Destekleme Davranışı ve Sosyal Değişim Teorisi Kapsamında Kırsal Turizmin Etkilerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2019, Cilt: 8 Sayı: 1, 643 - 666, 29.01.2019

Halime Göktaş Kulualp Ömer Sarı

https://doi.org/10.33206/mjss.469686

Cited By: 13

Öz

Bireyler
çevrelerinde meydana gelen değişimlere olaya ilişkin algılarına bağlı olarak
tepki gösterirler. Kişi, olumlu olarak algıladığı bir duruma karşı olumlu bir
tavır sergilerken olumsuz olarak algıladığı bir duruma karşı ise olumsuz
tepkiler gösterecektir. Turizme karşı toplumun göstereceği davranış şekli de bu
doğrultuda gerçekleşmektedir. Dünyanın farklı yerlerinde olduğu gibi Türkiye
için de kırsal turizm gelişimsel etkiler göstermektedir. Bu özelliğinden dolayı
yöre halkları tarafından katılımcı bir yönetim anlayışı sergilenerek kırsal
turizmin ilerlemesi sağlanmaktadır. Halkın kırsal turizme olan desteği, onların
“kırsal turizmin iyi bir şey” olduğuna dair inançlarının sağlanması ile mümkün
olabilir. Çünkü, sosyal değişim teorisine göre, yerel halk kırsal turizmden
fayda göreceğini düşünürse turizmin gelişimine ilişkin daha fazla miktarda destekleme
davranışında bulunacaktır.

Bu anlayış
doğrultusunda, çalışmanın amacı, sosyal değişim teorisi kapsamında Daday yerel
halkının olumlu ve olumsuz bakış açısına göre kırsal turizmin yöreye görsel
etkisi, yöre halkına bireysel etkisi, turistlerin benimsenmesi ve turizmin yöre
gelişimine genel etkisi boyutları kapsamında algı farklılıklarının
belirlenmesidir. Analiz sonuçlarına göre, yerel halkın kırsal turizmin yöreyi
olumlu bir şekilde etkilediğini düşündüğü ve bu nedenle kırsal turizmi daha çok
destekleme davranışı içerisinde bulunduğu söylenebilir. 

