OKUL MÜDÜRLERİNİN MENTORLUK FONKSİYONLARI İLE ÖĞRETMENLERİN ÖRGÜTSEL UYUM DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Yıl 2014, Cilt: 9 Sayı: 4, 419 - 432, 07.10.2014

BİLAL Yıldırım Ozan Şerefhanoğlu

Öz

Bu araştırmanın amacı, yer değişikliği yapan öğretmenlerin yeni kurumlarına uyum süreçleri ile okul müdürlerinin mentorluk fonksiyonları arasındaki ilişkinin belirlenmesidir. Araştırmanın evrenini, 2012-2013 eğitim öğretim yılında Balıkesir ili genelinde yer değişikliği yapmış olan 960 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın evreni, 2012-2013 eğitim öğretim yılında Balıkesir ili genelinde yer değişikliği yapmış olan 960 öğretmenden oluşmaktadır. Veriler, SPSS 17 programı kullanılarak incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Ölçeklerden alınan puanların frekansı, aritmetik ortalaması ve yüzdelik dağılımı hesaplanmış ve değişkenler arasındaki korelasyonu tespit edebilmek için korelasyon analizi uygulanmıştır. Ortalama puanlar arasındaki farkların anlamlılığı test edilirken bağımsız gruplar t-testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) yapılmıştır. Yordayıcılığı test edebilmek için basit doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır.  Araştırmanın sonucuna göre, okul müdürlerinin mentorluk fonksiyonları ile öğretmenlerin örgütsel uyum süreçleri arasında orta düzeyde (r=.608) bir ilişki olduğu belirlenmiş olup, okul müdürlerinin mentorluk fonksiyonları arttıkça, öğretmenlerin örgütsel uyum düzeylerinin de arttığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Mentorluk, Mentorluk Fonksiyonları, Eğitimde Mentorluk, Uyum, Örgütsel Uyum

Kaynakça

• Akbaş, T. T. (2010). Algılanan kişi-örgüt uyumunun örgütsel vatandaşlık davranışları üzerindeki etkisi: Görgül bir araştırma (Yayımlanmamış doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Bakioğlu, A. (2013). Eğitimde mentorluk. Ankara: Nobel.
• Baltaş, A. (2008). Ustadan Mentor’a, Activeline, (4),42-36.
• Barutçu, E. ve Özbay Ö. (2013). Koçluk yaklaşımının yönetici ve iş gören üzerine etkilerine ilişkin bir araştırma. Kilis 7 Aralık Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi,(1), 47-62.
• Başaran, İ. E. (2004). Yönetimde insan ilişkileri. Ankara: Nobel.
• Bilici, E. N. (2002). Modern Lalar. Aksiyon Dergisi, Sayı: 409
• Ceylan, C. (2004). Mentorluk İlişkilerine Farklı Bir Yaklaşım: Kariyere Duyarlı Mentorluk. İş, Güç endüstri ilişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, Yıl: 2004, Sayı: 6,1.
• Cohen, L., Manion, L. & Morrison, K. (2000). Research methods in education. (5. Baskı).London New York: Routledge Falmer.
• Çalık, T. (2003), İşgörenlerin örgüte uyumu (örgütsel sosyalizasyon).TEBD 1(2) 163-178.www.tebd.gazi.edu.tr/ Erişim Tarihi: 11.12.2013.
• Çelik, S. (2011), Kütüphaneci Eğitiminde Mentorluk Uygulaması: Doğuş Üniversitesi Kütüphanesi Örneği. Bilgi Dünyası, Yıl: 2004, 12 (2) 295-318.
• Çelik, V. (2000). Eğitimsel liderlik. Ankara: Pegem A.
• Demir, K. (2009). İlköğretim okullarında öğretmenlerin kolektif yeterlik algılarının öğrenci başarısına etkisi. Bilisel Araştırma Proje Komisyonu Sonuç Raporu, Burdur.
• Ekinci, A. (2010). Aday Öğretmenlerin İş Başında Yetiştirilmesinde Okul Müdürlerinin Rolü. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 15, 63-77.
• Fowler, J.L. ve O‘Gorman, J.G. (2005), Mentoring Functions: A Contemporary View of the Perceptions of Mentees and Mentors‘, British Journal of Management, Sayı:16: 51–57.
• İbrahimoğlu, N. (2008). Kişilik Özellikleri Açısından Örgüt-Kariyer Bağlılık Düzeyini Artırmada Sosyalizasyon ve Mentor Etkisi: Bir Örgüt Geliştirme Modeli. (Doktora Tezi) Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
• İbrahimoğlu, N. (2013). Biçimsel olmayan Mentorluk yoluyla öz etkinliğin artırılması. Sosyo-Ekonomi Dergisi. Sayı: 19,1, 141-155.
• Kahraman M.(2012). Bilişim Teknolojileri Öğretmen Adaylarının Mesleki Gelişiminde E-Mentorluk,(Doktora Tezi) Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Eskişehir.
• Karasar, N.(2006). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kram, K. E. (1983). Phases Of The Mentoring Relationship. Academy of Management Journal, Sayı: 26,4, 608-625.
• Miller, A. (2002). Mentoring Students and Young People: A handbook of effective practice. New York: Taylor & Francis.
• Mueller, S. (2004). Electronic Mentoring As An Example For The Use Of İnformation and Communications Technology in Engineering Education. European Journal of Engineering Education, Sayı: 29,1, 53-63.
• Netemeyer, R. G., Boles, J. S.,MacKee, D. O., & MacMurrian, R. (1997). An investigation into the antecedents of organizational citizenship behaviors in a personal selling context. Journal of Marketing, Sayı:61, 85−98.
• Noe, R. A. (1988). An investigation of the determinants of successful assigned mentoring relationships. Personnel Psychology, 41(3), 457-479.
• Özçelik K. (2011). Kişi Örgüt Uyumu Ve Etik İklimin Hastaneye Bağlılığa Etkisi: Hemşireler Üzerinde Bir Araştırma. (Yüksek Lisans Tezi) Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. 2011.
• Özdemirci, A. (2010). Strateji sürecinin planlılık düzeyi, liderlik Stilleri ve çevresel koşulların örgütsel Uyumlanma üzerindeki etkisi: iso’ya bağlı İşletmeler üzerinde bir araştırma. (Doktora Tezi), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Özkan, S. (2014). “Mentorluk Nedir?”, http:// www.serkanozkan.com.tr/Icerik.aspx?id=19, Erişim tarihi: 01.03.1014.
• Özoğlu, B. (2011). Okul yöneticilerinin Koçluk becerilerinin Öğretmen performansına etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Polat, S. ve Kazak E. (2014). “Okul Yöneticilerinin Kayırmacı Tutum ve Davranışları ile
• Öğretmenlerin Örgütsel Adalet Algıları Arasındaki İlişki” Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, Cilt 20, Sayı 1, 71-92.
• Turunç, Ö. ve Mazlum, Ç. (2012), “İş Tatmini-Kişi-Örgüt Uyumu ve Amire Güven-Kişi-Örgüt Uyumu ilişkisinde Dağıtım Adaletinin Düzenleyici Rolü” İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, Cilt14, Sayı 2.
• Uyumaz, E. (2014). Türkiye Selçuklu Devletinde Atabeglik Müessesesi.http://turkleronline. net/turkler/makaleler/ atabeglik.htm erişim tarihi: 04.03.2014.
• Yahyagil, M. Y. (2005). Birey Organizasyon Uyumu ve Çalışanların İş Tutumlarına. Etkisi. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, Cilt: 24, 137-149.
• Yıldırım R. (2013), Okul Yöneticilerinin Mentorluk Rollerinin Okulun Akademik Başarısı ve Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.