Bindallı Garments in Kaymakamlar Museum House in Safranbolu District, Karabuk City

Yıl 2018, Cilt: 11 Sayı: 21, 171 - 209, 28.06.2018

Gülizar Çelebilik Ayşe Çengel

https://doi.org/10.21602/sduarte.345253

Öz

Karabük İli Safranbolu İlçesi Kaymakamlar Müze Evi'nde Bulunan Bindallı Elbiseler

Öz

Hayatın önemli bir dönemi olan evlenme olayı
çerçevesinde nişan, kına ya da gelin giyimi olarak kullanılan ve gelenekselleşen
bindallı elbiselerin Safranbolu’da da düğün gelenek ve görenekleri içinde ya da
bayramlarda önemli bir yere sahip olduğu, ‘tefebaş’ adı ile bilindiği öğrenilmektedir. Ancak bugün ilçede
özel gün giysisi olarak bindallı kullanımının azaldığı, bu giysilerin özel ya
da tüzel kurum ve kuruluşlara ait müze, müze evlerde sergilendiği ayrıca halk
tarafından sandıklarda saklandığı görülmektedir.

Bu makalenin amacı; Karabük ili Safranbolu ilçesi Kaymakamlar Müze
Evi’ne 2000-2001 yılları arasında satın alma yolu ile gelen, oda içlerinde
bulunan cansız mankenler üzerinde sergilenen on iki adet bindallıya ait
koleksiyon hakkında bilgi vermek ve bindallıların süsleme açısından
özelliklerini tanıtmaktır. Bindallıların süsleme özellikleri; kullanılan
malzeme, uygulanan teknik, tercih edilen renk, motif ve kompozisyon başlıkları
altında incelenmiştir. Bindallılara ait süsleme özellikleri görsel ve çizimlerle
desteklenmiştir. 

Anahtar Kelimeler: Bindallı elbise, Dival işleme, Karabük,
Safranbolu, Kaymakamlar Müze Evi.

