Examination of The Effects of Creative Drama Activities on Democratic Attitudes of Classroom Teacher Candidates

Yıl 2018, Sayı: 36, 24 - 45, 29.12.2018

Buket Karadağ Mustafa Bektaş

Öz

In countries with a democratic society structure,
it is necessary for individuals to embrace democratic values and transform
these values in order to preserve and maintain the democratic order.
Individuals begin to gain these values first in the family; after school in the
school. Teachers undertake this task in the school. For this reason, it should
be ensured that the teachers have sufficient knowledge and consciousness about
the democratic values while they are still teacher candidates. For this reason,
this research was conducted in order to determine the effect of the use of
creative drama as a method in the development of democratic attitudes of
classroom teacher candidates. The study was designed in a single group
pretest-posttest model from experimental research models. The research was
conducted with 30 class teacher candidates. In the research, a questionnaire
form was used to determine Democratic Attitude Scale and democracy metaphors
developed by Gözütok (1995). Metaphoric perceptions have been guiding the
process of preparing creative drama activities. When the developed metaphors
were examined, it was seen that the metaforth was at least related to the
concepts of "individual" and "necessity" when the class
teacher candidates created the metaphor about the concepts of
"equality" and "justice" It was concluded that there was a
statistically significant difference between the democratic attitudes of the
participants in the survey before the given training and the democratic
attitudes after the experimental procedures. It can be interpreted that the
change in democratic attitudes after the experimental process is effective.
Based on the results obtained in the research, democracy education should be
given by educational activities aimed at implementation based on the
experiences in the institutions where they are educated by the teachers.

Anahtar Kelimeler

Democratic values, democratic attitudes, creative drama, metaphor, teacher candidate

Yaratıcı Drama Etkinliklerinin Sınıf Öğretmeni Adaylarının Demokratik Tutumlarına Etkisinin İncelenmesi

Öz

Demokratik
toplum yapısına sahip olan ülkelerde demokratik düzenin korunması ve devamının
sağlanması için bireylerin demokratik değerleri benimsemesi ve bu değerleri
eyleme dönüştürmesi gerekmektedir. Bireylere bu değerler önce ailede
kazandırılmaya başlanır; sonrasında ise okulda devam edilir. Okulda bu görevi
öğretmenler üstlenmektedir. Bu sebeple öğretmenlerin henüz öğretmen adayı iken
demokratik değerlerle ilgili yeterli bilgi ve bilinç düzeyine ulaşmaları
sağlanmalıdır. Bu düşünceden hareketle bu araştırma, sınıf öğretmeni
adaylarının demokratik tutumlarının gelişmesinde bir yöntem olarak yaratıcı
drama kullanımının etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma deneysel
araştırma modellerinden tek grup öntest-sontest modelinde tasarlanmıştır.
Araştırma 30 sınıf öğretmeni adayı ile yürütülmüştür. Araştırmada Gözütok
(1995) tarafından geliştirilen Demokratik Tutum Ölçeği ve demokrasi
metaforlarını belirlemek için anket formu kullanılmıştır. Metaforik algılar
yaratıcı drama etkinliklerinin hazırlanması sürecinde yol gösterici olmuştur.
Geliştirilen metaforlar incelendiğinde sınıf öğretmeni adaylarının demokrasi
hakkında en fazla “eşitlik” ve “adalet” kavramları ile ilgili metafor
oluştururken en az “birey” ve “gereklilik” kavramları ile ilgili metafor
oluşturulduğu görülmüştür. Araştırmaya katılanların verilen eğitimden önceki
demokratik tutumları ile deneysel işlemlerden sonraki demokratik tutumları
arasında istatistiksel açıdan anlamlı farklılık olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Deneysel işlemlerin öncesinden sonrasına demokratik
tutumlardaki değişim uygulamanın etkili olduğu şeklinde yorumlanabilir. Araştırmada
elde edilen sonuçlara dayanarak demokrasi eğitimi, öğretmenler tarafından
öğrencilere eğitim aldıkları kurumlarda yaşantılara dayalı bir şekilde
uygulamaya dönük eğitsel çalışmalarla verilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Demokratik değer, demokratik tutum, yaratıcı drama, metafor, öğretmen adayı

