Comparative Analysis of Tourism Perceptions of Two Tourist Destinations With Development Potential

Yıl 2018, Cilt: 9 Sayı: 16, 2186 - 2216, 30.12.2018

Selim Gündüz

https://doi.org/10.26466/opus.488404

Öz

In this study, it is aimed to
compare the perceptions and expectations of the local people who live in two
neighbouring districts with different social and cultural structures about the
development of tourism in their districts. In this respect, Yumurtalık and
Karataş Districts of Adana Province, which differentiates from other provinces
in a positive sense with the efforts for the development of tourism, with high
potential of tourism at the Mediterranean coast have been identified as the area
of this study. It has been investigated whether the tourism perception of
people with the same level of education, at the same economic level, and in the
same age group living in these two different districts are related to the
social and cultural structure of the region where they live. These studies were
carried out on the data obtained by applying face-to-face surveys to the
participants selected from Yumurtalık and Karataş districts with the
convenience sampling method, one of the non-probabilistic sample selection
methods. The population of the Yumurtalık and Karataş districts was determined
to be 17.211 and 22.098, respectively, and the minimum number of samples to be
studied was calculated as 275 persons in the case where the confidence interval
was determined to be 90% and the sample error was 5%. Then, the study was
carried out with 284 samples for the town of Yumurtalık and 286 for the Karataş
district, which were sufficient to represent the main mass. Factor analysis
with basic component analysis and varimax vertical rotation technique were
applied to the data collected by the scale of tourism perceptions of the local
population, and it was seen that the scale was perceived by the participants in
five different dimensions. These factors were named as ”the Impact of
Socio-Cultural Development“, ”the Impact of Economic Development“, ”the Impact
of Social Degradation“, "the Impact of Cultural Degradation", and
“the Impact of Environmental Degradation". As the normality assumption,
one of the assumptions required for parametric statistical tests, was not
provided in the study, the comparison analysis was performed by using
nonparametric statistical tests of Mann Whitney U and Kruskal Wallis. As a
result of the findings, it is concluded that the people of Karataş have a
higher perception of tourism development than the people of Yumurtalık, the
local people in both districts will support the development of tourism in their
districts, and that they believe this development will provide them benefits
them more than harm.

 

Anahtar Kelimeler

Tourism Perception, Local People, Adana, Yumurtalık, Karataş

Gelişme Potansiyeli Olan İki Turistik Destinasyonun Turizm Algılarının Karşılaştırmalı Analizi

Öz

Bu çalışmada farklı sosyal ve kültürel yapıya
sahip komşu iki ilçede ikamet eden yerel halkların ilçelerindeki turizmin
gelişmesine karşı algıları ve beklentilerinin karşılaştırılması
amaçlanmaktadır. Bu doğrultuda Türkiye’de turizmin gelişmesi adına yaptıklarıyla
diğer illerden pozitif anlamda ayrışan Adana ilinin turizm potansiyeli yüksek
ve Akdeniz’e kıyısı olan Yumurtalık ve Karataş ilçeleri çalışmanın alanı olarak
belirlenmiştir. Bu iki farklı ilçede yaşayıp aynı öğrenim düzeyine sahip, aynı
ekonomik düzeyde olan veya aynı yaş grubunda yer alan kişilerin turizme karşı
algılarının bulundukları ilçenin sosyal ve kültürel yapısı ile ilişkili olup
olmadığı araştırılmıştır. Bu araştırmalar olasılıklı olmayan örneklem seçme
yöntemlerinden kolayda örnekleme tekniği ile Yumurtalık ve Karataş ilçelerinden
seçilen katılımcılara yüz yüze anket tekniği uygulanarak elde edilen veriler
üzerinde yapılmıştır. Yumurtalık ve Karataş ilçelerinin nüfuslarının sırasıyla
17.211 ve 22.098 olduğu tespit edilip, güven aralığının %90 ve örneklem
hatasının %5 olarak belirlendiği durumda çalışma yapılacak minimum örneklem
sayıları 275’er kişi olarak hesaplanmıştır. Sonrasında ise, Yumurtalık ilçesi
için 284 ve Karataş ilçesi için 286 kişilik örneklem ile çalışma
gerçekleştirilmiştir. Yerel halkın turizm algısı ölçeği vasıtasıyla toplanan
verilere temel bileşenler analizi ve varimax dikey döndürme tekniği ile faktör
analizi uygulanmış ve ölçeğin katılımcılar tarafından beş farklı boyutta
algılandığı görülmüştür. Bu faktörler de “Sosyo-Kültürel Gelişim Etkisi”,
“Ekonomik Gelişim Etkisi”, “Sosyal Tahrifat Etkisi”, “Kültürel Tahrifat Etkisi”
ve “Çevresel Tahrifat Etkisi” olarak adlandırılmıştır. Çalışmada parametrik
istatistiksel testler için gerekli varsayımlardan biri olan normallik varsayımı
sağlanmadığından dolayı karşılaştırma analizleri parametrik olmayan
istatistiksel testlerden Mann Whitney U ve Kruskal Wallis testleri kullanılarak
yapılmıştır. Elde edilen bulgular neticesinde, Karataş halkının Yumurtalık
halkına oranla turizmin gelişmesine yönelik olumlu algısının daha yüksek
düzeyde olması ile birlikte, her iki ilçedeki yerel halkın da ilçelerinde
turizmin gelişmesini destekleyeceği ve bu gelişimin kendilerine zarardan çok
yarar sağlayacağı inancına sahip oldukları sonucuna ulaşılmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Turizm Algısı, Yerel Halk, Adana, Yumurtalık, Karataş

