Analitik Hiyerarşi Yöntemi İle Şirket Kredibilite Değerlendirmesi Metal Eşya Makine ve Gereç Yapım Sektöründe Bir Uygulama

Yıl 2013, Cilt: 6 Sayı: 2, 204 - 219, 01.08.2013

M.mustafa Kısakürek Hüdaverdi Bircan Yüksel Aydın

Öz

This article aims to measure the credibility degrees of the corporations in fabricated metal products, machinery and equipment sector that traded on Istanbul Stock Exchange. The measurement process for the firms in the sector was carried out through analytical hierarchy process by using financial ratios obtained from the financial statements of the firms and the data obtained from the questionnaire filled out by the managers of public and private banks operating in Sivas province. A credibility score was obtained for each firm. The firms are sorted by the resulting credibility scores. Liquidity ratio was determined to be the most influential financial ratio on the result of the evaluation. DITAŞ has been the firm with the highest credibility score.

Anahtar Kelimeler

Ratios, Financial analysis, analytical hierarchy process, credit ratingJel Codes: G40, C44

Analitik Hiyerarşi Yöntemi İle Şirket Kredibilite Değerlendirmesi Metal Eşya Makine ve Gereç Yapım Sektöründe Bir Uygulama

Öz

Bu makalede İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında işlem gören Metal Eşya Makine ve Gereç Yapım sektöründeki şirketlerin kredibiliteleri ölçülmeye çalışılmıştır. Sektördeki şirketlerin kredibilitelerini ölçme işlemi; mali tablolardan elde edilen mali oranlar, Sivas İlinde faaliyette bulanan kamu ve özel banka yöneticileriyle yapılan anket sonucunda elde edilen verilerle birlikte analitik hiyerarşi süreci yöntemiyle yapılmıştır. Her bir şirket için kredibilite skoru elde edilmiştir. Elde edilen skorlara göre sektördeki şirketlerin kredibilite sıralaması yapılmıştır. Değerlendirmede sonucu en çok etkileyen mali oranın likidite oranı olduğu tespit edilmiştir. Sektörde kredibilitesi en yüksek şirketin DİTAŞ olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Rasyolar, Mali analiz, analitik hiyerarşi süreci, kredi derecelendirmeJel Kodu: G40, C44

