. 3-62.
• Türkmen, M. Y. (2018). Hollywood sineması ve İslamofobi: 11 Eylül sonrası Hollywood sinemasında İslamofobinin yeniden üretimi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Uşak: Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İletişim Bilimleri Anabilim Dalı.
• Ünür, E. ve Doğanyılmaz, D. (2016). Sosyal kimlik olarak İslam’ın sosyal medyaya yansıması: #Gerçekİslam. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 16(3), s. 37-61.
• Yel, A. M. (2018). Medya ve sinemada temsil edilme biçimleriyle İslam karşıtlığı. Medya ve Din Araştırmaları Dergisi, 1(1), s. 5-16.
• Yerlikaya, T. (2014). Türk medyasında self-oryantalizm. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Radyo Televizyon Anabilim Dalı.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yorulmaz, B. (2018a). 1896’dan günümüze Hollywood’un kötü adamları: Müslümanlar. Medya ve Din Araştırmaları Dergisi, 1(1), s. 33-47.
• Yorulmaz, B. (2018b). Dijital oyunlarda Müslüman temsili. Medya ve Din Araştırmaları Dergisi, 1(2), s. 275-286.
• Yücel, A. (2014). Avrupa Birliği-Türkiye ilişkileri bağlamında Türk göçmenlerinin Avrupa baskısı yapan Türk gazetelerinde temsili. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Gazetecilik Anabilim Dalı.
• Yüksel, M. (2012). İslamofobinin tarihsel temellerine bir bakış: Oryantalizm ya da Batı ve öteki. İslamofobi Kolektif Bir Korkunun Anatomisi (s. 189-199). Ankara: Sivas Kemal İbn-İ Hümam Vakfi.
• Zavlak, H. (2018). İletişim sosyolojisi açısından medya ve sosyal medyada İslamofobi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kars: Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı.