İki Ayrı Dilde İki Aynı/ Ayrı Otobiyografik Yapıt Üzerine Etnometodoloji-Çeviribilim Odaklı Bir İnceleme// An Ethnomethodology–Translation Oriented Analysis On Two Same/ Seperate Autobiographical Works in Two Seperate Lang

Yıl 2015, Sayı: 3, 78 - 89, 21.10.2015

Füsun Bilir-ataseven Aslı Araboğlu

https://doi.org/10.29000/rumelide.133762

Öz

Bu makalede, Vermeer’in öznellik vurgusuyla çevirmenin özgürlüğünden, sorumluluğundan ve kültürbilimsel yükümlülüklerinden bahsettiği kuramıyla çeviribilim odaklı ve araştırma sahasında tüm bireyleri ayrı ayrı ama bütüncül bir bakış açısıyla değerlendirerek bu süreci,-günlük yaşamı bilimsel olarak ele alan etnometodolojinin yöntemleri çerçevesinde, Halide Edib Adıvar’ın İngilizce ve Türkçe Olmak Üzere İki Ayrı Dilde Kaleme Aldığı “Otobiyografi” Türündeki Mor Salkımlı Ev (2011), Memoirs Of Halide Edip (1926) ve Türkün Ateşle İmtihanı (2011), The Turkish Ordeal (1928) adlı yapıtları üzerine displinlerarası bir inceleme yapılarak, otobiyografilerinde yazarın kendini hangi farklı öznelerle ifade ettiği ya da yazarın okur tarafından nasıl farklı biçimlerde algılandığı, çeviri sürecinde yapıtın yeniden nasıl inşa edildiği/yorumlandığını ve çevirmen kararları betimlenmeye çalışılacaktır. Halide Edib Adıvar’ın bahsedilen otobiyografileri etnometodolojik malzeme olarak kullanılacaktır. 

Anahtar Kelimeler

Çeviribilim, etnometodoloji, otobiyografi, Halide Edip Adıvar

An Ethnomethodology – Translation Oriented Analysis on Two Same/Seperate Autobiographical Works in Two Seperate Languages

Öz

This article aims to describe in which different subjects the author express herself or how
the author is perceived in different ways by the reader, how the work has been re-built/interpreted
in the translation process and the translator’s decision by making interdisciplinary
research on autobiographies of Halide Adıvar Edib’s Mor Salkımlı Ev (2011), Memoirs
of Halide Edip (1926) and Türkün Ateşle İmtihanı (2011), The Turkish Ordeal (1928) in
English and Turkish. In the study, it will be examined in the frame of methods of ethnomethodology
which organizes this process/everyday life scientifically by evaluating all individuals
one by one but within a holistic view at a research area and on translation studies
bases with the theory of Vermeer, in which he tells about the independence, responsibility
and cultural duty of translators. Mentioned autobiographies of Halide Edib Adıvar will be
used as ethnomethodological materials.

Anahtar Kelimeler

Translation studies, ethnomethodology, autobiograpghy, Halide Edip Adıvar

Kaynakça

• Adıvar, H. E. (1926). Memoirs of Halide Edib, New York, Londra: The Century Company.
• Adıvar, H. E. (1928). The Turkish Ordeal Being The Further Memoirs of Halide Edib, New York, Londra: John Murray.
• Adıvar, H. E. (2011). Türk’ün Ateşle İmtihanı, İstanbul: Can.
• Adıvar, H. E. (2011). Mor Salkımlı Ev, İstanbul: Can.
• Allan, K. (2006). Contemporary Social and Sociological Theory: Visualising Social Worlds. London: Pine Forge Press.
• Bahadır, Ş. (2004). Çeviriyorum, Öyleyse Tek Kültürün Ötesinde, İki Kültürün Arasında, Üçüncü Kültürün Ortasındayım, Varlık, 1155, ( 2004): 24-29.
• Bengi-Öner, I. (1999). “Çeviri Edebiyat Örnekleriyle Betimleyici Çeviribilim”. Çeviri Bir Süreçtir. Ya Çeviribilim?, İstanbul: Sel.
• Coulon, A. (1995). Etnometodoloji (İngilizceden çeviren Ümit Tatlıcan) İstanbul: Küre Yayınları
• Cuff, E.C., Sharrock, W.W. & Francis, D.W. (1990). Meaning and action: I, symbolic inte-ractionism. Perspectives in Sociology (Çeviren: Ümit Tatlıcan). Routledge, 3rd Edi-tion.
• Cuff, E.C.; G.C.E. Payne; D.W. Francis, D.E., Hustler ve W.W.Sharrock (ed.) (1989). Perspectives in Sociology. (Çeviren Ümit Tatlıcan). Londra: Unwin Hyman. İkinci Baskı s.160 www.umittatlican.com Etnometodolojik İtiraz. (20.01.2012).
• Durakbaşa, A. (2009). Halide Edib Türk Modernleşmesi ve Feminizm. İstanbul: İletişim.
• Fay, B. (2005). Çağdaş Sosyal Bilimler Felsefesi, Çokkültürlü Bir Yaklaşım. (Çev. İsmail Türkmen). İstanbul: Ayrıntı.
• Klaus, K. (2003). Kompleks Yapı ve Disiplinlerarasılık: Çeviribilimde İki Anahtar Kavram (Complexity ve Interdisciplinarity: Two key Concepts in Translations Studies) yayın-lanmamış bildiri, 2. Uluslar arası Çeviri kolokyumu 1Çeviribilimde Disiplinlerarası İlişkiler”, 23-25 Ekim 2003. İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi.
• Özen, Aslı (2011). Çokkültürlü Çeviribilime Bir Sosyal Bilimler Alanı Olarak Yaklaşabilmek. I. Uluslararası Çeviribilim ve Terimbilim Kurultayı Bildiri Kitabı. Kırıkkale s 445
• Tellioğlu, B. (1998). Hans Vermeer’İn Skopos Kuramında Görecelik Kavramının yeri ve Bu Kavramın Çeviri Eleştirisine Yansımaları ‘Görece Görecelik’. Çeviribilim ve Uy-gulamaları Dergisi, sayı 8
• Vermeer, Hans J. (2008). Çeviride Skopos Kuramı (Çeviren: Ayşe Handan Konar). İstan-bul: İş Bankası Kültür.
• Yücel, Faruk (2007). Tarihsel ve Kuramsal Açıdan Çeviri Edimi. Ankara: Dost.
• http://www.sosyolojinotlari.com/PDF/sosnot1.pdf (20.01.2012)