Yolsuzluk Algısının Gayrisafi Yurt İçi Hasıla Üzerine Etkisinde Lojistik Performans ile Küresel Rekabetin Ara Değişken Rolü: Türkiye Değerlendirmesi

Yıl 2019, Cilt: 10 Sayı: 17, 1229 - 1261, 31.03.2019

Nagehan Uca Mustafa Emre Civelek Murat Çemberci

https://doi.org/10.26466/opus.522497

Öz

Bu
araştırmanın amacı yolsuzluk algısının gayrisafi yurt içi hasıla üzerine
etkisinde lojistik performans ile küresel rekabetin ara değişken rolünün ortaya
konulmasıdır. Bu GSYİH üzerinde Lojistik performansın dışında başka faktörlerin
de etkili olduğunu gösteren çalışmalar literatürde bulunmaktadır. Bu
çalışmaların bazılarında yolsuzluk algısının hem lojistik performans hem de
GSYİH üzerinde etkili olduğu sonuçları paylaşılmıştır. Çalışmada lojistik
performansı yolsuzluk algısı ve küresel rekabet endeksi ile birlikte
değerlendiren bir model önerilmiştir. Gerçekleştirilen analiz sonuçlarına göre
yolsuzluk algısı ile GSYİH arasındaki ilişkide lojistik performans ve küresel
rekabetin aynı anda ara değişken etkisine sahip olduğu istatistiksel olarak
anlamlı bulunmuştur. Sonuç bölümünde araştırmanın sonuçlarına göre Türkiye
değerlendirmesi yapılmıştır. Bu çalışma olarak YAE ve GSYİH ilişkisinde LPE ve
KRE endekslerinin rolünü ortaya koyması açısından önemlidir. Bu araştırma lojistik alanında yapılan yatırımların
ülke ekonomisine faydasının arttırılması için yapılabilecekler konusunda ışık
tutmaktadır.  Bu araştırmanın sonuçlarına
göre bir ülkenin lojistik performansını artırıcı yatırımlar yapılırken eş
zamanlı olarak yolsuzlukla mücadele edilmesi ve küresel rekabette iyileştirici
önlemler alınması gerekmektedir.    

Anahtar Kelimeler

Lojistik Performans Endeksi, Gayrisafi Yurt İçi Hasıla, Yolsuzluk Algısı Endeksi, Küresel Rekabet Endeksi

Mediator Role of Logistics Performance and Global Competition in Relationship between Corruption Perception and Gross Domestic Product: Evaluation of Turkey

Öz

The aim of
this research is to clarify the mediator role of logistic performance and
global competition in relationship between corruption perception and gross
domestic product. In the literature there are some studies showing that there
are other factors besides logistic performance that have effects on GDP. In
some of these studies, corruption perception has been found to be influential
on both logistic performance and GDP. In this study, a model that evaluates
logistics performance together with corruption perception and global
competition index is proposed. According to the analysis results, it has been
found statistically significant that logistics performance and global
competition play mediator role at the same time in the relation between
corruption perception and GDP. According to these results, Turkey evaluation has
been made. This study is important in terms of the role of LPI and GCI indices in
the relationship between CPI and GDP. This research sheds light on what can be
done to increase the benefits of investments in the logistics sector to the
national economy. According to the results of this research, it is necessary to
struggle with corruption and to take remedial measures in global competition
while making investments to increase the logistics performance of a country.

Anahtar Kelimeler

Logistics Performance Index, Gross Domestic Product, Corruption Perception Index, Global Competitiveness Index

