A Comparative Study On Translations Of Moliere's The Miser

Yıl 2016, Sayı: 4, 48 - 57, 21.04.2016

Hasan Sefer

https://doi.org/10.29000/rumelide.336458

Cited By: 2

Öz

In this study, three different
translations of Moliere’s The Miser
will be examined. The Miser has been
translated into many languages so far when its adaptations are taken into
account as well. The Miser was first
rendered into Turkish by Ahmet Vefik Pasha in 1873 as Azarya, then in 1873, Teodor Kasab rendered it as Pinti Hamid; both were in fact
adaptions. The complete translation made by İsmail Hamid Danişment was first
published by Suhulet Bookstore in 1938 and then it was published by The
Ministry of Education of Turkey. Later, many publishers and translators mainly
Yaşar Nabi Nayır and Sabahattin Eyüboğlu were interested Moliere’s The Miser. Within the
scope of this article, short and descriptive information
about the author and his work will be
provided. Afterwards, translation decisions will be discussed in all three translations by means of the
examples. The purpose of this study is not to list the problems we face
as translation errors. Rather,
the aim of this study is to indicate decisions of the
translators by comparing translations in cases where we can consider them as
problems. Therefore, translation products will be
discussed within the context of cause-effect
relations. The reason of selecting this corpus which includes
three translations made in different periods is the effort to observe translation
decisions regarding the problems in those periods. Therefore, we will be able to have an idea about the
translation decisions that vary in different periods.

Anahtar Kelimeler

Molière, The Miser, translation, culture, comparative study

Moliere’in Cimri’sinin Çevirileri Üzerine Karşılaştırmalı Bir İnceleme

Öz

Bu çalışmada, Molière’in Cimri
(L’Avare) adlı yapıtının üç farklı çevirisi üzerine incelemelerde
bulunulacaktır. Cimri’nin
uyarlamaları da düşünüldüğünde bugüne kadar pek çok çevirisi yapılmıştır. Cimri’yi Türkçeye ilk olarak 1869
yılında Ahmet Vefik Paşa, Azarya
adıyla, daha sonra 1873’de Teodor Kasab, Pinti
Hamit adıyla uyarlayarak aktarmıştır. İsmail Hamit Danişment tarafından
yapılan metnin tam çevirisi 1938 yılında ilk önce Suhulet Kitabevi, sonra ise
Milli Eğitim Bakanlığı tarafından basılmıştır. Molière’in Cimri’siyle daha sonraları farklı birçok yayınevi, Yaşar Nabi Nayır
ve Sabahattin Eyüboğlu başta olmak üzere birçok çevirmen ilgilenmiştir. Çalışma
kapsamında önce yazar ve yapıt hakkında kısa ve açıklayıcı bilgiler verildikten
sonra her üç çevirideki çeviri kararları, verilen örnekler üzerinden ele
alınmaya çalışılacaktır. Amacımız karşılaştığımız sorunlara çeviri hataları
olarak yaklaşıp, sorunları uzun uzun alt alta sıralamak değildir. Amacımız
çeviri metinleri karşılaştırarak, sorun olarak düşünebileceğimiz durumlarda
çevirmenlerin hangi kararları aldığını göstermek olacaktır. Bu nedenle
neden-sonuç ilişkisi bağlamında çeviri ürünler irdelenecektir. Her biri farklı
dönemlerde çevrilen üç bütüncenin seçilme nedeninin altında, karşılaşabilecek
sorunlara yönelik farklı dönemlerdeki çeviri kararlarını görebilme çabası
yatmaktadır. Böylece dönemsel çeviri kararları konusunda da fikir sahibi
olabilme düşüncesindeyiz.

Anahtar Kelimeler

Molière, Cimri, çeviri, kültür, karşılaştırmalı çalışma

Kaynakça

• And, M. (1974). Türkiye’de Molière. Tiyatro Araştırmaları Dergisi, s. 5, Ankara: 51-64.
• Bengi-Öner, I. (1999). Çeviri bir süreçtir… Ya Çeviribilim?. İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Berk, Ö. (2001). Ulusların ve Ulusal Kimliklerinin Oluşturulmasında Çeviri Yöntemlerinin Rolü ve İşlevi, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4, 49-66.
• Even-Zohar, I. (2008). Yazınsal Çoğuldizge İçinde Çeviri Yazının Durumu (Saliha Paker, çev.), Çeviri Seçkisi 2-Çeviri(Bilim) Nedir?, haz. Mehmet Rıfat, İstanbul: Sel Yayıncılık, 2. Baskı, ss. 125-132.
• Molière. (1991). L’Avare, Paris: Hachette.
• Molière. (1996). Cimri (Yaşar Nabi Nayır, çev.), İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınevi, 4. Baskı.
• Molière. (1961). Cimri ( Yaşar Nabi Nayır, çev.), İstanbul: Varlık Yayınları.
• Molière. (1983). Cimri (Sabahattin Eyüboğlu, çev.), İstanbul: Remzi Kitabevi, 4. Baskı.
• Molière. (2010). Cimri (Tuncay Türk, çev.) 2. Bs. İstanbul: Oda.
• Parlak, B. (2008). Yazınsal Çeviride Kaynak Metin Okuru/Erek Merin Yazarı Olarak Çevirmen Kimliğinin Çeviri Kararlarına Etkisi, 8. Uluslararası Dil, Yazın, Deyişbilim Sempozyumu Bildiri Kitabı, İzmir Ekonomi Üniversitesi Yayınları.
• Savran, Z. (2003). Bir Çevirinin Anatomisi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 13, S. 1, ss. 137-150.
• Venuti, L. (2013). Translation Changes Everything: Theory and Practice, Routledge.
• Vermeer, H. J. (2008). Çeviride Skopos Kuramı (Ayşe Handan Konar, çev.), İstanbul: İş Bankası.
• Yazıcı, M. (2005). Çeviribilimin Temel Kavram ve Kuramları, İstanbul: Multilingual.