THE EFFECTS OF DIFFERENT TREATMENTS ON PROPAGATION BY HARDWOOD CUTTINGS IN HAYWARD AND MATUA KIWIFRUIT CULTIVARS

Yıl 2013, Cilt: 28 Sayı: 3, 115 - 125, 05.10.2013

Hamdi Zenginbal Muharrem Özcan

https://doi.org/10.7161/anajas.2013.28.3.115

Cited By: 1

Öz

This study was carried out to determine the suitable time for preparation of cuttings, type of cuttings and IBA concentrations to root the hardwood cuttings of Hayward and Matua kiwifruit (Actinidia deliciosa A. Chev.) cultivars in Rize during 2002 and 2003. The hardwood cuttings were used on 1 January and 1 February. After pre-treating with 0, 2000, 4000 and 6000 ppm IBA, the cuttings with two or three shoot buds were rooted in unheated greenhouse with a bottom heated mist propagation frame containing perlite medium. Hardwood cuttings were exposed to the rooting media for 120 days and then they all were removed from the media to determine the rooting and viability rates, the most developed roots in both length and width, lateral root number and root quality. As a result of the study, the highest rooting and rooting quality were obtained from hardwood cuttings of cv. Hayward prepared with three shoot buds on 1 January and cv. Matua prepared with three shoots buds on 1 January and 1 February. All the cuttings were treated with 4000 and 6000 ppm IBA. Rooting ration was found to be 52.0 % - 73.0 % and 48.0 % - 83.0 % for cv. for Hayward and Matua, respectively.

Anahtar Kelimeler

Kiwifruit, Hayward, Matua, hardwood cutting, propagation

HAYWARD VE MATUA KİVİ ÇEŞİTLERİNİN ODUN ÇELİKLERİYLE ÇOĞALTILMASINDA FARKLI UYGULAMALARIN ETKİLERİ

Öz

Hayward ve Matua (Actinidia deliciosa A. Chev.) kivi çeşitlerine ait odun çeliklerin köklendirilmesinde, en uygun çelik alma zamanı, çelik tipi ve IBA dozlarının saptanmasını amaçlayan bu çalışma, 2002-2003 yılları arasında Rize’de yürütülmüştür. Çalışmada, çelikler 1 Ocak ve 1 Şubat olmak üzere 2 farklı zamanda alınmıştır. İki ve üç gözlü olarak hazırlanan çeliklere 0, 2000, 4000 ve 6000 ppm IBA uygulaması yapıldıktan sonra, alttan ısıtma ve mistleme ünitesine sahip, ısıtmasız cam serada perlit ortamında köklenmeye alınmıştır. Köklendirme ortamından 120 gün sonra sökülen çeliklerde köklenme ve canlılık oranları, en gelişmiş kök uzunluğu ve çapı, kök sayısı ve kalitesi belirlenmiştir. Araştırma sonucunda, köklenme ve kök kalitesi bakımından en yüksek sonuçlar Hayward için 1 Ocak, Matua için ise 1 Ocak ve 1 Şubat tarihlerinde 3 gözlü olarak hazırlanarak, 4000 ile 6000 ppm IBA uygulaması yapılan çeliklerden alınmıştır. Hayward çeşidinde % 52.0-73.0, Matua çeşidinde % 48.0-83.0 arasında değişen köklenme oranları elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kivi, Hayward, Matua, odun çeliği, çoğaltma