Kaynakça

• Akis, S. N., Peristianis, N. ve Warner, J. (1996). Residents’ attitudes t tourism development: The case of Cyprus. Tourism Management, 17(7), 481-494.
• Akova, O. (2006). Yerel halkın turizmin etkilerini algılamalarına ve tutumlarına yönelik bir araştırma. Akademik İncelemeler Dergisi, 1(2), 1-17.
• Alaeddinoğlu, F. (2007). Van halkının turisti ve turizmi algılama şekli. Coğrafi Bilimler Dergisi, 5 (1), 1-16.
• Alaeddinoğlu, F. (2008). Sivas Kentinde Halkın Turiste Ve Turizme Bakışı. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 5(2), 1-23.
• Andereck, K. L. ve Vogt, C. A. (2000). The Relationship between residents’attitüdes toward tourism and tourism development options. Journal of Travel Research, 39, 27-36.
• Andriotis, K. (2005). Community Group’s Perceptions Of And Preferences For Tourism Development: Evidence From Crete. Journal of Hospitality and Tourism Research, 29(1), 67-90.
• Andriotis, K. ve Vaughan, R. D. (2003). Urban Residents’ Attitudes Toward Tourism Development. Journal Of Travel Research, 42, 172-185.
• Ap, J. (1992). Residents' perceptions on tourism impacts. Annals of tourism Research, 19(4), 665-690.
• Aref, F., Redzuan, M. ve Gill, S. S. (2009). Community perceptions toward economic and environmental impacts of tourism and local communities. Asian Social Science, 5(7), 130-137.
• Avcıkurt, C. ve Soybalı, H. ( 2002). Residents' attitudes towards tourism in Ayvalık, Turkey. Tourism Analysis-An İnterdisciplinary Journal, Cognizant Communication Corporation, 6 (3-4), 259-265.
• Ayazlar, R.A. ve Ayazlar, G. (2016). Yerel halkın turizmin etkilerine yönelik tutumunda aidiyet duygusu ve yaşam tatmininin rolü. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(4), 1451-1470.
• Bilim, Y. ve Özer, Ö. (2013). Yerel halk gözüyle Konya’da turizmin önemi ve ekonomik, sosyal, çevresel etkileri. Ulusal KOP Bölgesel Kalkınma Sempozyumu, 14-16.
• Boğan, E. ve Sarıışık, M. (2016). Yerel halkın turizm faaliyetine yönelik görüş ve algılamalarının belirlenmesi üzerine Alanya’da bir araştırma. Kastamonu University Journal of Economics ve Administrative Sciences Faculty, 12(2), 325-342.
• Brida, J. G., Osti, L. ve Faccioli, M. (2011). Resident’s perception and attitudes towards tourism impacts. Benchmarking: An International Journal, 18(3), 359-385.
• Butler, R. W. (1980). The concept of a tourist area cycle of evolution: implications for management of resources. The Canadian Geographer/Le Géographe canadien, 24(1), 5-12.
• Cengiz, E. ve Kırkbir, F. (2007). Yerel halk tarafından algılanan toplam turizm etkisi ile turizm desteği arasındaki ilişkiye yönelik yapısal bir model önerisi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 19-37.
• Çalışkan, U. ve Tütüncü, Ö. (2008). Turizmin yerel halk üzerindeki etkileri ve Kuşadası ilçesi uygulaması. IV. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi, 23-27.
• Çavus, S. ve Tanrisevdi, A. (2003). Resident's attitudes toward tourism development: A case study in Kusadası, Turkey. Tourism Analysis, 7(3-4), 259-269.
• Chen, J. S. (2001). Assessing and visualizing tourism impacts from urban residents’ perspectives. Journal of Hospitality and Tourism Research, 25(3), 235-250.
• Choi, H. C. ve Sirakaya, E. (2005). Measuring residents’ attitude toward sustainable tourism: Development of sustainable tourism scale. Journal of Tourism Research, 43, 380-394.
• Demir, F. ve Gündüz, S. (2016). Adana turizm yatırım rehberi ve haritası. Adana: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı.
