Öz
In this study, efficiency measurement of Turkish airports is carried out by stochastic frontier analysis, a parametric efficiency measurement method introduced by Aigner, Lovell and Schmidt (1977) and Meeusen and van den Broeck (1977). The study is carried out for 2013, 2014 and 2015 data obtained by State Airports Management annual reports. In the study, the number of passenger is used as output while number of commercial airliner; number of staff and number of check-in are used as inputs. There are several economic functions used to represent the productive activity. In this study Cobb-Douglas production function is used out of production functions as it is statistically significant. Cobb-Douglas production function results present that commercial airliner number and staff number parameters are found statistically significant while check-in counter number parameter isn’t found statistically significant at any model analyzed. Isparta Süleyman Demirel Airport takes the first rank at every year analyzed.
Anahtar Kelimeler
Efficiency Stochastic Frontier Analysis Cobb-Douglas Production Function Airport
Kaynakça
- Atılgan, E. (2012). Hastane Etkinliğinin Stokastik Sınır Analizi Yöntemiyle Değerlendirilmesi: TC Sağlık Bakanlığı Hastaneleri için Bir Uygulama. (Basılmamış Doktora Tezi), Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. ATAG (Air Transport Action Group) ,Aviation Benefits Beyond Borders, 2016. Coelli, T. J., (1995). Estimators and Hypothesis Tests for A Stochastic Frontier Function: A Monte Carlo Analysis”, Journal of Productivity Analysis, 6, 247-268. Coelli, T. J., Rao, D. S. P., O'Donnell, C. J., and Battese, G. E. (2005). An Introduction to Efficiency and Productivity Analysis, Springer Science and Business Media. Çakmak, E. H. Dudu, H. ve Öcal, N. (2008). Türk Tarım Sektöründe Etkinlik: Yöntem ve Hane halkı Düzeyinde Nicel Analiz. TEPAV Yayınları. Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) (2013) İstatistik Yıllığı, Ankara. Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) (2014) İstatistik Yıllığı, Ankara. Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) (2015) İstatistik Yıllığı, Ankara. Dudu, H. (2006). Efficiency in Turkish Agriculture: A Farm Household Level Analysis (Doctoral dissertation) Middle East Technical University, The Graduate School of Social Sciences, Ankara. Ekren, N. ve Emiral, F. (2002). Türk Bankacılık Sistemindeki Etkinlik Analizi (Veri Zarflama Analizi Uygulaması. Active Bankacılık ve Finans Dergisi, 4 (24), 1-32. Gülcü, A. Coşkun, A. Yeşilyurt, C. Coşkun, S. ve Esener, T. (2004). Cumhuriyet Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi’nin Veri Zarflama Analizi Yöntemiyle Göreceli Etkinlik Analizi. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 5, 87-104. Işık, N. ve Acar M. (2006). İmalat Sanayi Ve Tekstil Sektörü İçin Cobb Douglas, Ces ve Translog Üretim Fonksiyonlarinin Tahmini SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 1(11), 91-109. Kareem, M. A. (2015). Technical Efficiency of Cassava Production in the Savannah Zone of Northern Gana; Stochastic Frontier Analysis”, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Harran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Şanlıurfa. Karkacıer, O. ve Yazgan, A. E. (2015). Veri Zarflama Analizi İle Etkinlik Ölçümleri ve Havalimanı İşletmeciliği Sektöründe Bir Uygulama. