Efes Müzesi’nin Mekânsal ve Yapısal Özelliklerinin Önleyici Koruma Açısından İncelenmesi

Yıl 2017, Sayı: 20, 239 - 254, 25.12.2017

Fatma Sezin Doğruer Yaşar Selçuk Şener

https://doi.org/10.18603/sanatvetasarim.370777

Öz

Müze koleksiyonuna zarar veren etkenlerin engellenmesi, sınırlandırılması ya da minimuma indirgenmesi amacıyla müzelerde önleyici koruma çalışmaları yürütülmektedir. Böylelikle gün içinde algılanamayan fakat zaman içerisinde birikerek çoğalan bozulmalar ile aniden gelişen büyük hasarlar önlenebilmekte ya da sınırlandırılabilmektedir. Müze koleksiyonunun maruz kaldığı bozulma etkenleri, fiziksel güçler, hırsızlık ve vandalizm, yangın, su, zararlılar, kirletici maddeler, uygun olmayan ışık, morötesi ve kızılötesi ışınlar, uygun olmayan sıcaklık ve bağıl nem olarak sıralanabilir. Müze yapıları, farklı amaçlarla inşa edilmiş olan yapıların sonradan müzeye dönüştürülmesi ile tesis edilebildiği gibi, doğrudan müze olarak tasarlanmış yapılar da kullanılabilmektedir. Bu farklılık, müze koleksiyonunun korunmasına yönelik sorunları ve geliştirilen önerileri nitelik ve nicelik bakımından etkilemektedir. Bu makalede; müze binasının konumlandırması, iç ve dış mekanların tasarımı ile yapısal durumunun önleyici korumaya uygun özellikte olup olmadığı Efes Müzesi (Selçuk, İzmir) özelinde incelenmiş ve bozulma etkenlerine yönelik olarak değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Müzecilik, Önleyici Koruma

Kaynakça

• Beşkonaklı, J. (2010). Dolmabahçe Sarayı’nda Endirekt Koruma Yöntemleri, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• CCI (Kanada Koruma Enstitüsü). (2015). “Framework For Preserving Heritage Collections” Posteri, Kanada.
• Kökten, H., Eskici, B. Şener, Y.S., Hepdinç, D. ve Çelik, S. (2007). Müzelerde Önleyici Koruma Uzaktan Eğitim Programı, Ankara: Ankara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Yayınları (ANKUZEM).
• Sade, F.Ö. (2005). Türkiye’de Tasarlanmış Müze Yapıları, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• İnternet Kaynakları
• İnternet: ICOM (Uluslararası Müzeler Konseyi). (2006). Müzecilik Etik Yasası. Web: http://icomturkey.org/tr/icom-m%C3%BCzecilik-etik-yasas%C4%B1 adresinden 02.12.2016’da alınmıştır.
• Görsel Kaynakları
• Görsel 2: Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Fotoğraf Arşivi, Ankara.
• Görsel 4: Efes Müzesi, Bilgi Panosu, İzmir.
• Görsel 14: Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Fotoğraf Arşivi, Ankara.