Postmodern Kamu Yönetiminin Kuramsal Temelleri Çerçevesinde Yönetişim Yaklaşımı: Literatür Taraması

Yıl 2017, Cilt: 10 Sayı: 1, 27 - 45, 10.03.2017

Kadir Doğan

https://doi.org/10.25287/ohuiibf.297170

Cited By: 7

Öz

Modernizm, tarihsel olarak Ortaçağ’dan sonra, Aydınlanma, Rönesans ve Reform hareketleri, sanayi devrimi, kapitalizm, modern-ulus devletler, parlamentarizmin belirmesi sonrasında önem kazanan ve II. Dünya Savaşı’na kadar gelen bir dönemi karşılamaktadır. Postmodernizm ise, hem modern dönem açısından tarihsel bir kırılma aşamasını hem de epistemolojik açıdan farklı bir bilgi-kuramsal alana vurgu yapmaktadır. Postmodernizm, özellikle II. Dünya Savaşı’ndan sonra öncelikle kültürel alanda sanatta ortaya çıktıktan sonra 1970’li yıllarla birlikte özellikle Avrupalı kuramcılar tarafından sosyal bilimler alanında tartışılmaya başlanmıştır. Postmodernizm, kendinden önceki dönemi ifade eden modernizmden bir kopuşu simgelemekte ve eskiye ait kavram ve düşüncelerin mutlak reddine dayanmaktadır. Postmodernizmin etkisi altına aldığı sosyal bilim alanlarından biri de kamu yönetimi disiplini ve pratiğidir. Kamu yönetimi, postmodernizmle birlikte modern nitelikli ortodoks kamu yönetimi anlayışından bazı farklılıklar göstermekte ve postmodernizmle kamu yönetimi arasındaki bağlantı veya etkileşim çeşitli düşünür ve kuramcılar tarafından geliştirilmektedir. Postmodernizm, kamu yönetiminde 1970’li yıllardan sonra örgütsel ve söylemsel bağlamda iki farklı kuramsal bakış açısı sunmuştur. Bunlardan örgütsel bağlam yeni kamu işletmeciliği ile ortaya çıkarken, söylemsel bağlam Amerikan radikal söylem kuramları ile meydana gelmektedir. Bu çalışma da özellikle 1980’li yıllardan sonra kamu yönetiminde ortaya çıkan postmodernizm etkisinin kuramsal temellerini çeşitli akım ve yaklaşımlara bağlı olarak ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bununla beraber, literatür taraması yöntemiyle çalışma postmodern kamu yönetimi ve yönetişim kuramı arasında bağlantı da kurmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Postmodernizm, Postmodern Kamu Yönetimi, Yönetişim, Kuram, Literatür

Kaynakça

• Akça, G. (2005). Postmodernite ve Ulus Devlet, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, VII(2), 232-257.
• Aksoy, Ş. (2003). Yeni Sağ ve Devletin Değişimi. Burhan Aykaç, Şenol Durgun, Hüseyin Yayman (Eds.), Türkiye’de Kamu Yönetimi, Ankara: Yargı Yayınevi, 545-559.
• Alence, R. (2004). Political institutions and developmental governance in sub-Saharan Africa. Modern African Studies, 42(2), 163-187.
• Anderson, P. (2002). Postmodernitenin Kökenleri. çev. Elçin Gen, İstanbul: İletişim Yayıncılık.
• Aslan, S. & Yılmaz, A. (2001). Modernizme Bir Başkaldırı Projesi Olarak Postmodernizm. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2(2), 93-108.
• Ataay, F. (2007). Neoliberalizm, Kamu Reformu ve Demokrasi. Şinasi Aksoy, Yılmaz Üstüner (Eds.), Kamu Yönetimi: Yöntem ve Sorunlar, Ankara: Nobel Yayıncılık, 163-172.
• Ateş, H. (2013). Postmodern Toplum, Devlet ve Kamu Yönetimi. Asım Balcı, Ahmet Nohutçu, Namık Kemal Öztürk, Bayram Coşkun (Eds.), Kamu Yönetiminde Çağdaş Yaklaşımlar, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 389-417.
• Basu, R. (2004). Public Administration: Concepts and Theories. India: Sterling Publishers.
• Başaran, İ. (2008). Kent ve Yerel Yönetim. İstanbul: Okutan Yayınları.
• Bayraktar, F. (2015). “Yönetişim” Paradigması ve Neoliberalizm: Çelişki ve Kopuş mu Uyum ve Süreklilik mi?. Ardahan Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2, Ekim, 71-94.