• Doğan, H. ve Üngüren, E. (2012). Yerel halkın Isparta turizmine yönelik görüşleri üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(1), 103-122.
• Doxey, G.V.(1975). A. causation theory of visitor-resident irritation: Methodology and research inference. Proceedings of The 6th Annual Conference of the Travel Research Association. San Diego, CA:Travel Research Association, .195-98.
• Durmuş, B., Yurtkoru, E. S., ve Çinko, M. (2010). Sosyal bilimlerde SPSS’le veri analizi. İstanbul: Beta Yayınevi, 3. Baskı.
• Dünya Turizm Örgütü, 2015. http://mkt.unwto.org/publication/unwto-tourism-highlights-2016-edition.
• Ekici, R. ve Çizel, B. (2015). Yerel halkın turizm gelişimi desteğine ilişkin tutumlarının destinasyonların gelişme düzeylerine göre farklılıkları. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 11 (3), 73-87.
• Eralp, Z. (1974). Socio-economic effects of tourism towards communal changes. Ankara: Ankara University Press.
• Faulkner, B. ve Tideswell, C. (1997). A framework for monitoring commnity impacts of tourism. Journal of Sustainable Tourism, 5(1), 1-28.
• Fesenmaier, D. R., O’Leary, J. ve Uysal, M. (Eds.)(1996). Advances in tourism marketing methodologies. NY:Haworth Press.
• Getz, D. (1994), Residents’ attitudes toward tourism: A longitudinal study in spey valley, Scotland. Tourism Management, 15(4), 247-258.
• Gunn, C. (1988). Tourism planning. 2nd. NY: Taylor and Francis Revised and expanded
• Gündüz, S. (2018). Yerel halkın turizm algısını belirlemeye yönelik alternatif bir ölçek geliştirme: Karataş destinasyonu örneği. Journal of Yaşar University, 13 (52), 343-357.
• Gürsoy, D., Chi, C. G. ve Dyer, P. (2010). Local attitues toward mass and alternative tourism: The case of Sunshine Coast, Australia. Journal of Travel Research, 49(3), 381-394.
• Gümüş, N. ve Özüpekçe, S. (2009). Foça’da turizmin ekonomik, sosyal, kültürel ve çevresel etkilerine yönelik yerel halkın görüşleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2), 398-417.
• Haley, A. J., Snaith, T. ve Miller, G. (2005). The social impacts of tourism: A case study of bath, UK, annals of tourism research, 32(3), 647-668.
• Haralambopolous, N. ve Pizam, A. (1996). Perceived impacts of tourism: The case of Samos. Annals of Tourism Research, 23, 503-526.
• http://www.karatas.bel.tr, Adana, Karataş Belediyesi resmi web sitesi, Erişim tarihi: 12.02.2018.
• http://www.tuik.gov.tr, Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK)
• Işık, C. ve Çalkın, Ö. (2016). Yerel halkın turizm algısı: TRA2 bölgesi analizi. IUJEAS, 1(2), 19-48.
• Keskin, E. ve Çontu, M. (2011). Mustafapaşa (Sinasos) kasabasında yaşayan halkın turizme bakış açısını belirlemeye yönelik bir alan araştırması. Aksaray Üniversitesi İİBF Dergisi, 3(2), 37-55.
• Keogh, B. (1990). Public participation in community tourism planning. Annals of Tourism Research, 17, 449-465.
• Ko, D. ve Stewart, W. P. (2002). A structural equation model of residents’ attitudes for tourism development. Tourism Management, 23, 521-530.
• Kuvan, Y. ve Akan, P. (2005). Residents' attitudes toward general and forest-related impacts of tourism: The case of Belek, Antalya. Tourism Management, 26(5), 691-706.
• Lawson, R. W., Williams, J., Young, T., Cossens, J. (1997). A comprasion of residents’ attitudes towards tourism in 10 New Zealand Destinations. Tourism Management, 19(3), 247-256.
• Liu, J. C., Sheldon, P. ve Var, T. (1987). Resident perceptions of the environmental ımpact of tourism. Annals of Tourism Research, 14, 17-37.
