Öğretmenlerin Öğrenen Özerkliğini Destekleme ve Sergileme Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2018, Gençlik Araştırmaları Özel Sayısı, 330 - 348, 22.03.2018

Mustafa Durmuşçelebi Merve Çetinkaya

https://doi.org/10.26466/opus.356879

Cited By: 2

Öz

Yaşam boyu
öğrenme kavramının çok önemli olduğu günümüzde, kendi kendine öğrenebilen,
kendi öğrenme sorumluluğunu üstlenebilen bireyler yetiştirmek önem
kazanmaktadır. Bu sebeple öğretmenlerin öğrenen özerkliğini desteklemeleri gerekmektedir.
Bu araştırma, öğretmenlerin öğrenen özerkliğini destekleme düzeylerini
(cinsiyet, öğretmenlerin görev bölgeleri, okul kademesi vb. gibi) çeşitli
değişkenlere göre incelemeyi amaçlamaktadır. Öğretmenlerin öğrenen özerkliğini
destekleme düzeylerini tespit etmeye yönelik yapılan bu araştırmanın çalışma
grubunu değişik okul kademelerinde görev yapan toplam 338 öğretmen
oluşturmaktadır. Tarama yöntemiyle yapılan bu çalışmada öğretmenlerin öğrenen
özerkliğini destekleme düzeyleri çeşitli değişkenler açısından betimlenmeye
çalışılmıştır. Araştırmanın veri toplama aracı olarak “Öğrenen Özerkliğini
Destekleme Ölçeği” kullanılmıştır. Betimsel amaçla yüzde, frekans ve ortalama
tekniklerinden, fark testlerinde ise ölçek durumuna göre t-testi, anova, Mann Whitney
U ve Kruskal Wallis testleri kullanılmıştır. Bulgulara göre öğretmenler genel
olarak, özerklik destekleyici davranışları “çoğu zaman” gerekli bulmakta ve bu
davranışların “çoğu zaman” sergilemektedirler. Öğretmenlerin özerklik
desteğinin gerekliliği ve sergilenmesine ilişkin görüşleri arasında anlamlı
düzeyde farklılıklar bulunmaktadır. Bu görüşler öğretmenlerin cinsiyetlerine,
çalıştıkları okul türüne, deneyim yıllarına, branşlara ve görev yaptıkları
coğrafi bölgeye göre farklılaşmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Öğrenen Özerkliği, Öğrenme Ortamları, Yapılandırmacı Yaklaşım

Investigation of the Relationship Between Teachers' Supporting and Demonstration Levels of Learning Autonomy

Öz

In today
when the concept of lifelong learning is very important, it is necessary to
educate individuals who can learn by own and can take charge of own learning
responsibilities. For this reason, teachers need to support learner autonomy.
This research aims to examine the level of 
learner autonomy support of the teachers according to various variables.
The research group of the study consists of 338 teachers working in different
school levels. In this study conducted by survey model, the level of learner autonomy
support of the teachers has been tried to be described in terms of various
variables. “Learner Autonomy Support Scale” developed by Oğuz (2012) was used
as the data collection tool for this research. Percentage, frequency and
arithmetic mean analysis techniques in descriptive statistics and  Mann Whitney U test and Kruskal Wallis tests
in difference tests were used in the data analysis procedure. According to the
findings, in general teachers perceive autonomy supporting behaviors necessary
“most of the time” and these behaviors are being demonstrated most of the time.
There is a statistically significant difference between the teachers’ views
regarding the necessity of autonomy support and its demonstration. These
opinions differ depending on gender, school type, professional seniortiy,
fields and geographical region.