Kaynakça

• Adıgüzel, Ö. (2012). Eğitimde Yaratıcı Drama. (İkinci Baskı). Ankara: Naturel Yayıncılık.
• Arıkan Yılmaz, E. N. (2011). İlköğretim okullarında yaratıcı drama yönteminin görsel sanatlar eğitiminde kullanılmasının erişi, tutum ve kalıcılığa etkisi (Meram ilköğretim okulu örneği). Yayımlanmamış doktora tezi, Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.Arieli, B. (2007). The İntegration of Creative Drama into Science Teaching. Doctoral dissertation. Kansas State University.
• Atasoy, A. (1997). İlköğretim ikinci kademe demokrasi eğitimi ve ilköğretim ikinci kademe öğretmen ve öğrencilerinin demokratik tutum ve davranışlarının karşılaştırılmalı olarak incelenmesi. Yayımlanmmış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Branson, M. S. (2004). “Education For Citizenship and The Teaching of Democracy In Schools”, Center For Civic Education, USA, International Symposium on Democracy Education, Çanakkale.
• Büyükkaragöz, S. ve Üre, Ö. (1994). Öğretmen yetiştiren yükseköğretim kurumlarındaki öğrencilerin demokratik tutumları araştırması. Türk Demokrasi Vakfı Bülteni. (19), 29-41.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegema yayıncılık.
• Cerit, Y. (2008). Öğretmen Kavramı ile İlgili Metaforlara İlişkin Öğrenci, Öğretmen ve Yöneticilerin Görüşleri, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(4), 693-712.
• Creswell, J. W. (2008). Educational Research Planning, Conducting and Evaluating Quantitative and Qualitative Research. Upper Saddle River, NJ: Pearson/Merrill Prentice Hall.
• Creswell, J. ve Plano Clark, V. L. (2007). Understanding mixed methods research. In J. Creswell (Ed.), Designing and conducting mixed methods research (pp. 1-19). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Döş, İ. (2010). Aday Öğretmenlerin Müfettişlik Kavramına İlişkin Metafor Algıları. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(3), 607-629.
• Dündar, H. (2013). Öğretmen Adaylarının Sahip Olduğu Değerler İle Demokratik Tutumları Arasındaki İlişki. The Journal of Academic Social Science Studie, 6(2), 367-381.
• Erbay, F. ve Ömeroğlu, E. (2012) Okul Öncesi Öğretmenlerin Demokratik Tutumlarının Drama Uygulama Yeterlilikleri Açısından İncelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 171, 171-188.
• Fleming, M., Merrell, C. ve Tymms, P. (2004). “The Impact of Drama on Pupils‟ Language, Mathematics, and Attitude in Two Primary Schools”, Research in Drama Education, 9,2, September
• Genç, S. Z. ve Kalafat, T. (2008) Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumlar ile Empatik Becerilerinin Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19, 211-222.
• Gözütok, D. (1995). Öğretmenlerin Demokratik Tutumları, Ankara Demokrasi Vakfı Yayınları.
• Greene, M. (1985). The Role of Education in Democracy. Educational Horizons, 63 (Special Issue), 3-9.
• Güder, S. Y. ve Yıldırım, A. (2014). Okulöncesi Öğretmen Adaylarının Demokrasiye ilişkin Metaforları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 151-170.
• Güler, G., Öçal, M. F. & Akgün, L. (2011). Pre-service Mathematics teachers’ Metaphors About Mathematics Teacher Concept. Procedia Social and Behavioral Sciences, 15, 327–330.
• İbret, B. Ü. ve Aydınözü, D. (2011). İlköğretim II. Kademe Öğrencilerinin Dünya Kavramına İlişkin Geliştirdikleri Metaforlar. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(1), 85-102.
• Jick, T. D. (1979). Mixing Qualitative and Quantitative Methods: Triangulation in Action. Administrative Science Quarterly, 24, 602-611.
• Johnson, R. ve Onwuegbuzie, A. (2004). Mixed Methods Research: A Research Paradigm Whose Time Has Come. Educational Researcher, 33(7), 1426.
• Kadan, Ö. F. (2013). Yaratıcı drama yönteminin ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin ingilizce dersindeki başarı, tutum ve motivasyonlarına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
• Kılıç, Ş. ve Tuncel, M. (2009). Yaratıcı Dramanın İngilizce Konusmaya ve Tutuma Etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi, 9(2), 55-81, 79.
• Kuş, Z. ve Çetin, T. (2014). İlköğretim öğrencilerinin demokrasi algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(2), 769-790.
• Lobman, C. L. (2011). Democracy and development: the role of outside-of-school experiences in preparing young people to be active citizens. Democracy and Education, 19(1), 5.
• MEB. (2006). Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi Drama Dersi Öğretim Programı 12. Sınıf
• MEB. (2010). “Değerler Eğitimi Hakkında Genelge (2010/53)” Tebliğler Dergisi, 6312.