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi 7, 15-28. Lawson, L. G., Bruun, J., Coelli, T., Agger, J. F., and Lund, M. (2004). Relationships of efficiency to reproductive disorders in Danish milk production: A stochastic frontier analysis. Journal of dairy science, 87(1), 212-224. Lin, Z. Choo, Y. and Oum, T. H. (2013). Efficiency Benchmarking of North American Airports: Comparative Results of Productivity Index, Data Envelopment Analysis and Stochastic Frontier Analysis”. Journal of the Transportation Research Forum 52, 47-67. Özgümüş, E. (2012). Stokastik Sınır Analizi ile Üniversite Performanslarının Değerlendirilmesi, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Özgür, I. (2012). Stokastik Sinir Analizi İle OECD Ülkelerinin Enerji Tabanli Gelişmişlik Performanslarinin Ölçülmesi, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Pavlyuk, D. (2010). Spatial Competition and Cooperation Effects on European Airports' Efficiency” MPRA .1-15. Scotti, D. (2011). Measuring Airports’ Technical Efficiency: Evidence From Italy” (Doctoral dissertation, PhD thesis, University of Bergamo, Italy). Tovar, B. and Martín-Cejas, R. R. (2010). Technical efficiency and productivity changes in Spanish airports: A parametric distance functions approach”. Transportation Research Part E: Logistics and Transportation Review, 46, 249-260. Tsekeris, T. (2011). Greek Airports: Efficiency Measurement and Analysis of Determinants”. Journal of Air Transport Management, 17, 140-142. Tutulmaz, O. (2012). Teknik Etkinlik Analizinde Stokastik Sınır Yöntemi Kullanımı Üzerine Bir Değerlendirme. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 5, 109-127. Tutulmaz, O. ve Şahin, H. (2014). Türk Havayolu Ulaştırmasının Açılım Dönemine Yönelik Teknik Etkinlik Analizi: Bir Stokastik Sınır Yöntemi Uygulaması Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18, 49-73. Yarlıkaş, S. (2007). 2006 Dünya Kupası Futbol Takımlarının Stokastik Sınır Analizi ile Performans Değerlendirmesi, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Yeşilyurt, C. ve Alan, M. A. (2003). Fen Liselerinin 2002 Yılı Göreceli Etkinliğinin Veri Zarflama Analizi (VZA) Yöntemi İle Ölçülmesi C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4, 91-104. http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist (Erişim Tarihi: 20.10.2016).
Öz
Bu çalışmada Türkiye’de faaliyet gösteren havalimanlarının etkinliği, Aigner, Lovell ve Schmidt (1977) ve Meeusen ve van den Broeck (1977) tarafından geliştirilen parametrik bir
etkinlik ölçme yöntemi olan stokastik sınır analizi ile ölçülmesi amaçlanmaktadır. Çalışmada Devlet Hava Meydanları İşletmesi istatistik yıllığından elde edilen veriler kullanılarak 2013, 2014 ve 2015 yılları analize tabi tutulmuştur. Çalışmada yolcu sayısı çıktı olarak kullanılırken ticari uçak sayısı, personel sayısı ve check-in kontuar sayısı girdi olarak kullanılmıştır. İktisadi faaliyetler içerisinde üretim faaliyetlerini temsilen çeşitli fonksiyonlar kullanılmaktadır. Bu çalışmada fonksiyonu istatistiksel olarak anlamlı bulunduğu için üretim fonksiyonlarından Cobb-Douglas üretim fonksiyonu kullanılmıştır. Cobb-Douglas fonksiyonu sonuçları, analiz edilen tüm yıllarda uçak sayısı ve personel sayısı parametre katsayıları istatistiksel olarak anlamlı olduğunu ortaya koyarken check-in kontuar sayısı parametresinin ise analiz edilen hiçbir yılda anlamlı bulunmadığını ortaya koymaktadır. Ayrıca incelenen tüm yıllarda Isparta Süleyman Demirel Havalimanı ilk sırada yer almıştır.