Anahtar Kelimeler

Davranış Bilimi, Destekleme Davranışı, Sosyal Değişim Teorisi, Kırsal Turizm

Kaynakça

• Akyıldız, H. (2008). Tartışılan Boyutlarıyla" Homo Economıcus". Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2).
• Altunel, M. C. (2009), Yerel Halkın Turizmin Gelişmesine Verdiği Desteği Etkileyen Faktörlerin Sosyal Değişim Teorisi Açısından İncelenmesi: Alaçatı Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği A.B.D.
• Al-Masroorı, R. S. (2006), Destination Competitiveness: Interrelationships between Destination Planning and Development Strategies and Stakeholders’ Support in Enhancing Oman’s Tourism Industry, Doktora Tezi, Griffith Üniversitesi, Uluslararası İşletme ve Asya Çalışmaları Bölümü.
• Andereck, K. L., & Vogt, C. A. (2000). The relationship between residents’ attitudes toward tourism and tourism development options. Journal of Travel research, 39(1), 27-36.
• Ap, J. (1992); Residents' perceptions on tourism impacts, Annals of tourism Research, 19(4), 665-690.
• Arıkan, R. (2013); Araştırma Yöntem ve Teknikleri, Geliştirilmiş İkinci Basım, Nobel Yayın, Ankara.
• Arslantürk, Z. ve Amman, M. T. (2014); Sosyoloji; Kavramlar Kurumlar Süreçler Teoriler, 10. Baskı, Çamlıca Yayınları, Üsküdar/İstanbul.
• Bayraktar, R.(2013). Davranışın Gelişimi, (Editörler: Sirel Karakaş ve Rükzan Eski), Psikolojiye Giriş (içinde), 2. Baskı, Eğitim Kitabevi Yayınevi: Konya.
• Beril,D. & Yurtkoru, E.S. ve Çinko, M. (2016); Sosyal Bilimlerde SPSS’le Veri Analizi, 6. Baskı, Beta Baskı, İstanbul.
• Blau, Peter M. (1964); Exchange and Power in Social Life, New York: John Wiley.
• Burke, P. J. (2006), Contemporary Social Psychological Theories, Stanford Social Sciences; Stanford, California.
• Cengiz, G. ve Akkuş, Ç. (2012). Kırsal turizm kapsamında yöre halkının kalkındırılması: Erzurum Örneği, Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2012(1), 61-74.
• Chuang, S. T. (2010). Rural tourism: Perspectives from social exchange theory. Social Behavior and Personality: an international journal, 38(10), 1313-1322.
• Çeken, H., Karadağ, L., ve Dalgın, T. (2007). Kırsal Kalkınmada Yeni Bir Yaklaşım Kırsal Turizm ve Türkiye’ye Yönelik Teorik Bir Çalışma. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 8(1), 1-14.
• Çetin, A., & Şentürk, M. (2016). Bilgi Paylaşma Davranışının Planlı Davranış Teorisi ve Sosyal Değişim Teorisi Bağlamında İncelenmesi: Dermatologlar Üzerine Ampirik Bir Araştırma. Ege Akademik Bakış, 16(2), 241-256.
• Çolak, O. 8209); “Turistik Ürün Çeşitlendirme Kapsamında Kırsal Turizm Ve Kırsal Turizm İşletmeciliği: Şirince Örneği” Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimle Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği A.B.D., Aydın.
• Erdoğan, H.(1996); Ekonomik Sosyal Kültürel Çevresel Yönleriyle: Uluslararası Turizm, İkinci Baskı, Uludağ Üniversitesi Yayınları, Çanakkale.
• Erkuş, A. (2017); Davranış Bilimleri için Bilimsel Araştırma Süreci, 5. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Eroğlu, F.(2011) Davranış Bilimleri, 11.Baskı, Beta Yayınları: İstanbul.
• Ertan, H. (2016) Stratejik Algı Yönetimi: Telekomünikasyon Sektöründe Müşteri Deneyim Yönetimi Aracılığıyla Stratejik Algı Yönetimi Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, T.C. Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü MBA – Genel İşletmecilik.
• Fleischer, A., ve Pizam, A. (1997). Rural tourism in Israel. Tourism management, 18(6), 367-372.
• Göktaş Kulualp, H. (2015). Algılanan Örgütsel Destek, Yönetimin Açıklığı ve İş Tatmininin Örgütsel Sessizlik Üzerindeki Etkisi. Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Zonguldak.
• Houston, F. S., Gassenheimer, J. B.(1987) Marketing and Exchange, Journal of Marketing, 51 (4), 3-18.
• Jurowski, C., Uysal, M., Williams, R.D. (1997) A Theoretical Analysis of Host Community Resident Reactions to Tourism, Journal of Travel Research, 36 (2): 3-11.
• Kalaycı, Ş. (2010) SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Karakaş, S.(2013). Algı, (Editörler: Sirel Karakaş ve Rükzan Eski), Psikolojiye Giriş (içinde), 2. Baskı, Eğitim Kitabevi Yayınevi: Konya.
• Ko, D.W., Stewart, W. P. (2002) A Structural Equation Model of Residents Attitudes for Tourism Development, Tourism Management, 23, 521-530.
• Köksal, O. (2012) Sosyal Değişim Teorisi Çerçevesinde Güven Ve Algılanan Aidiyet Durumunun Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ve Saldırgan Davranışlar Üzerine Etkisi, Doktora Tezi, T.C. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yönetim Ve Organizasyon Bilim Dalı.
• Lee, T. H. (2013). Influence analysis of community resident support for sustainable tourism development. Tourism management, 34, 37-46.
• Morgül, Ş. M.(2006); “Trakya Bölgesinde Kırsal Turizm Potansiyelinin Değerlendirilmesine İlişkin Analiz: Kırklareli Örneği”, Yüksek Lisans Tezi, İktisat A.B.D., Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trakya Üniversitesi, Edirne.
• NG, Thomas W.H. ve Daniel C. Feldman (2012); “Employee Voice Behavior: A Meta-Analytic Test of The Conservation of Resources Framework”, Journal of Organizational Behavior, Cilt 33, s. 216-234.
• Harrill, R. (2004). Residents’ attitudes toward tourism development: A literature review with implications for tourism planning. CPL bibliography, 18(3), 251-266.
• Perales, R. M. Y. (2002); Rural tourism in Spain, Annals of tourism Research, 29(4), 1101-1110.
• Perdue, R. R., Long, P. T., & Allen, L. (1987). Rural resident tourism perceptions and attitudes. Annals of Tourism Research, 14(3), 420-429.
• Ramchander, P. (2004) Towards the Responsible Management of the Socio-Cultural Impacts of Township Tourism, Phd Thesis. Pretoria: University of Pretoria.
• Searle, M. S. (2000), “Is Leisure Theory Needed for Leisure Studies?”, Journal of Leisure Research, Volume 32, Issue 1, s.138-139.
• Sirakaya, E., Teye, V., & Sönmez, S. (2002). Understanding residents’ support for tourism development in the central region of Ghana. Journal of travel research, 41(1), 57-67.
• Snepenger, D., O’Connell, R., & Snepenger, M. (2001). The embrace-withdraw continuum scale: Operationalizing residents’ responses toward tourism development. Journal of Travel Research, 40(2), 155-161.
• Soykan, F. (2003); “Kırsal turizm ve Türkiye turizmi için önemi”, Ege Coğrafya Dergisi, 12(1).
• Su, B. (2011); Rural tourism in China, Tourism Management, 32(6), 1438-1441.
• Oppermann, M. (1996). Rural tourism in southern Germany, Annals of tourism research, 23(1), 86-102.
• Oviedo‐Garcia, M., Castellanos‐Verdugo, M., & Martin‐Ruiz, D. (2008). Gaining residents' support for tourism and planning. International journal of tourism research, 10(2), 95-109.
• Teye, V., Sirakaya, E., & Sönmez, S. F. (2002). Residents' attitudes toward tourism development. Annals of tourism research, 29(3), 668-688.
• Tezcan, M. (2016) Sosyolojiye Giriş, 9. Baskı, Anı Yayıncılık: Ankara.
• Vargas-Sanchez, A., Plaza-Mejia, M.A., Porras-Bueno, N.(2009) Residents’ Attitudes Towards Tourism Development in the Spanish Province of Huelva, Narodnostopanski Arhiv, International Edition, 31-63.
• Yallagöz, T. D. (2010); “Alternatif Bir Turizm Çeşidi Olarak Kırsal Turizm: Çanakkale Bölgesi Ayvacık Yöresi Uygulaması”, Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği A.B.D., Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi.
• Yılmaz, G. Ö. ve Gürol, N. K. (2012) “Balıkesir ilinin kırsal turizm potansiyelinin değerlendirilmesi” Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2012(2), 23-32.
• Yoon, Y., Gursoy, D., & Chen, J. S. (2001). Validating a tourism development theory with structural equation modeling. Tourism management, 22(4), 363-372.
• Wilson, S., Fesenmaier, D. R., Fesenmaier, J., & Van Es, J. C. (2001). Factors for success in rural tourism development. Journal of Travel research, 40(2), 132-138.