KİNDİ DÜŞÜNCESİNDE İLE ZERDÜŞT İNANCI ARASINDA NEFSİN ARINMASI AÇISINDAN BİR KIYASLAMA. Özet

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 10, 225 - 247, 29.12.2018

Osman Mutluel İsmet Eşmeli

https://doi.org/10.17859/pauifd.492056

Öz

Bu makale Kindi’nin insan nefsinin
bedenden ayrılmasından sonra temizlenmesi ile ilgili görüşünün kaynağı
Mecusilik olup olmadığı üzerine yazılmıştır. Kindi’ye göre insan nefsinin beden
ile beraber olduğu dönem içinde temizlenmesi gerekir. İnsan hayatta iken, nefis
arzu gücü ve öfke gücü sayesinde ahlaki faziletlerden ayrılarak kirlenir.
Nefsin temizlenmesi bedenin ölümünden sonra gerçekleşir. Bu temizlenmenin şekli
konusunda Zerdüşt dini içinde yer alan ruhun temizlenme süreci arasındaki bir benzerliğin
olup olmadığı karşılaştırılacaktır. Bu karşılaştırma yapılırken Kindi’nin nefis
hakkındaki risaleleri ile Zerdüştlüğün kutsal kitabı Avesta ve Mecûsîlik
üzerine yapılan çalışmalardan yararlanılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kindi, Zerdüştlük, Nefis, Nefsin temizlenmesi, Avesta

Kaynakça

• Alıcı, Mehmet. “Genel Hatlarıyla Mecusilik ve Zerdüşt’ün Modern Takipçileri”. Ortadoğu Yıllığı 7/7, (2012): 549-578.
• Alıcı, Mehmet. “Mecûsîlik”, Dinler Tarihi El Kitabı, Edit. Baki Adam. 239-263. Ankara: Grafiker Yayınevi, 2015.
• Aristoteles. Ruh Üzerine. Çev. Zeki Özcan. Ankara: Birleşik Yayınevi, 2011.
• Cevizci, Ahmet. Paradigma Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yayınları, 1999.
• Dalkılıç, Mehmet. İslâm Mezheplerinde Ruh. İstanbul: İz Yayıncılık, 2004.
• Durusoy, Ali. İbn Sina Felsefesinde İnsan ve Alemdeki Yeri. İstanbul: İFAV Yayınları, 2012.
• Gündüz, Şinasi. “Mecûsîlik”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 28: 279-284. Ankara: TDV Yayınları, 2003.
• Gündüz, Şinasi. “Mecusilik”, Yaşayan Dünya Dinleri, Edit. Şinasi Gündüz. 507-527. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı, 2007.
• İbn Sînâ, Ebû Alî el-Hüseyn b. Abdillâh b. Alî. İşaretler ve Tembihler. Çev. Ali Durusoy, Muhittin Macit, Ekrem Demirli. İstanbul: Litera Yayınları, 2005.
• el-İsfahânî, Hüseyin b. Muhammed b. Râgıb. el-Müfredât fî ġarîbi’l-Ḳurʾân. Çev: Abdülbaki Güneş, Mehmet Yolcu. İstanbul: Çıra Yayınları, 2010.
• Kara, Cahid. İslam Toplumunda Mecûsîler. 2. Baskı. Bolu: Boy Yayınları, 2015. Karakaya, Mehmet Murat. “Kindi’de Nefis, Beden ve Kötülük”, Diyanet İlmi Dergi Kindi Özel Sayısı, 54/2 (2018), 119-129.
• Kindi. Nefis Üzerine. Çev. Mahmut Kaya. İstanbul: İz Yayıncılık, 1999.
• Kindi. Tarifler Üzerine. Çev. Mahmut Kaya. İstanbul: İz Yayıncılık, 1994.
• el-Kindî. Resâʾilü’l-Kindî el-felsefiyye I. Nşr. M. Abdülhâdî Ebû Rîde. Kahire: Daru’l-Fikrî el-Arabî, 1950.
• el-Kindî. Resâʾilü’l-Kindî el-felsefiyye II. Nşr. M. Abdülhâdî Ebû Rîde. Kahire: Daru’l-Fikrî el-Arabî, 1953.
• Kindi, Felsefî Risaleler. Çev. Mahmut Kaya. İstanbul: İz Yayıncılık, 1994.
• Kutluer, İlhan. “Ruh”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 35: 193-197. Ankara: TDV Yayınları, 2008.
• Mutluel, Osman. Kindi ve Felsefesi. Ankara: Fecr Yayınları, 2018.
• Oymak, İskender. “Mecusilik”, Dinler Tarihi I-II, Edit. Mustafa Alıcı-Süleyman Turan. 341-368. İstanbul: Lisans Yayıncılık, 2018).
• Peters, Francis. Antik Yunan Felsefesi Terimleri Sözlüğü, Çev. Hakkı Hünler. İstanbul: Paradigma Yayınları, 2004.
• Platon. Phaidon. Çev. Suud K. Yetkin, Hamdi R. Atademir. İstanbul: MEB Yayınları, 1997.
• Polat, Mahmut. Günümüz İran Zerdüştiliği Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, 2013.
• Sayım, Huzeyfe. “Zerdüştîlik’de Kozmogoni ve Yaratılış”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1/16 , (Ocak 2004): 91-101.
• Tümer, Günay-Küçük, Abdurrahman. Dinler Tarihi. Ankara: Ocak Yayınları, 1993.
• Uysal, Enver. “Kindi ve Farabi’de Akıl ve Nefis Kavramlarının Ahlaki İçeriği”, Bursa: Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 13/2, (2004): 150-151.
• Yıldırım, Nimet. “Zerdüşt’ün Kutsal Kitabı Avesta”, Şarkiyat Mecmuası, 18, (Ocak 2011): 147-170.