• Liu, J. C. ve Var, T. (1986). Resident attitudes toward tourism ımpacts in Hawaii. Annals of Tourism Research, 13, 193-214.
• McCool, S. F. ve Martin, S. T. (1994). Community attachment and attitudes toward tourism development. Journal of Travel Research, 32(3), 29-34.
• Murphy, P. E. (1985). Tourism: A community approach. NY: Routledge.
• Nepal, S. K. (2008). Residents’ attitudes to tourism in central British Columbia, Canada. Tourism Geographies: An International Journal of Tourism Space, Place and Environment, 10(1), 42-65.
• Özdemir, M. A. ve Kervankıran, İ. (2011). Turizm ve turizmin etkileri konusunda yerel halkın yaklaşımlarının belirlenmesi: Afyonkarahisar örneği. Marmara Coğrafya Dergisi, (24), 1-25.
• Park, K., Lee, J. ve Timothy, J. L. (2017). Residents’ attitudes toward future tourism development in terms of community well-being and attachment. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 22(2), 160-172.
• Perdue, R.R., Long, P. T. ve Allen, L. (1990). Rural resident tourism perceptions and attitudes by community level of tourism. Journal of Travel Research, 28(3), 3-9.
• Prentice, R. (1993). Community-driven tourism planning and residents’ preferences. Tourism Management, 14, 218-227.
• Sezer, B., Küçükaltan, D., ve Çakır, A. (2013). Edirne-Çamlıca beldesi’nde kırsal turizm ve turizm algısı. Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 2, 46-54.
• Sirakaya, E., Teye, V. ve Sonmez, S. (2001). Understanding resident’s support for tourism development in the cental region of Ghana. Journal of Travel Research, 41, 57-67.
• Tayfun, A. ve Kılıçlar, A. (2004). Turizmin sosyal etkileri ve yerli halkın turiste bakışı. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 1-17.
• T.C. Adana Valiliği İl kültür ve Turizm Müdürlüğü (2016). Adana turizm master planı.Adana
• Toprak, L. (2015). Mardin’de halkın turizm algısı. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(54) , 201-218.
• Tortop, N. (2001). Yerel yönetimlerin turizmin gelişmesindeki görev ve sorumlulukları ve çevre korunmasının önemi, I. Ulusal Turizm İşletmeciliği Kongresi Bildiriler Kitabı, Başkent Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Kızılcahamam Ankara 2001, ss.56-68.
• Türker, G. Ö. ve Türker, A. (2015). Yerel halkın turizm etkilerini algılama düzeyi turizm desteğini nasıl etkiler: Dalyan destinasyonu örneği. Ejovoc (Electronic Journal of Vocational Colleges), 4(1), 81-98.
• Ünlüönen, K. ve Erdoğan, S. (1993). Güneydoğu anadolu bölgesinin turizm potansiyeli. Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 6, 541-563.
• Ünlüönen, K. ve Tayfun, A. (2003). Turistlerin yerli halkın tüketim davranışlarına etkileri üzerine ampirik bir araştırma. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10, 1-18.
• Ünlüönen, K. ve Özekici, Y. K. (2017). Yeni gelişen destinasyonlarda turizm algısı: Yozgat ili üzerine bir alan araştırması. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(4), 466-488.
• Williams, J. ve Lawson, R. (2001). Community issues and resident opinions of tourism. Annals of Tourism Research, 28(2), 269-290.
• Yılmaz, Ö. D. ve Filiz, A. (2017). Turizm gelişim yaklaşımları kapsamında yerel halkın turizme yönelik algı ve tutumları: Mazı köyü-Türkbükü karşılaştırmalı analizi. Hitit Üniversitesi Sosyal Bi-limler Enstitüsü Dergisi, 10(2), 1799-1824.
• Yoon, Y., Gursoy, D. ve Chen, J. S. (2001). Validating a tourism development theory with structural equation modeling. Tourism Management, 22(4), 363-372.