Kaynakça

• Akgün, A. E., Ince, H., Imamoğlu, S.Z., Keskin, H., ve Kocoğlu, I. (2014). The mediator role of learning capability and business innovativeness between total quality management and financial performance. International Journal of Production Research, 52(3), 888-901.
• Akıncı, M., Erkal, G., ve Yılmaz, Ö. (2015). Ekonomik özgürlükler ve yolsuzluk ilişkisi : Türkiye için bir zaman serisi analizi. HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 4(8), 144-165.
• Akkuş, M. (2014). Türkiye'de yolsuzluk bibliyografyası. İş ahlakı dergisi, 3(2), 180—194.
• Alas, A. M., ve Miller, F. (2009). Corruption crackdown. Price water housecoopers.
• Andersson, P., Aronsson, H., ve Storhagen, N. G. (1989). Measuring logistics performance. Engineering Costs and Production Economics, 17(1-4), 253-262.
• Andvig, J., Fjelsatd, O.-H., Amundsen, I., Sıssener, T., ve Soreide, T. (2001). Corruption: A review of contemporary research. Chr. Michelsen Institute Report(7).
• Arvis, J. F., Mustra, M. A., Ojala, L., Stepherd, B., ve Saslavsky, D. (2012). Connecting to compete 2012: Trade logistics in the global economy. Washington: World Bank.
• Ateş, İ., ve Işık, E. (2010). Türkiye’de lojistik hizmetlerinin gelişiminin ihracattaki büyümeyi etkiler. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 1(2), 99-106.
• Bayram, N. (2010). Yapısal eşitlik modellemesine giriş: AMOS uygulamaları. Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Byrne, B.M. (2010). Structural equation modeling with AMOS: Basic concepts, applications, and programming. 2nd Ed. New York: Routledge Taylor ve Francis Group.
• Babacan, M. (2003). Lojistik sektörünün ülkemizdeki gelişimi ve rekabet vizyonu. Ege Akademik Bakış, 1(3), 8-15.
• Baron, R., ve Kenny, D. (1986). The moderator - mediator variable distinction in social phychological research: Conceptual, strategic and statistical consideration. Journal of Personality and Social Phychology, 51(6), 1173-1182.
• Buckley, P. J., ve Casson, M. C. (1998). Models of the multinational. Journal of International Business Studies, 29(1), 21-44.
• Burmaoğlu, S. (2012). Ulusal inovasyon göstergeleri ile ulusal lojistik performansı arasında ilişki: AB ülkeleri üzerine bir araştırma . Ege Akademik Bakış, 12(2), 193-208.
• Caplice, C., ve Sheffi, Y. (1995). A review and evaluation of logistics performance measurement system . The International Journal of Logistics Management, 6(1), 71-87.
• Civelek, M. (2018). Yapısal eşitlik modellemesi metodolojisi. İstanbul: Beta.
• Civelek, M. E., Uca, N., ve Çemberci, M. (2015). The mediator effect of logistics performance index on the relation between global competitiveness index and gross domestic product. European Scientific Journal, 11(13), 368-375.
• Çekerol, G., ve N., K. (2011). Küresel kriz ekseninde lojistik sektörü ve rekabet analizi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (25), 47-59.
• Çelebi, Ü., Civelek, M. E., ve Çemberci, M. (2015). The mediator effect of foreign direct investments on the relation between logistics performance and economic growth. Journal of Global Strategic Management, 9(1), 17-21.
• Çemberci, M., Civelek, M., E., Canbolat, N. (2015). The moderator effect of global competitiveness index on dimensions of logistics performance index. World Conference on Technology, Innovation and Entrepreneurship. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 195, 1514 – 1524.
• D’Aleo, V., ve Sergi, B. (2017). Does logistics influence economic growth? The European Experience. Management Decision, 55(8), 1613-1628.
• Dökmen, G. (2012). Yolsuzlukların vergi gelirleri üzerine etkisi: Dinamik panel veri analizi. Doğus Üniveristesi Dergisi, 13(1), 41-51.
• Esfahani, H. S., ve Ramirez, M. (2003). Institutions, infrastructure, and economic growth. Journal of Development Economics, 70, 443-477.