• MEB. (2017). Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlilikleri
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). An Expand Source Book Qualitative Data Analysis. (Second Edition). Thousand Oaks, California: Sage Publications.
• Modell, A. H. (2009). The Metaphor-the Bridge Between Feelingsand Knowledge. Psychoanalytic Inquiry, 29, 6-11.
• Okvuran, A. (2000). Yaratıcı dramaya yönelik tutumlar. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ormancı, Ü. (2011). İlköğretim fen ve teknoloji dersi 6. sınıf “vücudumuzda sistemler” ünitesinin öğretiminde drama yönteminin öğrenci başarı, tutum ve motivasyona etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Celal Bayar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Manisa.
• Önder, A. (2003). Yaşayarak Öğrenme İçin Eğitici Drama, İstanbul: Epsilon Yayınları.
• Özer, M. (2004). İlköğretim sosyal bilgiler öğretiminde yaratıcı drama yönteminin demokratik tutumlara ve ders başarısına etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Öztürk, N. K. (2000), Demokrasi ve İnsan Hakları, Demokrasi ve İnsan Hakları Eğitimi Projesi Kaynakları: Demokrasi Dosyası, yay. haz.
• Kamil B. Raif ve B. Jülide Mollaoğlu, Türk Demokrasi Vakfı Yayınları, Ankara, 242-251.
• Öztürk, Ç. (2007). Sosyal Bilgiler, Sınıf Ve Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının “Coğrafya” Kavramına Yönelik Metafor Durumları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 8(2), 55-69.
• Saban, A. (2004). Giriş Düzeyindeki Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öğretmen Kavramına İlişkin İleri Sürdükleri Metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 131-155. 82
• Saban, A., Koçbeker, B. N. ve Saban, A. (2006). Öğretmen Adaylarının Öğretmen Kavramına İlişkin Algılarının Metafor Analizi Yoluyla İncelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 6(2), 461-522.
• Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55, 459-496.
• Saban, A. (2009). Öğretmen Adaylarının Öğrenci Kavramına İlişkin Sahip Oldukları Zihinsel İmgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326.
• Saban, A. (2011). Bilgisayar öğretmeni adaylarının “okul” ve “bilgisayar öğretmeni” kavramlarına ilişkin zihinsel imgeleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(1), 423-446.
• Sadık, F. ve Sarı, M. (2012). Çocuk ve Demokrasi: İlköğretim Öğrencilerinin Demokrasi Algılarının Metaforlar Aracılığıyla İncelenmesi. Uluslararası Cumhuriyet Eğitim Dergisi, 1(1), 48-62.
• San, İ. (2001). Türkiye'de Eğitimde Yaratıcı Drama Çalışmalarının Gelişimi. Ankara: Gazi Üniversitesi, İletişim Basım Evi.
• Sarı, M. ve Sadık, F. (2011). Öğretmen Adaylarının Demokrasi Algıları. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 1(2), 67-82.
• Schunk, D. H. (2009). Öğrenme teorileri. Çev. Edit. Muzaffer Şahin). Ankara: Nobel Yayın.
• Selçioğlu, D. E. (2010). Yaratıcı dramanın öğretmen adaylarının demokratik tutumlar, bilişüstü farkındalıkları ve duygusal zekâ yeterliliklerine etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Selçioğlu, D. E. (2011). Yaratıcı Dramanın Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları Üzerindeki Etkisi, İstanbul Üniversitesi Uluslararası Eğitimde Yaratıcı Drama Sempozyumu Kitabı, 60-67.
• Soydaş, S. (2010). Öğrencilerin hayat bilgisi dersinde edindikleri demokrasi ve demokratik yaşamla ilgili kavramlara ilişkin oluşturdukları metaforların hermeneutic yaklaşımla incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Strenski, E. (1989). Disciplines and Communities, Armies and Monasteries and the Teaching of Composition. Rhetoric Review. 8(1), 137-145.
• Şentürk, İ. ve Oyman, N. (2014). Yükseköğretimde Demokratik Sınıf Yönetimi: Nitel Bir Çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 14(3), 921-945.
• Şimşek, A. (2000). Sınıfta Demokrasi. Ankara: Eğitim Sen Yayınları.
• Taşpınar, M. (2012). Kuramdan Uygulamaya Öğretim İlke ve Yöntemleri. Ankara: Elhan Kitap Yayın Dağıtım.
• Üstündağ, T. (1994). Günümüz Eğitiminde Drama. Eğitim ve Bilim Dergisi. 19(95), 35-43. 84
• Yassa, N. (1997). High School Students İnvolvement in Creative Drama: The Effects on Social İnteraction. Researching Drama and Theatre in Education. İnternational Conference. University of Exeter.
• Yeşil, R. (2002). Okul ve Ailede İnsan Hakları ve Demokrasi Eğitimi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (7. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yüce, S. B. ve Demir, Ö. (2011). Polis Adaylarının “Demokrasi” Kavramına İlişkin Algılarının Metaforlar Aracılığıyla İncelenmesi. Polis Bilimleri Dergisi, 13(2), 147-178.