Anahtar Kelimeler

Bindallı elbise, Dival işleme, Karabük, Safranbolu

Kaynakça

• Kaynakça _________, (1997). Karabük ve İlçeleri, T.C. Karabük Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayını.
• _________, (1999). Karabük 1999 Yıllığı, Karabük Valiliği İl Kültür Müdürlüğü Yayını, Ankara.
• _________, (ty.) Safranbolu Düğün Adetleri, Safranbolu Kültür ve Turizm Vakfı Yayını, Safranbolu.
• Acar, M. (2007). Safranbolu Folkloru, Safranbolu Düğünleri, Safranbolu İlçe ve Köy Düğünleri, Ankara.
• Akman, E. (2004). Safranbolu Folklorundan Örnekler, Ankara.
• Aksoy, M. (2003). Müze Kent Safranbolu, Şubat, 2003.
• Barışta, H.Ö. (1999). Osmanlı İmparatorluğu Dönemi Türk İşlemeleri, Ankara.
• Bedük, S. (1992). Konya Müzelerinde Ve Evlerinde Bulunan Bindallı Tek Parçalı Elbiseler, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çengel, A. (2011). Karabük İli Safranbolu İlçesi Kaymakamlar Müze Evinde Bulunan Bindallılar, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gökçesu Z. vd. (2008). “Beypazarı İlçesi Geleneksel Özel Gün Kıyafetleri”, ICANAS 38. Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi, 10-15 Eylül 2017, Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, s. 581-593.
• Görünür, L. (2010). Osmanlı İmparatorluğu’nun Son Döneminden Kadın Giysileri Sadberk Hanım Müzesi Koleksiyonu, Ankara.
• Güney, (1989). Geleneksel Safranbolu Evleri ve Oluşumu, Ankara.
• Koca, E. ve Kumaş N. (2015). “Yitirilen Kültürel Değerler: Giresun İli Yöresel Gelin Giysileri”, TİDSAD: Türk & İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl 2, Say: 2, s. 84-95.
• Koç, F. ve Koca, E. (2016). “Türk Halk Giyiminde Kullanılan Süslemelere Tipolojik Bir Yaklaşım”, İdil Dergisi, Cilt 5, Sayı 19, s. 237-262.
• Koçu, R. E. (1967). Türk Giyim, Kuşam ve Süsleme Sözlüğü, Ankara.
• Markaloğlu, Ş. (1996). Dival İşleme (Sırma-Maraş işi), Ankara.
• Tezcan, H. (1988). “Osmanlı İmparatorluğumun Son Yüzyılında Kadın Kıyafetlerinde Batılılaşma”, Sanat Dünyamız Dergisi: Yapı Kredi Yayınları, S. 37, s. 45-51.
• Tunçözgür, Ü. (1997). Dünden Bugüne Safranbolu, Ankara.
• Tunçözgür, Ü. (2002). Dünü ve Bugünü ile Safranbolu, Karabük.
• Ulukavak, K. (2007). Bir Safranbolulunun Penceresinden Safranbolu (Gözlemler, Derlemeler, Denemeler), Ankara.
• Ülker, N. (2008). “Geleneksel Ayaş Dival İşlemeleri”, Vocational Education: NEWWSA, Sayı 4 (3), s. 130-139.
• Yener, E. (1955). “Eski Ankara Kadın Kıyafetleri ve Giyiniş Tarzları”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, Ankara: Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Cilt: 13, Sayı: 3, s. 28-37.
• Yetim, F. (2009). “Embroidered Bindallı Garments Worn by Women in the Town of Beypazarı”, Folk Life: Jornal of Ethnological Studies, Volume 47, s. 20-31.
• Yetim, F. vd. (2008). “Yeniçağa İlçesi ve Dereköy’de Geleneksel Kadın Kıyafetleri ve Süslemeleri”, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Bolu: Sosyal Bilimler Enstitüsü, Cilt 2, Sayı 17, s. 159-168.
• İnternet Kaynakları
• “Safranbolu”, http://www.kulturvarliklari.gov.tr/safranbolu-sehri-karabuk.html, Erişim tarihi: 04.10.2017.
• “Safranbolu”, https://www.google.com.tr/search/safranbolu, Erişim tarihi: 04.10 2017.
• “Safranbolu”, http://www.safirkonak.com/ haber_detay.html, Erişim tarihi: 08.10.2017.
• “Safranbolu”, http://www.safranbolu.gov.tr/ kaymakamlar-gezi-evi, Erişim tarihi: 04.10.2017.
• Kaynak Kişiler
• Kayıkçı F. (2010). Ferdane Kayıkçı ile evinde yapılan görüşme, Safranbolu: 20 Aralık.
• Aydın M. (2010). Mehmet Aydın ile Kaymakamlar Müze Evi’nde yapılan görüşme, Safranbolu: 20 Aralık.
• Özyılmaz, D. (2009). Dilek Özyılmaz ile Kaymakamlar Müze Evi’nde yapılan görüşme, Safranbolu: 12 Nisan.
• Yükselen N. (2017). Nurfer Yükselen ile Safranbolu Kültür ve Turizm Vakfı’ndan yapılan görüşme, Safranbolu: 05 Ekim.
• Görsel Kaynaklar
• Görsel 7. ‘Tefebaş’, Hikmet Derman Şeyhoğlu arşivi, Safranbolu Kültür ve Turizm Vakfı.
• Görsel 8. ‘Tefebaş’, Hikmet Derman Şeyhoğlu arşivi, Safranbolu Kültür ve Turizm Vakfı.
• Görsel 15. ‘Kına Gecesi’, Safranbolu Kültür ve Turizm Vakfı arşivi.
• Görsel 16. Nurfer Yükselen halk oyunları ekibi, Safranbolu Kültür ve Turizm Vakfı.