Kaynakça

• Anvari, F., Ebrahimi, Y., Alian, Y.M. 1991. The effect of collecting time on root development in kiwifruit harwood cuttings in Northern Iran. Acta Horticulturae, 297:193-196.
• Caldwell, J.D., Coston, D.C., Brock, K.H. 1988. Rooting of semi-hardwood “Hayward” kiwifruit cuttings. A Publication of the American Society for Horticultural Science, 23(4): 714-717. Connor, D.M. 1982. Cutting propagation of Actinidia chinensis (kiwifruit). Combined Proceedings of the International Plant Propagators Society, 32: 329-333.
• Costa, G., Baraldi, R. 1984. Studies on the propagation of Actinidia chinensis from wood cuttings. Universita Di Bologna, Italy. Horticultural Abstract. 67(2):123-128.
• Covatta, F., Borscak, J.D. 1991. Rooting of hardwood cutting of Actinidia deliciosa (Chevalier) C. F. Liang A. R. Ferguson, 1984 cv. Hayward. Revista de la Facultad de Agronomia Universidad de Buenos Aires, 12(3): 2452
• Çelik, H. 1982. Kalecik Karası / 41 B aşı kombinasyonu için sera koşullarında yapılan aşılı köklü fidan üretiminde değişik köklenme ortamları ve NAA uygulamalarının etkileri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Doçentlik Tezi (Basılmamış), 73 s.
• Ercişli, S., Anapalı, Ö., Esitken, A., Şahin, Ü. 2002. The effect of IBA, rooting media and cutting collection time on rooting of kiwifruit. Gartenbauwissenschaft, 67 (1):34-38.
• Eriş, A. 1989. Türkiye İçin Yeni Bir Meyve Türü Kivi (Actinidia chinensis Planch.). T.C. Ziraat Bankası Kültür Yayınları No:22, Ankara.
• Hartmann H.T., Kester, D. E., Davies, F. T. JR., Geneve, L. R. 200 Plant Propagation: Principles and Practices. Seventh Edition. Regents / Prentice Hall International Editions, Englewood Cliffs, New Jersey, USA. Kaşka, N., Yılmaz, M. 1974. Bahçe Bitkileri Yetiştirme Tekniği. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Ders Kitabı, No:79, Adana, 601s.
• Lawes, G.S., Sim, B.L. 1980. An analysis of factors affecting the propagation of kiwifruit. The Orchordist of New Zealand. Massey University. 53(3) Palmerston North. New Zealand.
• Mattiuz, B.H., Fachinello, J.C. 1996. Rooting of cutting of kiwi Actinidia deliciosa (A. Chev.) C.F. Liang & A.R. Ferguson var. Deliciosa. Pesquisa Agropecuaria, 31:7, 503-50Departamento de Fitotecnia, Universidade Federal de Pelotas, Brazil.
• Morini, S., Isoleri, M. 1986. Effect of IBA and NAA on rooting of Actinidia chinensis cuttings. Acta Horticulturae, 179 (Vol II): 885-886.
• Özcan, M. 1993. Hayward ve Matua kivi çeşitlerinin odun çeliklerinin köklenmeleri üzerine IBA dozlarının ve çelik alma zamanlarının etkileri. Bahçe 22(1-2):85-90.
• Özcan, M. 2012. Subtropik Meyveler Ders Notları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Samsun (Basılmamış).
• Rana, H.S., Bhardwaj, D.R., Rana, V. 1999. Effect of season and bud number on rooting behaviour of some kiwifruit cultivars. Scientific Horticulture, 6:65-70. Department of Pomology University of Horticulture&Forestry, Nauni, Solan, India.
• Rathore, D.S. 1984. Propagation of Chinese Gooseberry from stem cuttings. N.B.P.G.R., Regional Station. Phagli. Simla. Indıana Journal of Horticulture, 41(3/4):237-239.
• Sale, P.R. 1985. Kiwifruit Culture. Edited by Dle Ashenden Williams. V.R.Word, Goverment Printer, Wellington, New Zealand.
• Samancı, H. 1990. Kivi (Actinidia) Yetiştiriciliği. Tarımsal Araştırmaları Destekleme ve Geliştirme Vakfı, Yayın No:22, Yalova.
• Samancı, H., Uslu, İ. 1992. Türkiye’de kivi (Actinidia deliciosa A. Chev.) yetiştirme olanakları üzerinde çalışmalar. Türkiye 1. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Cilt 1:187-190, 13-16 Ekim, Bornova–İzmir.