Türkiye Muhasebe Standartları – 11 İnşaat Sözleşmeleri Standardının İncelenmesi ve Yeni Türk Ticaret Kanunu’na Geçiş Sürecinde Yıllara Yaygın İnşaat Taahhüt İşleri Uygulama Çalışması

Yıl 2013, Cilt: 6 Sayı: 1, 25 - 50, 01.04.2013

Vedat Acar

Öz

Construction sector, along with sectors which provide inputs for it, accounts for 33% of Gross National Product (G.N.P.) and 6% of the employed labor. Thus it is one of the main driving forces of the economy. Our tax legislation which regulates this important sector has forced the use of completed contract method in the construction sector. Thus such accounting practices have begun to serve only tax computation purposes. However under the completed contract method, revenue is recognized when the contract is completed and the accumulated revenues are matched against the accumulated expenses for the determination of profit of the period. However when this method is practiced, the comparison of independent accounting periods becomes a meaningless effort in vain. Such practice is in opposition to the periodicity concept of even audited financial statements. In contrast to these facts the percentage of completion method offered by the Turkish Accounting Standards – 18 prevents the disadvantages mentioned above. The purpose of this paper is to illustrate the application of the percentage of completion method for construction contracts according to Turkish Accounting Standards -11.

Anahtar Kelimeler

Construction, Accounting, Standard, Tax, Completion Method.

Türkiye Muhasebe Standartları – 11 İnşaat Sözleşmeleri Standardının İncelenmesi ve Yeni Türk Ticaret Kanunu’na Geçiş Sürecinde Yıllara Yaygın İnşaat Taahhüt İşleri Uygulama Çalışması

Öz

LEŞMELERİ STANDARDININ İNCELENMESİ VE YENİ TÜRK TİCARET KANUNU’NA GEÇİŞ SÜRECİNDE YILLARA YAYGIN İNŞAAT TAAHHÜT İŞLERİ UYGULAMA ÇALIŞMASI Vedat ACAR ÖZ İnşaat sektörü kendisine girdi sağlayan diğer sektörlerle birlikte Gayri Safi Milli Hasıla (G.S.M.H.) %33 lük katkısıyla ekonominin itici bir gücü ve sağladığı %6 istihdam açısından da önemli bir sektördür. Böylesine önemli bir sektörü düzenleyen vergi düzenlemelerimiz, muhasebe uygulamalarında tamamlama yönteminin kullanılması konusunu zorunlu kılmıştır. Bu nedenle de inşaat işlerindeki muhasebe uygulamaları vergisel amaçlara hizmet eder hale gelmiştir. Oysa tamamlama yöntemi gelirin iş tamamlandığında doğduğunu ve kârın da bu gelir tutarıyla o güne kadar biriken giderlerin karşılaştırılması suretiyle saptanarak, işin bittiği yıla ait olacağını öngörmektedir. Bu ise birbirinden bağımsız faaliyet dönemleri itibariyle yapılacak karşılaştırmaları anlamsız kılan bir varsayımdır. Bu durum denetlenmiş mali tablolarda dahi dönemsellik ilkesine uyulmaması sonucunu doğurmaktadır. Buna karşılık Türkiye Muhasebe Standardı - 11 tarafından da önerilen tamamlanma yüzdesi yöntemi, yukarıdaki yöntemin sakıncalarını giderecek bir işleve sahiptir. Bu makalenin amacı, 11 nolu Türkiye Muhasebe standardında bahsedilen inşaat sözleşmelerinin muhasebeleştirilmesinde tamamlanma yüzdesi yöntemine açıklama ve yaklaşım getirmektir.

Anahtar Kelimeler

İnşaat, Muhasebe, Standart, Vergi, Tamamlanma Yöntemi.

Kaynakça

• AKDOĞAN, Abdurrahman (2011), Vergi Hukuku ve Türk Vergi Sistemi, Gazi Kitapevi, Ankara, s.221.
• ACAR Vedat (1998), İnşaat İşletmelerinde Muhasebe Denetimi ve Uygun Denetim Teknikleri, Gazi Üniversitesi Yayınlanmamış Master Tezi, Ankara, s.25.
• AKDOĞAN, Nalan, Rafet AKTAŞ, Ali DERAN, Deniz U. ERHAN, Vedat ACAR (2011), Türkiye Muhasebe Standartlarıyla Uyumlu Sektörel Muhasebe, Ankara, , s.285.
• CEYHUN Ekrem (1993), Yapı İşletmesi Maliyet Hesabı ve Şantiye Tekniği I-II, Ankara, s.469. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI (2011), “Yurtdışı Proje Hazırlama ve Teknik Danışmanlık Hizmetleri Faaliyetlerinden Elde Edilen Kazancın Kurumlar Vergisi’nden İstisna Olup Olmadığı”, Özelge, http://www.gib.gov.tr/index.php?id=1079&uid= yfp8kOIDOosGFn1i &type=ozelge. Erişim Tarihi: 27.10.2011.
• GENÇOĞLU, Ümit G. (2007), Türkiye Muhasebe Standartları ve Uygulamalar, Türkmen Yayınevi, İstanbul, s.91-92.
• KIZILOT, Şükrü (1995), İnşaat Muhasebesi Vergilendirilmesi ve Mevzuatı, Ankara, s.163.
• Price Waterhouse Coopers (2012), Yeni Türk Ticaret Kanunu, Geleceği Hazırlayan Bir Düzenleme, http://www.pwc.com/tr/tr/publications/assets/PwC-TTK_Yururlukte04-07-2012.pdf. Erişim Tarihi:15.07.2012.
• ÖRTEN, Remzi, Hasan KAVAL, Aydın KARAPINAR (2007), Türkiye Muhasebe-Finansal Raporlama Standartları, Gazi Kitabevi, Ankara, s.117-118, 123.
• ÖZULUCAN, Abitter, Fevzi Serkan ÖZDEMİR, Seçkin ARSLAN (2007), Muhasebe Uygulamaları, Siyasal Kitabevi, s.241-242.
• SAĞLAM, Necdet, Salim ŞENGEL, Bünyamin ÖZTÜRK (2007), UFRS/UMS Uyumlu Türkiye Muhasebe Standartları Uygulaması, Maliye ve Hukuk Yayınları, Ankara, s.2
• SAYARI, Mehmet (1983), Yapı İşlerinde Muhasebe Düzeni, Ankara, s.3.
• ŞENCAN İbrahim (1995) “Taahhüt Sektörünün Önemi ve Devlet İhaleleri ile İlgili Bazı Sorunlar”, Yaklaşım, Temmuz, s.101.
• TMSK (2010), Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (IFRS/IAS) ile Uyumlu Türkiye Muhasebe Standartları, TMSK Yayınları – 5, Fersa Matbaası, Ankara, s.363-374. TMUDESK (2000), Türkiye Muhasebe Standartları, Ankara.