Anahtar Kelimeler
Etkinlik Stokastik Sınır Analizi Cobb-Douglas Üretim Fonksiyonu Havalimanı
Kaynakça
- Atılgan, E. (2012). Hastane Etkinliğinin Stokastik Sınır Analizi Yöntemiyle Değerlendirilmesi: TC Sağlık Bakanlığı Hastaneleri için Bir Uygulama. (Basılmamış Doktora Tezi), Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. ATAG (Air Transport Action Group) ,Aviation Benefits Beyond Borders, 2016. Coelli, T. J., (1995). Estimators and Hypothesis Tests for A Stochastic Frontier Function: A Monte Carlo Analysis”, Journal of Productivity Analysis, 6, 247-268. Coelli, T. J., Rao, D. S. P., O'Donnell, C. J., and Battese, G. E. (2005). An Introduction to Efficiency and Productivity Analysis, Springer Science and Business Media. Çakmak, E. H. Dudu, H. ve Öcal, N. (2008). Türk Tarım Sektöründe Etkinlik: Yöntem ve Hane halkı Düzeyinde Nicel Analiz. TEPAV Yayınları. Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) (2013) İstatistik Yıllığı, Ankara. Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) (2014) İstatistik Yıllığı, Ankara. Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) (2015) İstatistik Yıllığı, Ankara. Dudu, H. (2006). Efficiency in Turkish Agriculture: A Farm Household Level Analysis (Doctoral dissertation) Middle East Technical University, The Graduate School of Social Sciences, Ankara. Ekren, N. ve Emiral, F. (2002). Türk Bankacılık Sistemindeki Etkinlik Analizi (Veri Zarflama Analizi Uygulaması. Active Bankacılık ve Finans Dergisi, 4 (24), 1-32. Gülcü, A. Coşkun, A. Yeşilyurt, C. Coşkun, S. ve Esener, T. (2004). Cumhuriyet Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi’nin Veri Zarflama Analizi Yöntemiyle Göreceli Etkinlik Analizi. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 5, 87-104. Işık, N. ve Acar M. (2006). İmalat Sanayi Ve Tekstil Sektörü İçin Cobb Douglas, Ces ve Translog Üretim Fonksiyonlarinin Tahmini SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 1(11), 91-109. Kareem, M. A. (2015). Technical Efficiency of Cassava Production in the Savannah Zone of Northern Gana; Stochastic Frontier Analysis”, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Harran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Şanlıurfa. Karkacıer, O. ve Yazgan, A. E. (2015). Veri Zarflama Analizi İle Etkinlik Ölçümleri ve Havalimanı İşletmeciliği Sektöründe Bir Uygulama. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi 7, 15-28. Lawson, L. G., Bruun, J., Coelli, T., Agger, J. F., and Lund, M. (2004). Relationships of efficiency to reproductive disorders in Danish milk production: A stochastic frontier analysis. Journal of dairy science, 87(1), 212-224. Lin, Z. Choo, Y. and Oum, T. H. (2013). Efficiency Benchmarking of North American Airports: Comparative Results of Productivity Index, Data Envelopment Analysis and Stochastic Frontier Analysis”. Journal of the Transportation Research Forum 52, 47-67. Özgümüş, E. (2012). Stokastik Sınır Analizi ile Üniversite Performanslarının Değerlendirilmesi, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Özgür, I. (2012). Stokastik Sinir Analizi İle OECD Ülkelerinin Enerji Tabanli Gelişmişlik Performanslarinin Ölçülmesi, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Pavlyuk, D. (2010). Spatial Competition and Cooperation Effects on European Airports' Efficiency” MPRA .1-15. Scotti, D. (2011). Measuring Airports’ Technical Efficiency: Evidence From Italy” (Doctoral dissertation, PhD thesis, University of Bergamo, Italy). Tovar, B. and Martín-Cejas, R. R. (2010). Technical efficiency and productivity changes in Spanish airports: A parametric distance functions approach”. Transportation Research Part E: Logistics and Transportation Review, 46, 249-260. Tsekeris, T. (2011). Greek Airports: Efficiency Measurement and Analysis of Determinants”. Journal of Air Transport Management, 17, 140-142. Tutulmaz, O. (2012). Teknik Etkinlik Analizinde Stokastik Sınır Yöntemi Kullanımı Üzerine Bir Değerlendirme. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 5, 109-127. Tutulmaz, O. ve Şahin, H. (2014). Türk Havayolu Ulaştırmasının Açılım Dönemine Yönelik Teknik Etkinlik Analizi: Bir Stokastik Sınır Yöntemi Uygulaması Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18, 49-73. Yarlıkaş, S. (2007). 2006 Dünya Kupası Futbol Takımlarının Stokastik Sınır Analizi ile Performans Değerlendirmesi, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Yeşilyurt, C. ve Alan, M. A. (2003). Fen Liselerinin 2002 Yılı Göreceli Etkinliğinin Veri Zarflama Analizi (VZA) Yöntemi İle Ölçülmesi C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4, 91-104. http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist (Erişim Tarihi: 20.10.2016).
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 26 Ekim 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 15 Sayı: 42 |
Kaynak Göster
.