• Ekici, Ş. Ö., Kabak, Ö., ve Ülengin, F. (2016). Linking to compete: Logistics and global competitiveness interaction. Transport Policy, 48(1), 117–128.
• Erkan, D. D. (2014). Türkiye'de lojistik sektörü ve rekabet gücü. Assam Uluslararası Hakemli Dergi, 1, 44-65.
• Fawcett, S. E., ve Cooper, M. (1998). Logistics performance measurement and customer success. Industrial Marketing Management, 27 (4), 341-357.
• Fernandez, M. G., ve Velasco, C. G. (2014). Shadow economy, corruption and public debt in Spain. Journal of Policy Modeling, 36, 1101-1117.
• Fornell, C., ve Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50.
• Founou, R. (2002). The role of IT in logistics competitive advantage or strategic necessity? 2nd Swiss Transport Research Conference, (s. 1-21).
• Güneş, S. (2012). Rekabet düzeyi ile büyüme arasındaki ilişki: Panel analizi. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 3(7), 43-54.
• Güney, T. (2013). Yolsuzluk ve refah. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
• Hu, K., Gan, X. ve Gao, K. (2012). Co-integration model of logistics infra-structure investment and regional economic growth in central China. 2012 International Conference on Medical Physics and Biomedical Engineering (s. 1036-1041). Physics Procedia.
• Kantarcı, M. (2013). ÜSİMP 2013 VI. Ulusal kongresi. 04 04, 2016 tarihinde Teknoloji Transferi: http://www.teknolojitransferi.gov.tr/ adresinden alındı
• Kaufmann, D. (1997, 01 01). corruption: the facts. Foreign Policy, s. 114-131.
• Klitgaard, R. (1988). Controlling corruption. Berkeley: University of California Press.
• Lechman, E. (2014). Changing patterns in the export of goods versus international competitiveness. A comparative analysis for central-east european countries in the period 2000–2011. Comparative Economic Research, 17(2), 62-77.
• Marti, L., Martin, J., ve Puertas, R. (2017, Mayıs). A DEA - Logistics performance index. Journal of Applied Economics, 20(1), 169-192.
• Meydan, C. H., ve Şeşen, H. (2011). Yapısal eşitlik modellemesi AMOS uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Mohan, C. (2013). The impact of logistic management on global competitiveness. International Journal of Business and Management Invention, 2(3), 39-42.
• Morse, S. (2006). Is corruption bad for environmental sustainability? a cross-national analysis. Ecology and Society, 11(1), http://www.ecologyandsociety.org/vol11/iss1/art22/ adresinden 07.01.2019 tarhinde erişilmiştir.
• Munim, Z. H., Schramm, H. J. (2018). The impacts of port infrastructure and logistics performance on economic growth: The mediating role of seaborne Trade. Journal of Shipping and Trade, 3(1), 1-19.
• Murphy, P., ve Daley, R. (1999). Revisiting logistical friendliness: Perspectives of international freight forwarders. Journal of Transportation Management, 65-71.
• Müsiad. (2013). Lojistik sektör raporu. İstanbul: Müsiad.
• Ojala, L., ve Çelebi, D. (2015). The World Bank’s Logistics Performance Index (LPI) and drivers of logistics performance. OECD.
• Ojala, L., ve Queiroz, C. (2002). Logistics friendliness, GDP and the perceived level of corruption of countiries. LRN Conference (s. 211-216). Birmingham: The Institute of Logistics and Transport .
• Omran, M. F. (2012). Uncovering the relationship between the degree of transparency and the level of trade logistics in the Middle East and North Africa. African Journal of Economic and Sustainable Development, 1(4), 377.
• Ovalı, S. (2014). Küresel rekabet gücü açısından Türkiye'nin konumu üzerine bir değerlendirme. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 13, 17-36
• Overbaugh, S. N. (2013). National culture, country-level competitiveness, and economic development . International Journal of Business ve Economics Perspectives, 8(1), 93-109.