• Bayram, Y. (2015). Postmodernizm (Modernizm Ötesi). Retrieved 05 July 2015 (de indirildi), from the World Wide Web:http://turkoloji.cu.edu.tr/YENI%20TURK%20EDEBIYATI/yavuz_bayram_postmodernizm.pdf.
• Beriş, H. E. (2008). Moderniteden Postmoderinteye. Mümtazer Türköne (Ed.), Siyaset, Ankara: Lotus Yayınevi, 483-521.
• Best, S. & Kellner, D. (2011), Postmodern Teori: Eleştirel Soruşturmalar, çev. Mehmet Küçük, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Beyhan, E. (2008). Yönetişim Ve Yerel Yönetimler. Yerel Siyaset Dergisi, 14, 56-60.
• Bogason, P. (2005). Postmodern Public Administration. E. Ferlie, L. E. Lynn, Jr., C. Pollitt (Eds.), The Oxford Handbook Of Public Management, New York: Oxford University Press, 234-256.
• Bogason, P. (2008). Public Administration under Postmodern Conditions. Administrative Theory & Praxis, 30(3) (Sep.), 359-362.
• Bogason, P. (2015). Public Administration and the Unspeakable: American Postmdernism as an Acaemic Trail of the 1990s. Research Paper No. 5/99, Retrieved 10 August 2015 (de indirildi), from the World Wide Web: http://diggy.ruc.dk/bitstream/1800/1199/1/Public_administration_and.pdf.
• Clark, I. (2000). Governance, the State, Regulation and Industrial Relations. USA: Routledge.
• Clegg, S. R. (1997). Modern Organizations: Organization Studies in The Postmodern World. London: SAGE Publications Ltd.
• Cooper, R. (2015). The Post-Modern State and the World Order. Demos, Retrieved 16 February 2015 (de indirildi), from the World Wide Web: http://www.demos.co.uk/files/postmodernstate.pdf.
• Çevik, H. H. (2012). Kamu Yönetimi. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Delanty, G. (2000). Modernity and Postmodernity: Knowledge, Power and the Self, London: SAGE Publications.
• Denhardt, J. V. & Denhardt R. B. (2007). The New Public Service: Serving, Not Steering. The United States of America: M.E. Sharpe Inc.
• Denhardt, R. B. & Catlaw, T. J. (2015). Theories of Public Organization. The United States of America: Cengage Learning.
• Derrida, J. (2010). Gramatoloji, çev. İsmet Birkan, Ankara: Bilgesu Yayınları.
• De Zwart, F. (2002). Administrative Practice and Rational Inquiry in Postmodern Public Administration Theory. Administration & Society, 34, 482-498.
• Doğan, İ. (2008). Devlet ve Toplum Kuramlarına Yeni Yaklaşımlar. İstanbul: Yeni İnsan Yayınevi.
• Doğan, K. C. (2014). Postmodern Kamu Yönetimi Anlayışı Çerçevesinde Bir Denetim Paradigması: Ombudsman. Sayıştay Dergisi, 94, 73-96.
• Doğan, K. C. (2015a). Postmodernizmin Kamu Yönetimine Yansımaları: Ombudsman ve Toplam Kalite Yönetimi Yaklaşımları. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 10/14 Fall, 273-290 DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8791 ISSN: 1308-2140, Ankara-Turkey.
• Doğan, K. C. (2015b). Küreselleşme Sürecinde Bürokrasinin Artan İktidar Gücü ve Yönetişim Sorunsalı: Üst-Kurullar Bürokrasisi Örneği, Fuat Ustakara (Ed.), Küreselleşme Ekseninde İktidar ve İletişim, Konya: Literatürk Yayınları, 127-179.
• Doğan, K. C. (2016). Küreselleşme ve Neo-Liberal Kuşaklar Çerçevesinde Devleti Konumlandırma Sorunsalı: “Minimal Devlet’ten Düzenleyici Devlet’e”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(43), 1795-1803.
• Doğan, K. C., Kalkışım, H. M. & Karaaslan, İ. (2012). Neo-Liberal Dönüşüm Sürecinde Post-Bürokratik Yapılanma: Yönetişim Modeli. Yüksel Koçak, Atıl Cem Çiçek (Eds.), Kamu Yönetimi: Yönetim-Siyaset Ekseninde Yeniden Yapılanma, Ankara: Gazi Kitabevi, 79-96.
• Dong, L. (2015). Public Administration Theories: Instrumental and Value Rationalities. New York: Palgrave Macmillan.
• Dunleavy, P. & Hood, C. (1994). From Old Public Administration to New Public Management. Public Money & Management, 14(3), 9-16.
