QUESTIONS ON PHILOSOPHY OF HISTORY AND ITS CONCEPTS FROM THE ENLIGHTENMENT PERIOD TO DATE IN TERMS OF HISTORY SCIENCE AND KNOWLEDGE

Yıl 2010, Sayı: 7, 51 - 69, 01.09.2010

Olcay Özkaya Duman

Öz

Since the ancient time, various theories about history and meaning historical knowledge were produced. History knowledge which is accepted as th truth has been tried to be explained in different philosophical approaches. It has been previously the philosophical trends that shapes our modern understanding in view of historical knowledge. History expresses uncountable and unique incidents howewer beyond the same past, infact the true information of the incidents. It is also with contribution of both East and West civilisations, history philosophy forms our current comprehension of history knowledge. In that fact, especially illumination era’s and later history philosophy approaches should be considered doe to their help history science to reach modern comprehension with their contemporary and ahead reflections. It has been history philosophers and philosophic history beginning to appear and historians have been called “interpreter” or “historian philosophers” since the illumination era. That perception and comprehension ….. historical knowledge and history science to a very different structure than past. In this study which we want to explain this change ant transportation, it’s kept in mind that especially illumination starts this processes but also the effects which prepare the illumination.

Anahtar Kelimeler

History, Philosophy History, Illumination , Historical Knowledge and Science

TARİH BİLİMİ VE BİLGİSİ AÇISINDAN AYDINLANMADAN GÜNÜMÜZE SORULARLA TARİH FELSEFELERİ VE KAVRAYIŞLARI

Öz

Tarih bilimi ve bilgisini anlamlandırma konusunda en eski zamanlardan bu yana çeşitli teoriler üretilmiştir. Geçmişin doğru bilgisi olarak kabul gören tarih bilgisi özellikle aydınlanmadan günümüze farklı felsefi yaklaşımlarla açıklanmaya çalışılmıştır. Tarih bilgisi açısından modern kavrayışımızı şekillendiren öncelikle aydınlanma dönemi felsefi akımları olmuştur. Tarih, geçmişin içinde sayısız ve biricik olayları ancak aynı geçmişin ötesinde, bu yaşanan olayların doğru bilgilerini, yani olgularını ifade eder. Yaşanıldığı sürece çağdaş geçmişin doğru bilgisi tarih’tir. Doğu’nun da Batı’nın da katkılarıyla tarih felsefeleri bu günkü tarih bilgisi kavrayışımızı oluşturmaktadır. Bu nedenle özellikle aydınlanma ve sonrası tarih felsefesi yaklaşımları, tarih biliminin, dönemine çağdaş ve hatta dönemini aşan çeşitli düşünceler ışığında modern kavrayışa ulaşmasını sağlamaları açısından önemsenmelidir. Aydınlanmadan günümüze felsefi düşünürler “felsefi tarihler” ortaya çıkarıyor, tarihçiler artık “yorumcu, filozof tarihçiler” olarak adlandırılmaya başlanıyor. Bu algı ve kavrayış tarih bilgisi ve bilimini öncesinden çok daha farklı bir yapıya kavuşturuyor. Bu farklılaşmayı ve dönüşümü anlatmayı amaçlayan çalışmamız, süreci özellikle aydınlanma başlatmıştır ancak aydınlanmayı hazırlayan önceki etkileri de göz önünde bulundurmaya gayret etmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tarih, Tarih Felsefesi, Aydınlanma, Tarih Bilgisi ve Bilimi