Kaynakça

• ACAR, Mustafa (2003), “Tarımsal İşletmelerde Finansal Performans Analizi”, Erciyes Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (20);21-37.
• AKGÜÇ, Öztin (1995); Finansal Yönetim, 6. Basım, Avcıol Basım Yayın, İstanbul.
• AKDOĞAN, Nalan ve NEJAT, Tenker (2003), Finansal Tablolar Analizi ve Mali Analiz Teknikleri, 8. Basım,Gazi Kitabevi, Ankara.
• ALBAYRAK, Yıldız Esra ve HALUK, Erkut (Aralık 2005), “Banka Performans Değerlendirmede Analitik Hiyerarşi Süreç Yaklaşımı”, İtüdergisi/D Mühendislik, 4(6); 47-58.
• ATAN, Murat ve UFUK, Maden (Mayıs 2005), “Bireysel ve Kurumsal Kredibilitenin Analitik Hiyerarşi Süreci ile Çözümlenmesi”, 4. İstatistik Kongresi, İstatistik Mezunları Derneği ve Türk İstatistik Derneği, Belek, Antalya, 1-6.
• BAŞLIGİL, Hüseyin (3/2005), “Bulanık AHP İle Yazılım Seçimi” Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi, 24-33.
• BODUR, Çağlayan ve TEKER Suat ( Aralık 2005), “Ticari Firmaların Kredi Derecelendirmesi: İMKB Firmalarına Uygulanması” İtüdergisi/B Sosyal Bilimler, 2(1), 25-36.
• ÇONKAR, Kemalettin ve YOLAŞ VURUR N.Serap (Mayıs 2008), “Türkiye’de KOBİLER Derecelendirilme Notu Almalı Mı?”, Basel II’ye Geçiş Öncesi Kobilerde Genel Durum Değerlendirmesi: Sorun ve Çözüm Önerileri Bildiriler Kitabı, İzmir Ekonomi Üniversitesi, 136-147.
• DAĞDEVİREN, Metin; AKAY, Diyar ve KURT, Mustafa (2004), “İş Değerlendirme Sürecinde Analitik Hiyerarşi Prosesi ve Uygulaması”, Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der. 19(2), 131-138.
• DÜZAKIN, Erkut ve DÜZAKIN, Hatice (2007), “Measuring the performance of manufacturing firms with super slacks based model of data envelopment analysis: An application of 500 major industrial enterprises in Turkey”, European Journal of Operational Research, 182, 1412–1432.
• ELMAS, Bekir ve Öz Yaşar (2009), “Bankaların Yeni Risk Düzenlemeleri Kapsamında Basel II ve KOBİ’ler” Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13 (1), 391-402.
• ERASLAN, E. ve ALGÜN, O (2005), “İdeal Performans Değerlendirme Formu Tasarımında Analitik Hiyerarşi Yöntemi Yaklaşımı” Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der. 20(1), 95-106.
• EROL, Cengiz (1991), Nakit Yaklaşım Yöntemiyle Kredi Değerlendirmesi “Mali Tablo Analizi”, T.B.B.Y. Yayın No:167, 2. Baskı, Ankara.
• İÇ, Yusuf Tansel ve YURDAKUL Mustafa (2000), “Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS) Yöntemini Kullanan Bir Kredi Değerlendirme Sistemi” Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 15(1), 1-14.
• KİRACI, Murat ve BİLGE Semih (Ocak 2003), “İşletme Büyüklüğünün Finansal Oranlar Üzerine Etkisi: İMKB Dokuma, Giyim Eşyası ve Deri Sektöründe Bir Araştırma”, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, Yıl.3, Sayı.8, 5.
• KILIÇ, Mustafa ve ERKAN, Volkan (2006), “Stratejik Planlama Ve Dengeli Performans Yönetimi Yaklaşımları Bir Arada Olabilir Mi ?”, Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 77-94.
• KORPELA, J. ve LEHMUSVAR, A, A. (1999). A Customer Oriented Approach to Warehouse Network Evaluation and Design. [International Journal of Production Economics], 59(4), 135-146.
• KURUÜZÜM, Ayşe ve ATSAN Nuray (2001), “Analitik Hiyerarşi Yöntemi ve İşletmecilik Alanındaki Uygulamaları”, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, (1), 83-105. MANAP, Gonca (2006), “Analitik Hiyerarşi Yaklaşımı İle Turizm Merkezi Seçimi” Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 157-170.
• MAŞRAP, B. G. ve KÖMÜRCÜ, A. ( Nisan 2008), “Basel II-Standart Yönteme Göre Kredi Derecelendirmesi ve Bir Şirket Üzerinde Uygulanması” Muhasebe ve Denetime Bakış, 24, 55-76.
• ÖKER, Ayşegül (2007), “Ticari Bankalarda Kredi ve Kredi Riski Yönetimi–Bir Uygulama” Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
• ÖNÜT, Semih, TUZKAYA, Umut R., KEMER Burak (2007), “Hastane Yeri Seçimine Bir Analitik Ağ Süreci Yaklaşımı” Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi, 25(4), 3673
• ÖZYÜREK, Hamide ve ERDOĞAN, Elif (2011), “Finansal Kurumlarda Mali Analiz Ve Bir Uygulama” Ekonomi Bilimleri Dergisi” 3(2), Issn: 1309-8020 (Online),2292
• SAATY, T. L. (1994), How to make a decision: The analytic hierarchy process. [Interfaces], (24/6), 19-43.
• SEKRETER, M. Serhan; AKYÜZ, Gökhan; ÇETİN, Emre İpekçi (2004), “Şirketlerin Derecelendirilmesine İlişkin Bir Model Önerisi: Gıda Sektörüne Yönelik Bir Uygulama” Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 8, 139-155.
• YÜKSEL, Hilmi (2004), “Tedarik Zincirleri için Performans Ölçüm Sistemlerinin Tasarımı” Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 11 (1), 143-154
• YETİM, Sebahat (Ekim 2004), “Analitik Hiyerarşi Sürecine Ait Bazı Matematiksel Kavramlar”, Kastamonu Eğitim Dergisi, 12(2), 457-468.
• YENİCE, Ebru (Ocak – Haziran 2006), “Kamu Kesiminde Performans Değerlendirmesi” Maliye Dergisi, 150, 122-132.