• Dunleavy, P., Margetts, H., Bastow, S. & Tinkler, J. (2005). New Public Management is Dead: Long Live Digital Era Governance. EDS Innovation Research Programme, London: London School of Economics and Political Science.
• Ergun, T. (1997). Postmodernizm ve Kamu Yönetimi. Amme İdaresi Dergisi, 30(4), 3-15.
• Ergun, T. (2003). Postmodernizm ve Kamu Yönetimi. Burhan Aykaç, Şenol Durgun, Hüseyin Yayman (Eds.), Türkiye’de Kamu Yönetimi, Ankara: Yargı Yayınevi, 607-620.
• Ergun, T. (2004). Kamu Yönetimi: Kuram/Siyasa/Uygulama. Ankara: TODAİE.
• Eryılmaz, B. (2010). Kamu Yönetimi. Ankara: Okutman Yayıncılık.
• Farmer, D. J. (2007). Five Great Issues in the Profession of Public Administration. Jack Rabin, W. Bartley Hildreth, Gerald J. Miller (Eds.), Handbook of Public Administration, USA: CRC Press, 1205-1217.
• Feyerabend, P. (2014). Yönteme Karşı. çev. Ertuğrul Başer, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Fox, C. J. & Miller, H. T. (1993). Postmodern Public Administration: A Short Treatise on Self-Referential Epiphenomena. Administrative Theory & Praxis, 15(1), 1-17.
• Fox, C. J. & Miller, H. T. (2007). Postmodern Public Administration. The United States of America: M.E. Sharpe Inc.
• Frederickson, H. G. (1997). The Spirit of Public Administration. San Francisco: Jossey-Bass Publishers.
• Frederickson, H. G. (2004). Whatever Happened to Public Administration? Governance, Governance Everywhere. Institute of Governance Public Policy and Social Research, Queen’s University, Belfast, Working Paper QU/GOV/3/2004, 2004, Retrieved 12 August 2015 (de indirildi), from the World Wide Web: http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.537.8624&rep=rep1&type=pdf.
• Frederickson, H. G. (2012). Toward a New Public Administration. Jay M. Shafritz, Albert C. Hyde (Eds.), Public Administration: Classic Readings, Canada: Wadsworth Cengage Learning, 251-262.
• Frederickson, H. G., Smith, K. B., Larimer, C. W. & Licari, M. J. (2012). The Public Administration Theory Primer. USA: Westview Press.
• Gamble, A. (2004). Foreword. Ian Bache, Matthew Flınders (Eds.), Multi-level Governance, Great Britain: Oxford University Press, v-vii.
• Genç, F. N. (2010). Yeni Kamu Hizmeti Yaklaşımı. Türk İdare Dergisi, 466, Mart, 145-159.
• Giddens, A. (2014). Modernliğin Sonuçları. çev. Ersin Kuşdil, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Goodin, R. E., Rein, M. & Moran, M. (2006). The Public and its Policies. Michael Moran, Martin Rein, Robert E. Goodin (Eds.), The Oxford Handbook of Public Policy, The United States of America: Oxford University Press, 3-38.
• Göymen, K. (1999). Türk Yerel Yönetiminde Katılımcılığın Evrimi: Merkeziyetçi Bir Devlette Yönetişim Dinamikleri. Amme İdaresi Dergisi, 32(4), 67-83.
• Göymen, K. (2010). Türkiye’de Yerel Yönetişim ve Yerel Kalkınma. İstanbul: Boyut Yayın Grubu.
• Gruening, G. (2001). Origin and Theoretical Basis of New Public Management. International Public Management Journal, 4, 1-25.
• Güler, B. A. (2003a). Nesnesini Arayan Disiplin: Kamu Yönetimi. Burhan Aykaç, Şenol Durgun, Hüseyin Yayman (Eds.), Türkiye’de Kamu Yönetimi, Ankara: Yargı Yayınevi, 527-544.
• Güler, B. A. (2003b). Yönetişim: Tüm İktidar Sermayeye. Praksis 9, 93-116.
• Güzelsarı, S. (2003). Neo-Liberal Politikalar ve Yönetişim Modeli. Amme İdaresi Dergisi, 36(2), 17-34.
• Güzelsarı, S. (2004). Kamu Yönetimi Disiplininde Yeni Kamu İşletmeciliği ve Yönetişim Yaklaşımları, Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Gelişme ve Toplum Araştırmaları Merkezi No: 66.
• Harmon, M. M. & Mayer, R. T. (1986). Organization Theory for Public Administration. The United States of America: Brown&Company Limited.