Anahtar Kelimeler

Learning Environment, Learner Autonomy, Constructivism

Kaynakça

• Aydoğdu, C. (2009). Yabancı dil öğretiminde otonom öğrenme: neden ve nasıl?. Journal of International Social Research, 2(8), 68–74.
• Bay, E., Gündoğdu, K., ve Kaya, H. I. (2010). The perceptions of prospective teachers on the democratic aspects of the constructivist learning environment. Electronic Journal of Research in Educational Psychology, 8(2), 617–642.
• Camilleri, G. (1997). Learner autonomy: The teachers' views (European Center of Modern Languages).
• Deci, E. L., ve Ryan, R. M. (1987). The support of autonomy and the control of behavior. Journal of Personality and Social Psychology, 53(6), 1024-1037.
• Duffy, T. M. ve Jonassen, D. H. (1992). Constructivist and the technology of instruction: A conversation. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Eker, D. N. (2010). Türkçe’nin yabancı dil olarak öğretiminde öğrenen özerkliği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Eren, İ. (2015). Ortaokul İngilizce öğretmenlerinin öğrencilerde öğrenen özerkliği geliştirmeye yönelik görüşlerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Ergür, D. O. (2010). Öğrenen özerkliğinin kazandırılmasında öğretmenin rolü. In International Conference on New Trends in Education and Their Implications, 354-359.
• Gray, A. J. (1997). Constructivist teaching and learning. Saskatchewan School Trustees Association.
• Güvenç, H. (2011). Sınıf öğretmenlerinin özerklik destekleri ve mesleki özyeterlik algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi [Educa-tional Administration: Theory and Practice], 17(1), 99-116.
• Güvenç, E. ve Güvenç, H. (2011). “Fen ve teknoloji öğretmenlerinin özerklik destekleri ve sınıf yönetim biçemleri.” 20. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı’nda sunulan bildiri, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Burdur.
• Holec, H. (1991). Autonomie De L’apprenant: De L’enseignement A L’apprentissage. Education Permanente, 107, 1-5. http://www. warwick. ac. uk/~ elsdr/Teacher_autonomy. pdf. (05.05.17 tarihinde erişilmiştir.)
• Oğuz, A. (2013). Teacher’s views about supporting learner autonomy. Journal of Human Sciences, 10(1), 1273-1297.
• Oğuz, A., Altınkurt, Y., Yılmaz, K., ve Hatipoğlu, S. (2014). Öğretmen-lerin eğitim inançları ile öğrenen özerkliğini destekleme davranışları arasındaki ilişki. Turkish Journal of Educational Studies, 1(1), 37-78.
• Özçelik, N. (2015). Üniversitede Fransızcanın ikinci yabancı dil olarak öğretimi/öğreniminde öğrenen özerkliği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(3), 102-115.
• Reeve, J. ve Jang, H. (2006). What teachers say and do to support students’ autonomy during a learning activity. Journal of Educational Psychology, 98(1), 209-218.
• Reeve, J., Jang, H., Carrell, D., Jeon, S., ve Barch, J. (2004). Enhancing students' engagement by increasing teachers' autonomy support. Motivation and emotion, 28(2), 147-169.
• Smith, R. C. (2003). Teacher education for teacher-learner autonomy. In Symposium for Language Teacher Educators: Papers from Three IALS Symposia (CD-ROM). Edinburgh: IALS, University of Edinburgh. Smith, R. C. (2000). Starting with ourselves: Teacher-learner autonomy in language learning. In B. Sinclair, I. McGrath and T. Lamb (eds.) Learner autonomy, teacher autonomy: Future directions. London: Longman. 89-99.
• Uşun, S., Yakar, A., ve Kahya, O. (2016). Sınıf öğretmenlerinin ve orta-okul branş öğretmenlerinin öğrenen özerkliğini destekleme davranışlarının incelenmesi. Cumhuriyet International Journal of Education, 5, 72-81.
• Wang, P. (2011). Constructivism and learner autonomy in foreign lan-guage teaching and learning: To what extent does theory inform practice. Theory and Practice in Language Studies, 1(3), 273-277.
• Wenden, A. (1991). Learner Strategies for Learner Autonomy. Great Britain: Prentice Hall.
• Yılmaz, K., Oğuz, A., ve Altınkurt, Y. (2014). Öğretmenlerin liderlik davranışları ile öğrenen özerkliğini destekleme davranışları arasındaki ilişki. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(3), 659-675.