Aspirde zararlı Kapsül hortumlu böceği [Bangasternus planifrons (Brulle) (Coleoptera: Curculionidae)]’nin Ankara ilinde yaygınlığı ve yoğunluğunun belirlenmesi

Yıl 2019, Cilt: 34 Sayı: 1, 35 - 39, 20.02.2019

Cenk Yücel , Aydemir Barış Sevgi Ayten

https://doi.org/10.7161/omuanajas.444135

Cited By: 3

Öz

Bu çalışma,
Kapsül hortumlu böceği [Bangasternus
planifrons (Brulle) (Coleoptera: Curculionidae)]’nin
Ankara ili aspir (Carthamus tinctorius
L.) ekiliş alanlarındaki yaygınlık ve yoğunluğunu belirlemek amacıyla 2014 ve
2015 yıllarında yürütülmüştür. Aspir ekilişinin yoğun olarak yapıldığı Ayaş,
Bala, Kalecik, Polatlı ve Şereflikoçhisar ilçelerinde yapılan sürvey ve
örneklemelerden elde edilen veriler değerlendirilmiştir. B. planifrons, 2014 yılında Ayaş, Bala, Kalecik, Polatlı ve
Şereflikoçhisar ilçelerinin tamamında tespit edilmiş ve sırasıyla %4.17, 23.05,
1.16, 6.11 ve 1.16 bulaşma oranları belirlenmiştir. Zararlı 2015 yılında, Ayaş
ilçesi hariç diğer ilçelerde tespit edilirken Bala, Kalecik, Polatlı ve
Şereflikoçhisar ilçelerinde sırasıyla %24.06, 0.99, 43.57 ve 1.75 bulaşma
oranları belirlenmiştir. Bulaşık olduğu alanlarda zararlının 2014 yılındaki
yoğunluğu Ayaş, Bala, Kalecik, Polatlı ve Şereflikoçhisar ilçelerinde sırasıyla
ortalama, 4.67, 9.34, 3.38, 6.64 ve 3.44 adet ergin birey bitki; 2015 yılında
ise Ayaş ilçesi hariç sırasıyla ortalama 8.08, 2.75, 6.56 ve 2.33 adet ergin
birey bitki olarak saptanmıştır. B.
planifrons larvalarının yeni oluşan tohumlarda beslenmesi sonucunda aspirde
yüksek verim kaybına neden olduğu bu çalışma ile belirlenmiştir.  

Anahtar Kelimeler

Aspir, Bangasternus planifrons, Kapsül hortumlu böceği, Yaygınlık, Ankara

Determination of the distribution and density of Seedhead weevil [Bangasternus planifrons (Brulle) (Coleoptera: Curculionidae) harmfull on safflower in Ankara province

Öz

This study was carried out to determine the
distribution and density of the pest, Seedhead weevil (Bangasternus planifrons Brulle) in safflower (Carthamus tinctorius L.) fields in Ankara in the year of 2014 and
2015. The data obtained from the surveys and samplings conducted in Ayaş, Bala,
Kalecik, Polatlı and Şereflikoçhisar districts, in which safflower is
intensively grown, were evaluated, and B.
planifrons was determined in all of the districts in 2014, and the
infestation ratios were 4.17, 23.05, 1.16, 6.11 and 1.16 %, respectively. In
2015, the pest was detected in all districts, except Ayaş, and the infestation
rates for Bala, Kalecik, Polatlı and Şereflikoçhisar were 24.06, 0.99, 43.57
and 1.75 %, respectively. The average numbers of adults in safflower fields of
Ayaş, Bala, Kalecik, Polatlı and Şereflikoçhisar were determined as 4.67, 9.34,
3.38, 6.64 and 3.44 adult plant-1, respectively, in 2014. For the districts in
the same order except Ayaş in 2015, the average numbers in the same places were
8.08, 2.75, 6.56 and 2.33 mature infected plants, respectively. As a result of
this study, it was determined that B.
planifrons causes high yield loss in safflower due to feeding of the larvae
in newly formed seeds.

Anahtar Kelimeler

Ankara, Bangasternus planifrons, Distribution, Safflower, Seedhead weevil

Kaynakça

• Avgın, S.S., Colonelli, E., 2011. Curculionoidea (Coleoptera) from southern Turkey. African Journal of Biotechnology, 10(62): 13555-13597. doi: 10.5897/AJB11.131
• Bora, T. ve Karaca, İ., 1970. Kültür bitkilerinde hastalığın ve zararın ölçülmesi. Ege Üniversitesi Yardımcı Ders Kitabı, Yayın No: 167, 8 s, İzmir.
• Damkacı, S.A., 2013 Konya ilinde aspir (Carthamus tinctorius: Asteraceae) ekim alanlarında zararlı böcekler ve predatörleri. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 44 s, Konya.
• Erbey, 2010. Bolkar dağlarının Curculıonıdae (Coleoptera) familyası üzerinde taksonomik ve morfolojik çalışmalar. Doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 486 s, Ankara.
• Hoffmann, A., 1954. Fauna de France, Coleopteres, Curculionides, deuxieme partie 59, 487-1208 s, Paris.
• Jarvis, J.L., Guthrie, W.D., 1987. Ecological studies of the European corn borer (Lepidoptera: Pyralidae) in Boone County, Iowa. Environmental Entomology, 16: 50-58. doi: 10.1093/ee/16.1.50
• Köse, T.F., Köse, A., Karaman, Y., 2008. Kurak koşullar-da aspir bitkisinin alternatif olarak değerlendirilmesi. Türkiye III. Tohumculuk Kongresi,141-146 s, 25-28 Haziran, Nevşehir.
• Köse, A., 2017. Eskişehir koşulları altında bazı aspir (Carthamus tinctorius L.) çeşitlerinin tarımsal performanslarının belirlenmesi. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 31(2): 1-7. doi: 10.15316/SJAFS.2018.55
• Lodos, N., Önder, F., Pehlivan, E., Atalay, R., 1978. Ege ve Marmara Bölgelerinin Zararlı Böcek Faunasının Tesbiti Üzerinde Çalışmalar [(Curculionidae, Scarabaeidae (Coleoptera); Pentatomidae, Lygaeidae, Miridae (Heteroptera)]. T. C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı. Zir. Müc. Zir. Kar. Gen. Md. Yay., 301 s,Ankara.
• Lodos, N., Önder, F., Pehlivan, E., Atalay, R., Erkin, E., Karsavuran, Y., Tezcan S., Aksoy, S., 2003. Faunistic studies on Curculionidae (Coleoptera) of western black sea, central anatolia and mediterranean regions of Turkey. Meta Basım Matbaacılık Hizmetleri, 92 s, İzmir.
• Sert, O., Çağatay, N., 1994. Sitona, Bangasternus ve Larinus (Coleoptera: Curculionidae) cinslerinden bazı türler üzerinde sistematik çalışmalar. Türkiye Entomoloji Dergisi, 18(4): 223-236.
• Sophian, R., Carnpobasso, G., Dunn P.H., 1992. Contribution to the biology of Bangasternus orientalisCapiomont (Col., Curculionidae). Journal of Applied Entomolgy, 113: 93-102. doi:10.1111/j.1439-0418.1992.tb00640.x