• Harvey, D. (2010). Postmodernliğin Durumu. çev. Sungur Savran, İstanbul: Metis Yayınları.
• Hassard, J. (1994). Postmodern Organizational Analysis: Toward A Conceptual Framework. Journal of Management Studies, 31(3), May, 303-324.
• Hatch, M. J. & Cunliffe, A. L. (2013). Organization Theory: Modern, Symbolic, and Postmodern Perspectives. UK: Oxford University Press.
• Hood, C. (1991). A Public Management For All Seasons?. Public Administration, 69, (Spring), 3-19.
• Hood, C. (2001). Public Management, New, Neil J. Smelser, Paul B. Baltes (Eds.), International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences, UK: Elsevier Science Ltd., 12553-12556.
• Hughes, O. E. (2014). Kamu İşletmeciliği & Yönetimi. çev. Buğra Kalkan, Bahadır Akın, Şeyma Akın, Ankara: BigBang Yayınları.
• Işık, M. & Öztürk, Y. E. (2009). Postmodern Açıdan Kamu Yönetiminde Küçülme (Downsizing) Olgusu. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler MYO Dergisi, 12(1-2), 431-454.
• İnanç, H. & Erdoğan, S. (2006). Postmodern Dönemde Kamu Yönetimi Algısı ve Kamusal Alan Tartışmaları. Akademik Bakış, 9, Mayıs, 1-16.
• Kaufmann, D., Kraay, A. & Mastruzzi, M. (2009). Governance Matters VIII: Aggregate and Individual Governance Indicators 1996–2008. Policy Research Working Paper 4978, The World Bank Development Research Group Macroeconomics and Growth Team June 2009 WPS4978.
• Kellner, D. (2000). Toplumsal Teori Olarak Postmodernizm: Bazı Meydan Okumalar ve Sorunlar. Mehmet Küçük (Der.), çev. Mehmet Küçük, Modernite Versus Postmodernite, Ankara: Vadi Yayınları, 367-404.
• Kirlin, J. J. (1996). Big Questions of Public Administration in a Democracy. Public Administration Review, September/October, 56(5), 416-423.
• Kooiman, J. (2003). Governing as Governance. London: SAGE Publications.
• Lalor, S. (2014). A General Theory of Public Administration. Dublin: ALUE GGMC.
• Lamidi, K. O. (2015). Theories of Public Administration: An Anthology of Essays, International Journal of Politics and Good Governance, VI(6.3), Quarter III, 1-35.
• Lyotard, J.-F. (2010). Libidinal Ekonomi, çev. Emre Sünter, İstanbul: Hil Yayınları.
• Lyotard, J.-F. (2013). Postmodern Durum, çev. İsmet Birkan, Ankara: Bilgesu Yayınları.
• Marshall, G. S. (2011). Review of Public Administration in Perspective: Theory and Practice Through Multiple Lenses by David John Farmer, Public Administration Faculty Publications, Paper 68, Retrieved 12 July 2015 (de indirildi), from the World Wide Web:://digitalcommons.unomaha.edu/pubadfacpub/68.
• McSwite, O. C. (1996). Postmodernism, Public Administration and the Public Interest. Gary L. Wamsley, James F. Wolf (Eds.), Refounding Democratic Public Administration: Modern Paradoxes, Postmodern Challenges, The United States of America: SAGE Publications, 198-224.
• Okçu, M. (2003). Postmodernizm ve Kamu Yönetimi. Muhittin Acar, Hüseyin Özgür (Eds.), Çağdaş Kamu Yönetimi-I, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 96-123.
• Özcan, K. & Ağca, V. (2010). Yeni Kamu Yönetimi Anlayışında Postmodernizmin İzleri. Amme İdaresi Dergisi, 43(3), Eylül, 1-32.
• Özdemir, Y., Özdemir, E. & Aktaş, U. (2008). Postmodernite ve Etnisite. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(2), 325-336.
• Özer, M. A. (2006). Yönetişim Üzerine Notlar. Sayıştay Dergisi, 63, 59-89.
• Özer, M. A., Akçakaya, A., Yaylı, H. & Batmaz, N. Y. (2016). Kamu Yönetimi: Modern (Yapı ve Süreçler), Ankara: Adalet Yayınevi.
• Özer, M. A. & Önen, S. M. (2016). 200 Soruda Yönetim Kamu Yönetimi, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Parlak, B. & Doğan, K. C. (2016). Kamu Yönetimi: Kamu Yönetimi Disiplininin Gelişmesinde Rol Oynayan Kuramsal Yönler Üzerine Bir Giriş, İstanbul: Beta Basım Yayım.
