The loss of genetic diversity on native Turkish honey bee (Apis mellifera L.) subspecies

Yıl 2018, Cilt: 33 Sayı: 1, 73 - 84, 15.02.2018

Merve Kambur Meral Kekeçoğlu

https://doi.org/10.7161/omuanajas.337798

Cited By: 7

Öz

In recent years it is thought
that there has been a homogenization in honeybee biodiversity of Turkey due to
the widespread migratory beekeeping and the use of commercial queenbee. Therefore,
in the present study it was investigated whether the honey bee biodiversity of
Turkey is conserved or not. For this aim worker honey bee samples were taken
from 32 different locations of Turkey and the right front wing were studied
considering 19 landmarks by using geometric morphometric method. According to
research results, although there are local areas within local honeybee races
are protected, biodiversity of Turkey which was reported in previous studies (Apis mellifera caucasica in the north, Apis mellifera meda in the south, Apis mellifera syriaca in the southwest,
Apis mellifera carnica in Thrace and A. m. anatoliaca in rest of Anatolia)
has not been protected today. Discriminant function analysis and UPGMA
dendograms showed that each of Isparta, Ardahan, Gaziantep, Kahramanmaraş and
Zonguldak populations were clustered separately and distiguished from other
populations. On the other side, Kırklareli and Igdır formed a group; Izmir, Van
and Hatay formed other group, Hakkari, Antalya, Mugla, Bilecik, Balıkesir and
Canakkale formed other chorent group. Generated groupings in this study were
not incompatible with previous literature reports. Overlapping of samples
representing subspecies from different regions showed that honeybee biodiversity
in Turkey was significantly affected by the usage activities of commercial
queenbee.

Anahtar Kelimeler

Apis mellifera L, Biodiversity, Honey bee, Geometric morphometry

Türkiye bal arısı (Apis mellifera L.) alttürlerinde genetik çeşitlilik kaybı

Öz

Son yıllarda yaygın olarak yapılan
göçer arıcılık ve ticari ana arı kullanımı nedeniyle Türkiye arı
biyoçeşitliliğinde homojenizasyon oluştuğu düşünülmektedir. Bu nedenle bu
çalışma kapsamında Türkiye bal arısı biyoçeşitliliğinin korunup korunamadığı
araştırılmıştır. Bu amaçla Türkiye’nin 32 ayrı lokasyonundan işçi arı örnekleri
toplandı ve sağ ön kanattaki 19 landmarka göre geometrik morfometrik yöntem
kullanılarak çalışıldı. Araştırma bulgularına göre her ne kadar yerel ırkların
korunduğu lokal alanlar var olsa da önceki çalışmalarda bildirilen
biyoçeşitliliğin (Kuzeyde Apis mellifera
caucasica, güneydoğuda A. m. meda, güneybatıya
doğru A. m. syriaca, Trakya’da A. m. carnica, Anadolu’nun geri kalan
tüm kesimlerinde ise A. m. anatoliaca)
günümüzde korunamadığı belirlenmiştir. Diskriminant fonksiyon analizi ve UPGMA
dendogramı sonuçlarına göre Isparta, Ardahan, Gaziantep, Kahramanmaraş ve
Zonguldak populasyonları birbirlerinden ve diğer tüm populasyonlardan ayrı
kümelenmişlerdir. Diğer taraftan Kırklareli ve Iğdır ile İzmir, Van ve Hatay
ile Hakkari, Antalya, Muğla, Bilecik, Balıkesir ve Çanakkale ile birlikte bir
grup oluşturmuştur. Bu çalışmada meydana gelen gruplanmalar önceki literatür
bildirişleriyle uyuşmamaktadır.  Farklı
bölgelerden farklı ırkları temsil eden örneklerin üst üste çakışması Türkiye
arı biyoçeşitliliğinin ticari ana arı kullanım faaliyetlerinden önemli düzeyde
etkilendiğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Bal arısı, Biyoçeşitlilik, Apis mellifera L., Geometrik morfometri