• Özcan, B. (2012). OECD ülkelerinde yolsuzluğun ekonomik belirleyenlerini panel veri analizi yöntemi. İÜ İktisat Fakültesi Mecmuası, 62(2), 253-282.
• Pena-Vinces, J. C., ve Urbano, D. (2015). The influence of domestic economic agents on the international competitiveness of latin american firms: Evidence from peruvian small and medium multinational enterprises. Emerging Markets Finance and Trade, 50(6), 228-248.
• Puertas, R., Martı, L., ve Garcia, L. (2013). Logistics performance and export competitiveness: European experience. Springer Science+Business Media, 41(3), 467-480.
• Roy, J. (2011). Logistics and the competitiveness of canadian supply chains. 01 04, 2015 tarihinde international.gc web sitesi: http://www.international.gc.ca/economisteconmiste/assets/pdfs/research/TPR_2011_GVC/13_Roy_e_FINAL.pdf adresinden alındı
• Salahodjaev, R., ve Nazarov, Z. (2013). An econometric approach of computing competitiveness index in human capital. Journal of Applied Economics and Business Research, Cilt(Sayı), 51-64.
• Sandberg, E., ve Abrahamsson, M. (2011). Logistics Capabilities for Sustainable Competitive Advantage. International Journal of Logistics, 14(1), 61-75.
• Sanyal, R. (2005). Determinants of Bribery in International Business: The Cultural and Economic Factors. Journal of Business Ethics, 59(1-2), 139-145.
• Schwab, K. (2014). The global competitiveness report . World Economic Forum.
• Sofyalıoğlu, Ç., ve Kartal, B. (2013). Türkiye ve Avrasya ekonomik topluluğu ülkelerinin lojistik performans indekslerinin karşılaştırılması ve bazı çıkarımlar. International Conference on Eurasian Economies, (s. 524- 531).
• Şahbaz, A., Koç, A., ve Ata, Y. (2013). Yolsuzluk ve kamu borcu ilişkisi: AB ülkeleri üzerine ampirik bir inceleme. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 13(26), 206-220.
• Tanzi, V. (1998). Corruption Around the world; causes, consequences, scope, and cures. IMF Staff Paper, 45(4), 559-594.
• Tanzi, V., ve Davoodi, H. (1998). Roads to nowhere: How corruption in public investment hurts growth. International Monetary Fund Economic Issues, 12, 1-12.
• TUİK. (2014). 11 20, 2015 tarihinde TUİK- Türkiye İstatistik Kurumu: http://www.tuik.gov.tr/PreIstatistikMeta.do;jsessionid=np0ZV-yJGtTSnGZhQlQrMvZGnlChLt14L4yBQ7dLfQ0rGlkpMGGL-h!1863195282?istab_id=9035 adresinden alındı
• Tutar, E., Tutar, F., ve Yetişen, H. (2009). Türkiye’de lojistik sektörünün gelişmişlik düzeyinin seçilmiş AB Ülkeleri (Romanya ve Macaristan) ile karşılaştırmalı analizi. KMU İİBF Dergisi, 7(11), 190-216.
• Türkay, İ. (2015). Uluslararası şeffaflık örgütü’nün yolsuzluk algılama endeksi ve Türkiye’nin durumu. Vergi Sorunları Dergisi, 317, 129-137.
• Wang, M. L., Choi, C. H. (2018). How logistics performance promote the international trade volume? A comparative analysis of developing and developed countries. International Journal of Logistics Economics and Globalisation, 7(1), 49-70
• Wright, A. S., ve Craigwell, R. (2013). Economic growth and corruption in devolping economies: Evidence from lineer and non-linearpanel causality tests. Journal of Business, Finance ve Economics in Emercing Economies, 7(2), 23-43.
• Uca, N., Civelek, M., E., Çemberci, M. (2015). The effects of the components of logistics performance index on gros domestic product: conceptual model proposal. Eurasian Academy of Science Eurasian Business and Economics Journal, 1, 86-93.
• Uca, N., İnce, H., Sümen, H. (2016). The mediator effect of logistics performance index on the relation between corruption perception index and foreign trade volume. European Scientific Journal, 12(25), 37-45.
• Yakışık, H., ve Çetin, A. (2014). Yolsuzlukların sosyoekonomik belirleyicileri: Yatay kesit veri analizi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 28(3), 205-224.