• Raadschhelders, J. C. N. (1999). A Coherent Framework for the Study of Public Administration. Journal of Public Administration Research and Theory, 9(2), 281-303.
• Rorty, R. (2000). Habermas, Lyotard ve Postmodernite. Mehmet Küçük (Der.), çev. Mehmet Küçük, Modernite Versus Postmodernite, Ankara: Vadi Yayınları, 262-281.
• Rosenbloom, D. H., Kravhchuk, R. S. & Clerkin, R. M. (2009). Public Administration: Understanding Management, Politics, and Law in the Public Sector. New York: McGraw-Hill Higher Education.
• Sallan, S. & Boybeyi, S. (2016). Postmodernizm-Modernizm İkilemi, Retrieved 12 October 2016 (de indirildi), from the World Wide Web: http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/34/1131/13295.pdf.
• Sarup, M. (1997). Post-Yapısalcılık ve Postmodernizm. çev. A. Baki Güçlü, Ankara: Bilim ve Sanat /Ark Yayınları.
• Shafritz, J. M., Russell, E. W. & Borick, C. P. (2013). Introducing Public Administration. USA: Pearson Education, Inc.
• Simon, H. A., Smithburg, D. W. & Thompson, V. A. (1985). Kamu Yönetimi. çev. Cemal Mıhçıoğlu, Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları: 547.
• Sobacı, M. Z. (2007). Yönetişim Kavramı ve Türkiye’de Uygulanabilirliği Üzerine Değerlendirmeler. Yönetim Bilimleri Dergisi, 5(1), 219-235.
• Spicer, M. W. (2001). Public Administration and the State: A Postmodern Perspective. Alabama: The University of Alabama Press.
• Spicer, M. W. (2005). Public Administration Enquiry and Social Science in the Postmodern Condition: Some Implications of Value Pluralism. Administrative Theory & Praxis, 27(4) (Dec.), 669-688.
• Şaylan, G. (2006). Postmodernizm. Ankara: İmge Kitabevi.
• Şener, H. E. (2005). Kamu Yönetiminde Katılım ve Çoğulculuk. Amme İdaresi Dergisi, 38(4), 1-22.
• Şener, H. E. (2007). Kamu Yönetiminde Postmodernizm. Şinasi Aksoy, Yılmaz Üstüner (Eds.), Kamu Yönetimi: Yöntem ve Sorunlar, Ankara: Nobel Yayım Dağıtım, 31-47.
• Şeyhanlıoğlu, H. (2007). Postmodern Kamu Yönetiminde E-Devlet. Türk İdare Dergisi, 456, 81-106.
• Tekeli, İ. (1999). Modernite Aşılırken Siyaset. Ankara: İmge Kitabevi.
• Tekeli, İ. (2011). Modernizm, Modernite ve Türkiye’nin Kent Planlama Tarihi. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Thompson, V. A. (1972). Reviewed Work: Toward a New Public Administration: The Minnowbrook Perspective by Frank Marini. The American Political Science Review, 66(2) (Jun.), 620-622.
• Trnski, M. (2016). Multi-Level Governance in the EU. Retrieved 04 March 2016 (de indirildi), from the World Wide Web: http://www.sustainableislands.eu/BlockImages/InLibraryData/GalleryData/MULTILEVEL%20GOVERNANCE%20IN%20THE%20EU%20by%20Marko%20Trnski.pdf.
• Üstüner, Y. (2003). Kamu Yönetimi Kuramı ve Kamu İşletmeciliği Okulu. Burhan Aykaç, Şenol Durgun, Hüseyin Yayman (Eds.), Türkiye’de Kamu Yönetimi, Ankara: Yargı Yayınevi, 365-382.
• Vigoda, E. (2002). From Responsiveness to Collaboration: Governance, Citizens, and the Next Generation of Public Administration. Public Administration Review, September-October, 62(5), 527-540.
• Wagner, R. E. (2005). Self-Governance, Polycentrism, And Federalism: Recurring Themes in Vincent Ostrom’s Scholarly Oeuvre. Journal of Economic Behavior & Organization, 57, 173-188.
• Yalçın, L. (2010). Kamu Yönetimi Kuramları: Yöntembilimsel Bir Değerlendirme. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Yıldırım, M. (2009). Modernizm, Postmodernizm ve Kamu Yönetimi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2), 380-397.
• Yıldız, H. (2016). Postmodernizm Nedir?. Retrieved 06 July 2016 (de indirildi), from the World Wide Web: https://birimler.dpu.edu.tr/app/views/panel/ckfinder/userfiles/17/files/DERG_/13/153-166.pdf.