Kaynakça

• Adam, B., 1983. In Search of Best Strains of Honeybees, Second edition, UK: Northern Bee Books.
• Adams, D.C., Rohlf, F.J., Slice, D.E., 2004. Geometric morphometrics: Ten years of progress following the ‘revolution’. Hystrix, the Italian Journal of Mammalogy, 71(1), 5-16.
• Adams, D.C., Rohlf, F.J., Slice, D.E., 2013. A field comes of age: geometric morphometrics in the 21st century. Hystrix, the Italian Journal of Mammalogy; Virtual Morphology and Evolutionary Morphometrics in the new millenium, 24(1), 7-14.
• Adl, M.B.F., Gencer, H.V., Fıratlı, Ç., Bahreini, R., 2007. Morphometric characterization of İranian (Apis mellifera meda), Central Anatolian (Apis mellifera anatoliaca) and Caucasian (Apis mellifera caucasica) honey bee population. Journol of Apicultural Research and Bee World, 46(4), 225-231.
• Anonymous, SPSS for Windows, release13.0 standard version. SPSS Inc., 1989-2004.
• Bodenheimer, F.S., 1941. Studies on the honeybee and beekeeping in Turkey. Merkez Ziraat Mücadela Enstitüsü, Birinci baskı, 59s Ankara. Buttel-Reepen, H., 1906. Beitrage zur Systematic, Biologie, sowie zurgeschichtlichen und Geographischen Verbreitung der Honigbiene (Apis mellifera L), ihrer Varietaten und der übrigen Apis-Arten. Apistica, 1(1), 118-120.
• Çakmak, İ., Fuchs, S., Çakmak, S.S., Koca, A.Ö., Nentchev, P., Kandemir, İ., 2014. Morphometric analysis of honeybees ditributed ın northern Turkey along the black sea coast. Uludağ Arıcılık Dergisi, 14(2), 59-68.
• Food and Agriculture Organization of the United Nations. Live Animal. Available From URL: http://faostat3.fao.org/browse/Q/QA/E (Erişim tarihi: 13 Eylül 2016). Güler, A., Bek, Y., 2002. Forewing angles of honey bee (Apis mellifera) samples from different regions of Turkey. Journal Of Apicultural Research, 41(2), 43-49.
• Güler, A., Toy, H., 2008. Sinop ili Türkeli yöresi balarıları (Apis mellifera L.)’nın morfolojik özellikleri. OMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 23(3), 190-197. Güler, A., Bıyık, S., Güler, M., 2013. Batı Karadeniz Bölgesi balarılarının (Apis mellifera L.) morfolojik karakterizasyonu. Anadolu Journal of Agricultural Sciences, 28(1), 39-46.
• Kambur, M., 2017. Türkiye bal arısı (Apis mellifera L.) biyoçeşitliliğinin geometrik morfometrik yöntemler ile belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Düzce Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 108s, Düzce.
• Kandemir, İ., Kence, M., Kence, A., 2000. Genetic and morphometric variation in honeybee (Apis mellifera) population of Turkey. Apidologie, 31(1), 343-356.
• Kandemir, İ., Kence, M., Kence, A., 2005. Morphometric and electrophoretic variation in different honeybees (Apis mellifera) population. Turkish Journal of Veterinary Animal Science, 29(1), 885-890.
• Kandemir, İ. Kence, M., Sheppard, W.S., Kence, A., 2006a. Mitochondrial DNA variation in honey bee (Apis mellifera L.) populations from Turkey. Journal of Apicultural Research and Bee World, 45(1), 33-38.
• Kandemir, İ., Pinto, M.A., Maixner, M., Sheppard, W.S., 2006b. Hinf-I digestion of cytochrome oxidase I region is not a dignostic test for A.m. lamarckii. Genetic and Molecular Biology, 29(4), 747-749.
• Kekeçoğlu, M., 2007. Türkiye Balarılarının mtDNA ve Bazı Morfolojik Özellikleri Bakımından Karşılaştırılmasına Yönelik Bir Araştırma. Doktora tezi, Namık Kemal Üniversitesi Zootekni Bölümü, 148s,Tekirdağ.
• Kekeçoğlu M., Soysal M.I., 2010a. Arı Irk ve Ekotiplerinde Biyoçeşitlilik ve Koruma. Ballı Yazılar, Metro Kültür dizisi yayınları-4, ss. 128-136.
• Kekeçoğlu, M., Soysal, M.I., 2010b. Genetic Diversity Of Bee Ecotypes in Turkey and evidence for geographical differences. Romanian Biotechnological Letters, 15(5), 5646-5653.
• Koca, A.Ö. , Kandemir, İ., 2013. Comparison of two morphometric methods for discriminating honey bee (Apis mellifera L.) populations in Turkey. Turkish Journal of Zoology, 37(2), 205-210.
• Koca, A.Ö., 2012. Ortadoğu’da Yayılış Gösteren Apis mellifera L. (Hymenoptera: Apidae) Alttürlerinin Geometrik Morfometri Yöntemleriyle Analizi. Doktora tezi. Ankara Üniversitesi Biyoloji Bölümü, 167s, Ankara.
• Koca, A.Ö., Kandemir, İ., 2013. Comparison of two morphometric methods for discriminating honey bee (Apis mellifera L.) populations in Turkey. Turkish Journal of Zoology, 37(2), 205-210.
• Maa, T.C., 1953. An inquiry into the systematics of the Tribus Apidini or honeybees (Hymenoptera). Treubia, 21 (1), 525-640.
• Özbakır, G.Ö., 2011. Türkiye’nin Güneydoğu Sınırboyu Bal Arısı Populasyonlarının (Apis mellifera L.) Morfolojik Özellikleri. Doktora tezi. Ankara Üniversitesi Zootekni Bölümü, 125s, Ankara.
• Palmer, M.N., Smith, D.R., Kaftanoglu, O., 2000. Turkish honeybees: Genetic variation and evidence for a fourth lineage of Apis mellifera mtDNA. The Journal of Heredity, 91(1), 42-66.
• Ruttner, F., 1988. Biogeography and Taxonomy of Honeybees, 1th ed., 284p, Berlin.
• Settar, A., 1983. Ege Bölgesi Arı Tipleri Ve Gezginci Arıcılık Üzerine Arastırmalar. Doktora tezi. Ege Ziraai Arastırma Enstitüsü, 129s, İzmir.
• Sıralı, R., Şengül, T., Yıldız, İ., 2003. Investigations on some morphological characteristics of the honey bees (Apis mellifera L.) of the Harran plain Turkey. Uludağ Arıcılık Dergisi, 11,(4), 30-36.
• Tofilski, A., 2008. Using geometric morphometrics and standard morphometry to discriminate three honeybee subspecies. Apidologie, 39(5), 558-563.
• Turan, H. 2011. Trakya Bölgesi Balarısında (Apis mellifera l.) Geometrik Morfometrik Çalışmalar. Yüksek lisans tezi. Namık Kemal Üniversitesi Zootekni Bölümü, 67s, Tekirdağ.